18 Ağustos 2011 Perşembe

Kolyoz


                                                                     
                                   
Familyası Latincesi İngilizcesi Mahalli Adı
Scombridae Scomber japonicus Chub mackerel Kolyoz

Morfolojik Özellikleri:


Vücut uzun, yuvarlak, füze şeklindedir. Başın üzeri açık olduğundan beyin gözükür. Sırtı mavi renkte enine dalgalı hatlı, karına doğru ise gümüşi sarıdır. Sayısız miktarda benekler vardır. Birinci sırt yüzgecinin daha dik bir üçgen şeklinde, kuyruk yüzgecinin ucunun daha sivri ve hava kesesi olmayışı ile uskumrudan ayırt edilirler.



Scombridae familyasından olan kolyoz, gövde yapısı ve davranışları itibarıyla aynı familyadan olan uskumruya çok benzer ve güçlükle ayırt edilir.
Kolyozun bilimsel adı Scomber colias’tır. Ege, Marmara ve Karadeniz’in boğaz methaline kadar olan bölgede sürüler halinde yaşadığı gibi okyanusların +10 dereceden aşağı olmayan sahillerinde ve diğer ılıman denizlerde yaşamını sürdürür.

Kolyoz, uskumruya nazaran daha tombulca ve füze şeklinde bir gövde yapısına sahiptir. Ortalama boyu 20-25 cm. olup yedi-sekiz adedi 1 kilo gelir. 40 cm. boyunda ve 200 gr. ağırlığında olanlarına “eşek kolyozu” denir. Azami boyu 50 cm. ‘e ulaşır. Kolyozun sırtında yeşil ve mavi renkte, yol yol menevişli ve birbirine paralel hareler dikey olarak yanal çizgisine doğru iner. Uskumrunun sırtındaki hareler daha belirgindir. Kolyozun yanları beyaz ve yer yer sarımsı pırıltılar ve beneklerle kaplıdır. Karnı ise beyazdır. Yüzgeçleri muntazam olarak gelişmiştir. İlk ışını kısa olan birinci sırt yüzgeci uskumrununkine kıyasla daha dik bir üçgen şeklindedir. İkinci sırt yüzgeci ve anüs yüzgeçleriyle kuyruk yüzgeci arasında beşer adet pinnül (yalancı yüzgeç) vardır. Karın yüzgecinin ucu uskumruya kıyasla daha sivridir. Yanal çizgisi biraz daha belirgin, pulları ufak olup gövdesine iyi intibak etmemiştir. Uskumrunun hava kesesi olmamasına karşın kolyozun hava kesesi vardır. Gözleri ve ağzı daha büyük, kafası ve çeneleri uzuncadır. Çenelerinde batıcı olmayan kadife dişler mevcuttur. Burun delikleri gözlerinin önündedir.

Çok çevik bir balık olan kolyoz yedi-sekiz yıl yaşar. Suda seri hareketlerle yüzer, seyrini gövde ve kuyruk hareketleriyle sağlar. Cinsel olgunluğa ikinci yaşını doldururken erişir. Dişileri 350.000-400.000 yumurta döker. Döllenme deniz ortasında olur. Yavrular yumurtadan dört-beş gün içinde çıkarlar. Üreme mevsimi ilkbaharda olup sonbaharda yavrular büyür ve “kolaridya” diye adlandırılırlar. Kolyoz balığının başlıca besinini hamsi, aterina, çamuka ve kıraça gibi küçük balıklar oluşturur. Ayrıca diğer balık yavruları ve planktonlarla beslenirler.

Kolyoz Marmara’nın balığı sayılabilir. Sürülerin çok az bir bölümü yaz aylarında Karadeniz’in boğaz methaline kadar çıkar, ekim ve kasım aylarında yine Marmara’ya dönerler. Bundan dolayı da geçici balıklardan sayılabilirler.

Uskumruya kıyasla kolyozun eti pek lezzetli sayılmamakla beraber tavası, pilakisi ve buğulaması yapılır.

Maksimum uzunluğu 50 cm.
Ortalama uzunluğu 15-25 cm.
Maksimum ağırlığı 250 gr.
Ortalama ağırlığı 100-150 gr.
Üreme zamanları
Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık
 x  x
Avlanma Yöntemleri : Uzatma ağları, Gırgır ağları, Olta.

Karagöz


                                                                                                           
Familyası Latincesi İngilizcesi Mahalli Adı
Sparidae Diplodus vulgaris Two banded bream Karakulak,Kaçıkorya,Karagöz

Morfolojik Özellikleri:

Tüm vücudu iyi intibak etmiş iri pullarla kaplıdır. Sırt yüzgeci sert, uzun ve tek parçadır; ön tarafında batıcı dikenler vardır ama bunlar izmarit balığındaki kadar tehlikeli değildir. Yan yüzgeçleri oldukça uzun, anal yüzgeci de sırt gibi tek parça ve kuyruğa kadar uzanır; kuyruk yüzgeci yumuşak ve iyi gelişmiştir. Yüzgeçlerinin rengi esmerdir. Yüksek sırt profilli tüm balıklarda olduğu gibi gelişmiş yüzgeçlerinin de avantajı ile çok hareketli ve yüksek manevra kabiliyetli bir balıktır. Bu özellik üyesi olduğu sparidae familyasının tüm balıklarında görülür. Biri başının hemen gerisinde biri de kuyruk yüzgeç boğumunun üzerinde olmak üzere iki siyah bant karakteristik özelliği olarak balığı tanıtır, kuyruk boğumunda ikinci bantla birleşmiş siyah bir benek buluınur. Rengi sırtında esmerce yanları biraz daha açık karnı beyazdır. Sırtından kuyruğa doğru bir kaç tane parlak gümüşi hat uzanır. Başı ufakça, gözleri normal büyüklüktedir. Ağzı küçük fakat çeneleri çok kuvvetlidir. Tüm çeneleri batıcı konik ve öğütücü sert dişlerle kaplıdır.. Bu arada bitkilerle de beslenir. Küçük balıkları yediği de olur. Kışları 160 metreye kadar derinler çekilirken yazları kıyılara yanaşır genellikle de 50 metreden az derinliklerde rastlanır. Zaman zaman özellikle sert akıntılı anaforlu kayalıklarda yemlenirken su yüzüne çok yaklaşarak görüntü verdiği de sık sık olur. Yavruları dibi yosunlu veya kumlu kıyılarda görmek mümkündür. Yüzme keseleri vardır. Yerel balıklardandır yani göç etmezler yaşamlarını doğdukları denizde tamamlarlar. Hermafrodit özellikler gösterir, yani bir müddet sonra cinsiyet değiştirebilir. Üremeleri yurdumuzda suların ısınmasına bağlı olarak Nisan-Temmuz bazen de Ağustos ayları arasındadır. Yumurtalar açık suya dökülür. Genelde sürüler halinde bulunurlar. 45 santim boya, 1,5 kilo ağırlığa erişirlerse de sık rastlanan ortalama boy 15-25 santim arası, yarım kilo civarında ağırlıktır. Karagöz balıklarının 10-12 yıl yaşadıkları sanılmaktadır.
Maksimum uzunluğu  45 cm.
Ortalama uzunluğu 10-15 cm.
Maksimum ağırlığı 1500 gr.
Ortalama ağırlığı 500 gr.
Üreme zamanları
Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık

x  x  x  x  x
Avlanma Yöntemleri :Uzatma ağları, Dalyanlar, Iğrıp, Olta

Keler


                                                                                                           
Familyası Latincesi İngilizcesi Mahalli Adı
Squatinidae Squatina squatina Angel shark (Monk fish) Kolya, Deniz melekleri

 Morfolojik Özellikleri: 

Altı ve üstü yassı köpek balıklarındandır. Vücut koni şeklindedir, göğüs yüzgeçleri (pektoral) yana doğru genişlemiştir. Karın yüzgeçleri sırt yüzgeçlerine ulaşmıştır. Geniş kafalı olup, sırt gri kahverengidir. Alt tarafı beyazdır. Ömrünün büyük kısmını vücudunu kuma ve çamura gömerek geçirir.

Maksimum uzunluğu 200 cm.
Ortalama uzunluğu 100 cm.
Maksimum ağırlığı gr.
Ortalama ağırlığı gr.
Üreme zamanları
Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık

 x  x  x  x
Avlanma Yöntemleri :  Trol ve Uzatma ağları ile

Karides


                                                                                 


                     
Familyası Latincesi İngilizcesi Mahalli Adı
Penaeidae Penaeus semisulcatus Green tiger prawn Kanal karidesi, Jumbo, Yeşil kaplan karidesi


Yerel isimler

Güney Afrika: Yeşil karides.
Arap: Rebian.
Japonya: Kuma-ebi.
Hong Kong: Fa ha, Çiçek karides, Bambu düğüm karides.
Tayland: Kung kula lai.
Avustralya: kaplan karides, Kuzey kaplan karides, Yeşil kaplan karides Yivli.

İsrail: Kastanie.

Morfolojik Özellikleri:


Rostrumu hemen hemen düz ve uzundur. Rostrumun üst kenarı 7 (5-8), alt kenarı 3 dişlidir. Sefalotoraksın üst kısmının ortasında sefalotoraksın sonuna kadar ulaşan tek bir oluk bulunur. bu oluk kapaksın sonuna kadar ulaşan tek bir oluk bulunur. bu oluk karapaksın 1/3 uzunluğundadır. I.antenlerin kaide pulları rostrum boyunca ve uçlarında eşit ince iki flagellum ihtiva ederler. II.antenler vücut boyundan biraz daha uzun olup, kaide pulları rostrum boyundadır. Renkleri sarımtıraktır. İlk üç yürüme bacağı çifti zayıf pensli, diğerleri ise sivri tırnaklıdır.

Maksimum uzunluğu 25 cm.
Ortalama uzunluğu 15-17 cm.
Maksimum ağırlığı gr.
Ortalama ağırlığı gr.
Üreme zamanları
Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık
x  x  x  x  x  x  x  x  x  x  x  x
Avlanma Yöntemleri :Trol

Kalamar


                                                                                                           
Familyası Latincesi İngilizcesi Mahalli Adı
Loliginidae Loligo vulgaris Long-finned squid Kalamara,Bülbüliye,Kalamerya

 Morfolojik Özellikleri:

 Vücut uzamış, arka tarafı yuvarlaktır. Yüzgeçleri üçgen şeklinde olup, mantonun geriden 2/3'ünü teşkil eder. Başta, ikisi diğerlerinden daha uzun 10 adet kol üzerinde vantuzlar bulunur. rengi kırmızımtırak ve üzeri kahverengimsi koyu renkli noktalı dır. Erkekler 13, dişiler 16 cm manto boyunda cinsel olgunluğa ulaşır. 50-100 adet yumurtalar jelatin kılıflar içinde kumlu ve çamurlu zeminlerdeki sert zeminlere tespit edilir. Bir dişi 50-60 civarında jelatin kılıf bırakır. Erkekler dişilerden daha hızlı büyür. Temmuz başında derin sulardan sahillere göç eden 7-8 cm boyundaki bireyler, aralık ayında 15-16 cm boya ulaşır.

1-GİRİŞ


Loligo vulgaris (Lamarck 1799) Kuzeydoğu Atlantik ve Akdeniz sahillerinde bulunan,en yaygın kalamar türlerinden biridir.L.vulgarisin yaşam döngüsü iki yıllık bir çalışma sonucunda incelendi.(Ekim 1976-Kasım 1978).Bu bilgiler çeşitli balık satışlarından Akdeniz ve Fransız balıkçılıgının ticari bölgelerine dayanılarak toplandı.(Worms,1977,1978,1979).Bu türler hakkında birçok eser vardır ve Bidder(1950),Boletzky(1974),Mangold-Wirz (1963) ve Tinbergen-Verwey(1945)’in eserlerine sık sık bu bilgiler elde edilmek için başvurulmuştur.


Loligo vulgaris,ticari işletilen  kafadan bacaklıların önemli bir türü olmamasına karşın ,bölgesel olarak önem taşır.Atlantik te özel bir balıkçılık yoktur,ancak Tarak ağı ile balık tutanlar çokn çeşitli balık avlarlar.Akdenizde L.vulgaris hedef bir tür olmamasına rağmen genelde  İspanya ve İtalya tarafında avlanır.1980’de neritik kalamar Güneydoğu Atlanik’teki avlanan miktarı yaklaşık olarak 5bin ton kadardır.Bu miktarı özellikle  L.vulgaris ve L.forbesi.Oysaki Akdeniz deki avlanma miktarı 8bin tona ulaşmıştır.Özellikle L.vulgaris bu miktarı oluşturuyordu.Yapılan çalışmalara göre (Worms,1979) Akdenizdeki L.vulgaris stoğu daha fazla avcılığı kaldıramaz ve Japonyadaki Todarodes pacificus türünde uygulandığı gibi özel balıkçılık için hedef olur.Aynı zamanda özellikle İspanya ve İtalya gibi Akdeniz ülkelerinde L.vulgaris sahil halkında uygulanan geleneksel bir dietin özel kısmıdır.Ayrıca bölgesel balık pazarlarında önemli bir rolü vardır.

2 -YUMURTA EVRESİ


L.vulgarisin üreme biyolojisi üzerine çalışan  Mangold-Wirz (1963),bu türün yumurtalarını  60-160 mm uzunluğundaki jelatin kordonlar içinde bıraktığını ,her bir kordonda ortalama 90 yumurta bulunduğunu ve bir dişi bireyin  yine ortalama 60 kordon ürettiğini belirtmiştir.Bu sonuçlara göre bir dişi birey yaklaşık 6000 yumurta bırakmaktadır.Boletzky (1974),yumurtlama sonrası 12-14°C’de ve 40-45gün içinde larvaların serbest hale geldiğini belirtmiştir.Mangold-Wirz (1963a)a göre bu değerler 22°C ‘de 26-27 gün, 17°C’de ise 30 gün olarak belirlenmiştir.Sweeney ve ark.,(1992)’na göre yumurtadan çıkan yavruların yumurta boyları 2.8-3.3 mm olup, ortalama boy 3.1 mm olarak bulunmuştur.

3-GENÇLİK  EVRESİ 


2-3mm manto uzunlugundaki L.vulgaris’in yumurtlamasında dış yağ kesesi ya yoktur ya da çok küçüktür (Boletzky 1979).Yumurtadan yeni çıkan L.vulgaris (planktonik)yetişkinlere göre daha küçük yüzgeçlere,daha küçük kollara ve farklı renge sahiptir.Ama genel görünüş ve davranış bakımından yetişkine benzer.Yetişkinlere göre daha az emicilere sahip olan yavrunun emicileri aynı işi görür.Yumurtlamadan hemen sonra yavru L.vulgaris durmadan yüzer.Özellikle yağ kesesinin içinden beslenebilen yavruların sindirim sistemi,yağın tamamını emiliminden önce bile tamamen çalışır durumdadır.Yırtıcı etoburlar olarak kendilerine göre daha hareketli olan küçük mysidlere saldırabilirler,yakalayıp yiyebilirler.Laboratuvarda yapılan deneylerde besin olarak özellikle küçük kabuklu hayvanlar(crustacea)kullanılıyor.L.vulgarisin daha önceki genç formlarının planktonik formları mevcut değil ve planktonik yaşamının çok az bir süresi bilinmektedir.Ancak bu periyot iki ayı geçer gibi gözükmektedir.(Mangold-Wirz,1963)

4-BÜYÜME


Boletzky’nin laboratuvar deneylerine göre yavru Loligo vulgaris 50 günde 3mm ML’den 7.5mm ML’ye gelir.Hanlon (1979)da  L.opalescens türünde benzer sonuçları elde etti.

   

Büyüme genelde manto uzunluğu frekans eğrisi kullanılarak belirlenir.Tinbergen ve Verwey(1945)’e göre erkeklerin ve dişilerin büyüme oranları yaklaşık olarak 12cm ML uzunluğuna gelene kadar aynıdır.Worms(1979)benzer sonuçları elde etti.

L.vulgaris  hareketli bir avcıdır ve avları özellikle balık,kabuklular ve diğer kafadanbacaklılardır.Avına saldırırken gözlenen hareketlerinin sırası Messenger (1968)tarafından Sepia officinalis türü ile benzer özellikler gösterdiği saptanmıştır.Av kapıldığı zaman;kafasının arkası ısırılarak öldürülür,ardından küçük parçalara ayrılır ve yutulur.Besin,hayvanın yaşına göre değişir.Yavru L.vulgaris,özellikle kabuklularla (copepods,mysids)beslenir.Oysaki yetişkinler özellikle balık ve diğer cephalopodlarla (başlıca Histioteuthis ve Alloteuthis)beslenir.L.vulgaris türü,L.opalescens(Fields,1965),illex illecebrosus(Vovk,1972) ve L.pealei (Williams,1909)gibi kendi türüyle beslenmez.L.vulgaris, avlarının çoğu gibi pelajiktir ve sıklıkla midesinde bulunanlar, kalamar kadar büyük av türleridir.Worms’a göre dişilerin olgunlaşma döneminde beslenmelerinde bir azalma görülmez.Hergün tüketilen yiyecek miktarı vücut ağırlığının %20’si kadardır (Bidder, 1950).L.vulgarisin besin dönüşüm verimi hakkında az bilgi vardır ama decapodlar arasında genelde besin dönüşüm verim bilgisi yüksektir (Boucher-Rodoni, 1973).

            Büyüme oranı, yaşlandıkça iyice azalır ama azalma ölçüsü dişilerde ve erkeklerde aynı değildir.Dişilerin büyüme oranı gonad olgunlaşmaya başladığı zaman yaklaşık olarak 0’dır ve bu dişiler ve erkekler arasındaki maksimum büyüklük farkını açıklayabilir.Sıcaklık da ayrıca önemlidir.Gözlemlere göre örneğin Akdenizde su sıcaklığı 13°C’den aşağı düştüğü zaman, büyüme ayda 5mm’yi geçmez. Oysaki yazın ayda 15mm’den daha fazla olabilir. Sıcaklığın bu etkisi Kuzey Denizi(Tinbergen Verwey,1945) ile Akdenizde(Worms,1979) bulunan L.vulgaris ler hakkındaki farklı sonuçları açıklar.

            Bilgilere göre L.vulgaris havuzlarda hiçbir zaman yetişkin boyutlarına ulaşamadılar.Buda çeşitli faktörlerin nasıl bir etki yaptığı sonucunu vermiyor.

5-OLGUNLAŞMA

Sete Limanı’nda yapılan balıkçılıktan elde eilen L.vulgaris örnekleri gözlemlerde kullanılmıştır.

Erkeklerde bulunan gonad somatik index(GSI) küçüktür.(%1.6-3.8).Oysaki dişilerde %30 ’unu oluşturmaktadır.

Erkek olgunlaşmasına özel önem verilmemiştir çünkü güvenilir olgunlaşma indeksi eksikliği vardır.Birkaç spermatoforu olduğu halde işlevsel küçük erkek L.vulgarisler(100mm ML)bulunmuştur.

         
Durward’ın Illex illecebrosus türü için  belirttiğine göre erkekler Needhams kesesinde yeterli miktarda spermatofor biriktirmeden işlevsel olgunluğa ulaşamazlar.

         
Yumurta bırakma genellikle Mart-Ağustos ayları arasında olur böylece iki durumu ayırabiliriz.Erken yumurtlayan hayvanlar hayatlarının ilk yılında olgunluğa erişirler ve bir dahaki yıl yeniden üretirler.Diğer taraftan geç yumurtlayanlar hemen kötü çevresel koşullarla karşılaşırlar ki buda olgunlaşma işlemini durdurur.(19-20 aylık)

Kuzeydoğu Akdeniz popülasyonunda dişiler Kasım ve Mart ayları arasında olgunlaşır ve yumurtalarını Mart ve Ağustos ayları arasında  180-200mm uzunluğunda bırakırlar.Geç yumurtlayanlar ,150mm’den küçük tür ve önceden olgunlaşmaya başlamıştır.Daha erken gelişenler yumurtalarını 2.yılın yeniden üretme periyodunun sonunda bırakırlar.Ama çoğu sadece  3.yılın yeniden üretme periyodunda  yer alırlar.Bu,iki farklı alt popülasyonuna  birleştirilmiş iki  yeniden üretim döngüsü oluşmasını sağlar.Bu demektir ki dişiler hayatlarında sadece bir kez doğurur.Bu durum doğumdan  sonra birkaç ay yaşasalar bile değişmez.Oysaki  erkekler  birkaç çiftleşme periyodunda  bulunabilir.

Olgunlaşmayı etkileyen faktörler hakkında çok az şey bilinmektedir.Tinbergen ve Verwey (1945),ışık periyodunun önemli bir rolü olmadığını  belirtmişlerdir.Bu durum sıcaklığın geç doğan hayvanların olgunlaşmasının yavaşlamasında önemli bir faktör olması gibidir.

Üretilen yumurtaların sayılarındaki bolluk,Mangold-Wirz (1963)tarafından incelenmiştir.Bir dişi ,herbiri 50-130 yumurta içeren  30-60 yumurta kordonu bırakır.Daha büyük dişiler maximum 7000 yumurta verimliliğine ulaşabilir.Erkeklerde 15cm ,dişilerde 17cm

uzunluğuna  gelmiş olan L.vulgaris nadir bulunur.Eğer olgun erkekler  Needhams keselerinde işlevsel spermatofor taşıyorlarsa ve olgun dişiler oviduktlarında olgun yumurtaya sahipse büyüme;erkeklerde 11 ayda,dişilerde 12-13 ayda olgunlaşmaya dönüşür.

6-YENİDEN ÜREME


            L.vulgaris’te cinsiyet ,yetişkinlerde rahatlıkla ayırt edilebilir.Dişilerin şişmanlığı ,erkeklerin inceliği farkı ortaya koyar.Naef (1923)dişilerde mantonun enden 5kat daha uzun olduğunu söylemiştir.Oysaki erkeklerde bu oran 6 kattır.

            Birkaç özellik yanında boyutta farklılık gösterirler.Erkekler kenarlarında  boylamasına turuncu kromatofor çizgiler taşırlar.(L.forbesi türünde olduğu gibi)Bu renk çizgi her zaman bulunmaz ve genç hayvanlar arasında çok nadirdir.Yeni çiftleşmiş dişiler buccal zarlarında beyazımsı  bir kütle vardır.Bu kütle olgunlaşmamış  dişilerde de olabilir.

            Küçük hayvanlarda (100mm ML’den küçük) dış görünüşten cinsiyet ayırt edilemez.50mm ML ‘ye kadar olan dişilerde cinsiyet  mantoyu açarak bir çift beyaz çizginin olup olmadığına bakılarak tespit edilir.L.vulgaris’in 50mm ML’den küçük olanların cinsiyetleri dokularının mikroskopta incelenmesiyle tespit edilir.

            Tamamen olgunlaştığında bir dişinin oviduktu olgun yumurtalarla doludur.Nidamental oviducal bezler ,yumurtaları

kaplayan ve yumurta kordonlarını oluşturan mukus salgısı yaparlar.Yumurtalar spermatheca’dan gelen spermlerle döllenir,ama yumrta bırakım ve döllenme mekanizmaları hakkında kesin bir bilgi yoktur.

            Yumurtalar jelatin kılıf içinde (50-100 adet) kumlu ve çamurlu zeminlerdeki sert cisimlere tespit edilir. Dişiler bazen yumurta kordonlarını diğer kordonların yanına bırakırlar.Akdeniz de yumurtlama bütün yıl devam eder ama başlıca zamanı ilkbahar ve yaz başıdır.Kuzey denizinde yumurtlama peryodu 5 aydır (Nisan Ağustos arası).En yoğun olduğu zaman mayıstır. Akdenizde, Atlantik te olduğu gibi yumurta bırakımı 20-50 metre derinliğindeki kıyı sularında geniş sürüler halinde olur. Akdeniz deki yumurta bırakım peryodu(10 ay) Kuzeydoğu Atlantik ten (5 ay) daha uzun olduğu dikkate değerdir.Suzuki (1921) Todarodes pacificus için benzer bir durumun Kuzey ve Güney Japonya’da da olduğunu belirtmiştir.Anne-baba davranışları, ahtapotlarda olduğu ve L. opalescens’te açıklandığı gibi L. vulgaris’te görülmemiştir.

7-ÖLÜM ORANI


            Yaşam süresi genelde 2-4 yıl arasıdır.Doğuran dişilerin  ölüm oranı,çiftleşen erkeklerin  ölüm oranıdan daha yüksektir. Bu bakışa göre  dişilerin yaşam süresi 18-24 ay ,erkeklerin ise 3-3.5yıldır.Yaşı direk ölçen bir metod olmadıgı için boyut analizi yaşı bulmada bir anahtardır.

            Balıkçılığın yanı sıra ölüm oranını etkileyen birçok faktör vardır.Yetişkin bir L.vulgaris büyük oranda enerji harcıyan hareketli bir yırtıcıdır ve besin azlıgı ölümüne neden olur.Ayrıca balina,köpek balığı,ton balığı  gibi yırtıcılar L.vulgarisi besin olarak kullanırlar.

            L.vulgarisi etkileyebilecek olan hastalıklar hakkında çok az şey bilinmektedir.Derilerindeki büyük kırılganlık nedeniyle en küçük bir yarada bile loligo çok fazla hayatta kalamaz.

8-EKOLOJİ


            L.vulgaris ne pelajik ne de tamamen bentiktir ama nektobentik türler gibi  yumurtlama dönemi geçirire ve başka başka zamanlarda pelajik davranışlar gösterir(örneğin avlanma)

            Tinbergen ve Verwey (1945)’e göre Hollanda kıyısında  L.vulgaris ilkbaharda kuzeye doğru göç eder.Muhtemelen Dover Boğazı’ndan Belçika,Hollanda,Kuzeybatı Almanya ve Danimarka kıyıları boyunca göç eder ve Kuzeydenizi’ne girer.Bu olay yazın sonlarında olur.Kış aylarında yerleri tam olarak belli değildir ama bazı yazarlar Portekiz sularından kuzey bölgelere göç ettiklerini iddia ederler.

        Yakın geçmişte edinilen balıkçılık bilgileri (FAO,National Statistics,vb)L.vulgarisin ticari avlanması hakkında bilgi vermektedir.Akdenizde kalamar,avlanan kafadanbacaklıların %20-25’ini oluşturur.(yılda 10.000 ton).Bu kalamarlar başlıca L.vulgaris ve az miktarda Todarodes  sagittatus ve Alloteuthis media ‘dan oluşmaktadır.Günümüzde Batı Akdeniz kafadan bacaklılar için hareketli bir avlanma bölgesidir.İtalya yılda 30 bin ton ,İspanya10 bin ton,Fransa ise 2 bin ton avlamaktadır.

9-SON


            Özetle yeni yumurtadan çıkan L.vulgaris yaklaşık olarak bir yetişkin  şeklinde  ve davranışındadır.Yüksek büyüme oranı ,en iyi ihtimalle ( ilkbaharda doğmuşsa ) cinsel olgunluğa 10-13 ay arasında ulaşmasını sağlar.Farklı olgunlaşma işlemlerinden dolayı dişi büyüme oranı erkeklerden daha düşüktür.Olgunlaştıkları zaman erkekler ve dişiler ,sığ sahil sularına çiftleşmek ve yumurta bırakmak için göç ederler.Hayvanların büyük bölümü doğumdan birkaç gün veya hafta sonra,özellikle dişiler ölür.Sağ kalanlar 100 metre veya daha derin bölgelere  iner.Hayatı boyunca L.vulgaris balık,crustacea ve diğer kafadan bacaklılar ile beslenir.Erkekler için Maksimum ML 540mm,dişiler içinse 340mm’dir.(Akdeniz’de) Erkekler için yaşam süresi 2-3.5yıl,dişiler içinse 1.5-2 yıldır.

            Bu veriler kesin değildir çünkü ticari bölgelerden alınan örnekler üzerinde  yapılan gözlemlerle elde edilmiştir.Embriyonik gelişimini ilgilendiren bir çok bilgi mevcuttur ama planktonik devre ile ilgili çok az şey bilinmektedir.

            Loligo vulgaris’in gelişimi hakkında bir çok eksik noktalar bulunmaktadır.Aynı şekilde döllenme ve yumurta bırakma hakkında da yeterli bilgi bulunmamaktadır.


Maksimum uzunluğu 50 cm.
Ortalama uzunluğu 20-30 cm.
Maksimum ağırlığı gr.
Ortalama ağırlığı gr.
Üreme zamanları
Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık

x x x x x x
Avlanma Yöntemleri :Olta, Trol, Iğrıp, Manyat

Oltayla kıyıdan kalamar avı:Bilgi için tıklayınız.


17 Ağustos 2011 Çarşamba

Lüfer


                                                                                                           
Familyası Latincesi İngilizcesi Mahalli Adı
Pomatomidae Pomatomus saltator (Temnodon saltator) Blue fish Defne yaprağı, Çinekop, Sarıkanat, Lüfer, Kofana

                                                           Morfolojik Özellikleri: 


Lüfer (Pomatomus saltatrix), Pomatomidae familyasından ekonomik değeri yüksek bir balık türü.
Vücutları uzun, sırt yüzgeçleri iki tane, kuyrukları çatallı, ağızları iri, dişleri sivri ve güçlüdür. Yan çizgi hemen hemen düz olup, pullarla örtülüdür. Yan çizgide pul sayısı 95-100 adettir. Sırt tarafı koyu mavi yeşilimtırak, alt tarafı gümüşî, yanları daha açık renk olan bu balıkların karnı parlak beyazdır. Keskin dişleri vardır. Uzunlukları 110 cm'ye, ağırlıkları 11,5 kg'a ulaşabilir. Küçükten büyüğe doğru defneyaprağı, çinekop, sarıkanat, lüfer, kofana, sırtıkara olarak adlandırılabilir. Eylül sonu ekim başı gibi Karadeniz'de yumurtlayan balıklar İstanbul boğazından çıkmaya başlarlar.
      Büyüklüğüne göre


Cm arası  Cinsi
0-10  Defne yaprağı
10-15 Çinekop
15-20 Sarıkanat
20-30 Lüfer
30 - ve üstü  Kofana


Maksimum uzunluğu 100 cm. 
Ortalama uzunluğu 20-30 cm
Maksimum ağırlığı 11.5 kg
Ortalama ağırlığı 0,5-1 kg.
Üreme zamanları
Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık

 x  x  x
Avlanma Yöntemleri :Gırgır, Voli, Çevirme ağları, Olta

Uzun oltayla Lüfer avı

Lipsos(Ada Beyi)


                                           
                                                               
Familyası Latincesi İngilizcesi Mahalli Adı
Scorpaena Scrofa Cabracho Brown scorpionfish Adabeyi

Morfolojik Özellikleri: 


İskorpit familyasından olan lipsos.balığı Çorba, yahni, haşlama, tava, buğulama, pilaki’yle lezzetini damaklarınızda unutamayacağınız, lezzetli balıktır, lipsos balığı Ayvalık tarafında ada bey diye adlandırılır.Rengi açık kırmızıdır.İskorpite benzer zehirli dikenler taşır.Avcılığı daha çok zokalı olta ile yapılır.50 – 60 cm.ye ve 4 5 kg.a kadar büyüyebilen Lipsos Balıkları, sıcak ve ılık denizlerimizin sahil kıyılarından 1.000 m. ye kadar inen derinliklerde, bitkilerle örtülü taşlık, çakıllı ve kumlu düzeylerde yaşar. Özellikle Marmara ve Ege'de çok rastlanır. Eti çok lezzetli ve yararlıdır. Et yiyen bir balık olan Lipsos ilkbahar aylarında ürer. Yaklaşık 3.000 yumurta döker.

Maksimum uzunluğu 70 cm.
Ortalama uzunluğu 50-60 cm.
Maksimum ağırlığı 5 kg
Ortalama ağırlığı 300-700
Üreme zamanları
Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık

 x  x  x
Avlanma Yöntemleri :Ağ ve olta

Lambuka


                     
                                                                                     
Familyası Latincesi İngilizcesi Mahalli Adı
Coryphaenidae Coryphaena hippurus - Mahi-mahi





Morfolojik Özellikleri: 

Coryphaenidae familyasındandır. ülkemizde Akdeniz de yaşayan 3- 40 kg ağırlığa,170 cm boya kadar büyüyen , avcı balıklardandır.mavi,lacivert,sarı,yeşil renkleri bulunur üzerinde.sudan çıkarıldığında renk değiştirdiği görülür.Vahşi doğada ilk yıl besin bolluğuna göre  80.000 ila 1.000.000 arası yumurta bırakır.Tropikal ve subtropikal sularda yaşayan bu tür üst sınıf avcı balıktır.Devamlı suretle oksijen ihtiyacını karşılamak için yüzme ihtiyacı duyar. Dik inen küt kafasıyla, geniş ve kuvvetli ağız yapısıyla tropikal bir balık görünümündedir.Ülkemizde Kanal balığı olarak da adlandırılan Lambukalar, mevsim değişiklikleri ile birlikte Akdeniz, Güney Ege ve son yıllarda Kuzey Ege de sıkça rastlanır hale gelmiştir. 


Maksimum uzunluğu 170 cm.
Ortalama uzunluğu 70-80 cm.
Maksimum ağırlığı 30 kg.
Ortalama ağırlığı 1-3 kg.
Üreme zamanları
Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık

Avlanma Yöntemleri :Seyirtme(Sırtı),Zıpkın,olta,paraketa


Akdeniz’de rastlanan bu harika görünüşlü balığa Ege ve Karadeniz’de rastlanmaz. Ancak araştırmalara göre Süveyş kanalının açılmasından sonra Akdeniz’e geçen Hindistan Balığı ve lambuka gibi balıkların doğu Akdeniz’den Ege denizine doğru yavaş yavaş yayılım gösterdiği saptanmıştır. Bir zaman sonra bu balığa Ege’ de rastlama olasılığı vardır. Eylül ayından itibaren av vermeye başlar. Korkusuz, meydan okuyan tavırları ve saldırgan yapısı ile avcılığı çok zevkli bir balıktır. Tekne ile avlanırken etrafınızda dolaşan balıklara ve oltadaki balığa korkusuzca yaklaşır. İlk rastlayan balıkçıların lambukanın bu hareketi karşısında seyredip kaldıkları olur. Yakalandıkları zaman sudan metrelerce yukarı fırlayarak, çılgınca hareketlerle büyük direnç gösterirler. Tekneye alındıktan sonra bile dakikalarca çırpınması bitmez. Bu avı lüferinkine benzer. Yan yüzgeçlerinden boylamasına üst tarafı mavi, lacivert alt tarafında yeşil,sarı görünümlüdür. Dik inen küt kafasıyla, geniş ve kuvvetli ağız yapısıyla tropikal bir balık görünümündedir. Ege bölgesi dahil bir çok bölgede tanınmaz. Hatta bir çok balıkçı böyle bir balığın varlığını bile bilmez. Antalya civarı balıkçıları ve olta balıkçılığını bir yaşam tarzı haline getirmiş, amatör balıkçılıkta uzmanlaşmış kişiler lambukayı iyi tanırlar. Kıyılara bile korkusuzca yaklaşan lampuka, kefal, sardalye, kolyoz, kalamar, izmarit, istavrit ve gözünün kestiği her balıkla beslenir. Canlı kefal ve izmarit en popüler yemidir. 1,5 m. Boya kadar ulaşırlar ve denizin 100m. Derinliğine kadar iner

Lahoz


                                                                         
                                 
Familyası Latincesi İngilizcesi Mahalli Adı
Serranidae Epinephelus aeneus Waker Lagos, Kaya hanisi

Morfolojik Özellikleri:

Vücut ovaldir. Kuyruk yüzgeci yuvarlak olup, solungaç kapağı üzerinde küçük dikencikler mevcuttur. İki sırt yüzgeci birleşmiş olup, ön kısmı dikenlidir. Rengi üstte kahverengi, altta açık sarıdır. Baş ve operculum üzerinde zehirsiz dikenleri vardır

(Epinephelus aeneus), Serranidae (Hani balıkları) familyasına ait, Atlas Okyanusunun doğusunda, Akdeniz'de ve Ege denizinde bulunan bir balık türü. En büyükleri 120 cm uzunluğa ve 25 kilo ağırlığa ulaşabilir.

Fazla derinlere gitmeden 20-200 m. derinlikteki kayalık, taşlık veya çakıllı alanlarda yaşar. Oldukça yırtıcı, etçil bir balıktır. İrili ufaklı her türlü kabuklu, omurgasız ve küçük balıklarla beslenir. Mayıs-Haziran arasında üreme yapar. Akdeniz'in eti en lezzetli ve şöhretli balıklarındandır. Ancak ekonomik değeri bölgeseldir. orfoz balığı Lahoz balığının yakın bir akrabasıdır. Avcılığı

Maksimum uzunluğu 120 cm.
Ortalama uzunluğu 60-70 cm.
Maksimum ağırlığı  25 kg.
Ortalama ağırlığı 3-4 kg
Üreme zamanları
Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık
X  x  x  x  x  x
Avlanma Yöntemleri :Trol, Uzatma ağları, Olta,paraketa

Dip sürtmesi ile Lahoz avı:

Lapin


                                                                                                           
Familyası Latincesi İngilizcesi Mahalli Adı
Labridae Labrus merula Labrus viridis Lapina


Morfolojik Özellikleri: 



Çırçır balıkları gibi Labridae familyasından olan lapin balıklarının da sularımızda Labrus bimaculatus, Crenilabrus tinca, Labrus merula, Labrus viridis, Acantholabrus palloni bilimsel adıyla tanımlanan türleri mevcuttur. Ayrıca asıl lapin diye tanımlanan Crenilabrus tinca ve Crenilabrus pavo da Labridae familyasının diğer türleridir. Bunların azami boyları 10-12 cm.’dir.

Lapinler de tropik ve mutedil denizlerin sahil balıkları olup çırçırlara oranla daha büyüktürler. Azami boyları 36 cm.'dir. Yerli balıklardan sayılan lapinler yazın sahillere girip kışın derin sulara çekilirler. İri pulları kalın derilerine iyice intibak etmiştir.

Birbirinden güzel, parlak ve canlı renkleri bulundukları ortama göre değişir. Bu değişim genellikle erkeklerin dölleme zamanında çok canlı ve renkli olarak belirginleşir. Yumurtlama devresi nisandan ağustosa kadardır. Bu sırada çift olarak yaşarlar. Dipte taşların arasındaki oyukları yuva olarak kullanıp sperma ve yumurtalarını buraya dökerler. Larvaları korumak için yuvalarının başlarında nöbet tutarlar ve yavrular büyüyünceye kadar burada kalırlar.

Gövde yapıları, yanlardan biraz basık, uzun elips şeklindedir. Tek sırt yüzgeci göğüs yüzgeci hizasında kuyruk yüzgecine doğru uzar. Tüm yüzgeçleri mükemmel gelişmiş olduğundan yüksek manevra kabiliyetine sahiptir. Kafa büyüklüğü gövdeye oranla normal olup burunları biraz uzun, dudakları kalındır. Dişler ise koni biçiminde ve batıcıdır. Yanal çizgi, solungaç kapağının bitiminden kuyruk yüzgecine kadar muntazam bir çizgi halinde uzar. Lapinlerin bazı türlerinin solungaç kapağının hemen yanında bir leke mevcuttur. Besinlerini yosunlar ve taşlar arasında bulunan küçük balıklar ve küçük midyeler oluşturur.

Lapin balığının eti lezzetli değildir ve olta ile avcılığı da yapılmaz. Tesadüfen oltaya geldiği gibi fanyalı ağlara da vurur.

Maksimum uzunluğu 14 cm.
Ortalama uzunluğu 7-8 cm.
Maksimum ağırlığı gr.
Ortalama ağırlığı gr.
Üreme zamanları
Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık

 x  x  x  x  x
Avlanma Yöntemleri :

Levrek


                                                                                                           
Familyası Latincesi İngilizcesi Mahalli Adı
Serranidae Dicentrarchus labrax Sea bass Levrek,İspendek (Yavru levrek),Palaz

Morfolojik Özellikleri:


Vücut füze şeklinde olup, yan çizgide 65-80 adet pul bulunur, omur sayısı 12-13 adettir. Solungaç kapağı üzerinde dikenimsi çıkıntı bulunur. Renk üste koyu gri esmer, altta beyazdır. Vücut pullarla kaplıdır.

Dicentrarhus Labrax,Wolfsbarsch,Bar EuropeenDenizlerimizde ve denizlerin nehirlerle karışımı acısu bölgelerinde yaşar. Hani ailesindendir. Fazla gezici olmayan Levrek yerli balıklardan sayılır. Gençken gruplar halinde, sonraları tek başına yaşar. Yaşam ortamı karanlık ve kuytu yerlerdir. Bu nedenle gemi batıkları veya kaya oyuklarında yuvalanır.Yaklaşık 20 yıllık yaşamı olabilen Levrek, ortalama 50 - 60 cm'den 1 m. boy ve 10 - 12 kg. ağırlığa erişebilir. 40 cm'den küçüklerine İspendek denir. Küçük yavru balıklarla beslenir. Ocak - Mart arasında 500.000 - 2.000.000 yumurta dökerek yüksek bir üreme gösterir. Eti en lezzetli balıkların başında gelir. Bu nedenle ekonomik değeri çok yüksektir.

Maksimum uzunluğu 1 m.
Ortalama uzunluğu 50-60 cm. 
Maksimum ağırlığı 12 kg
Ortalama ağırlığı 1 kg

Üreme zamanları
Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık

 x  x  x  x
Avlanma Yöntemleri :Dalyan, Kaldırma (çökertme) ağları, Olta



  1. Kaşıkla Levrek Avı:
  2. Kıyı sürtmesiyle Levrek avı:

16 Ağustos 2011 Salı

Minekop


                                                                                                           
Familyası Latincesi İngilizcesi Mahalli Adı
Scianidae Umbrina cirrosa Corb Karakulak, Minekop, Deniz gözlü, Han balığı, Elma balığı, Kötek

Morfolojik Özellikleri:
Vücut hafif basık, sırtı kam burcadır. Yan çizgide 48-50 pul bulunur. Alt çenede küçük bir bıyık olup, pulları iridir. Burun kısmen küttür, çenede derin bir çıkıntı bulunur. Karın açık renklidir. Yumurtaları demersaldir. Kafasının içinde ve her iki yanında gözlerin arkasına doğru iki küçük beyaz taş bulunur.


Karadeniz'de "götek" ve "kötek" balığı diye de adlandırılan minakop balığı Sciaenidae familyasındandır. Bilimsel adı ise Umbrina cirrosa'öır.
Ortalama boylan 40 cm. olan minakopların 90-100 cm. boyunda ve 20-25 kg. ağırlığında olanlarına rastlanır.
Minakop dibe yakın gezinen, ılıman denizlerde yaşayan ve bütün sularımızda bulunan bir balıktır.
Bir bölümü yaşadıkları bölgeyi terk etmez, bir kısmı ise sonbaharda Karadeniz'den Marmara'ya iniş, ilkbaharda da Marmara'dan Karadeniz'e çıkış yaparlar.
Nehirlerin döküldüğü kıyılan tercih eden minakopların en irileri Karadeniz'de bulunur. Minakopun gövde yapısı elips şeklinde olup yan tarafından yassıdır.
Sırtı kamburca, kafası gövdesine oranla küçüktür. Kafasının içinde ve her iki yanında gözlerinin arkasına doğru iki küçük beyaz taş bulunur. Bu taşlar balıktan çıkartılıp limon suyunda eritilip içilirse böbrek taşından şikâyetçi olan hastalara iyi geldiği söylenmektedir.

Ağzı küçük olan minakop balığının üst çenesi alttakine oranla daha ilerde ve aşağı doğru meyillidir. Alt çenede küçük bir bıyık bulunur. Çenelerinde batıcı dişler yoktur. Burun kısa ve küt, gözler normal büyüklüktedir. Minakopun yüzgeçlerinin hepsi gelişmiş olup, birinci sırt yüzgeci üçgen biçimindedir. İkincisi ise kuyruk yüzgecine doğru uzar. Kalın derisi iri pullarla Örtülüdür. Sırtı koyu gri, yanları gümüşi beyaz, karnı ise beyazdır. Yüzme kesesi oldukça büyük olup yakalandığında genellikle şişerek midesini ters döndürüp ağzının ucuna kadar getirir.
Minakopların üreme mevsimleri yaz aylarıdır. Yırtıcı bir balık olmayıp karides ve balık yavruları ile beslenir. Ağlarla avı yapıldığı gibi çift köstekli veya zokalı takımla da tutulur. Yem olarak karidesi tercih eder.
Eti beyaz ve çok lezzetli olan minakopun kışın yağlıyken ızgarası nefistir. Haşlaması, pilaki ve galeta ununa bulanarak yapılan tavası da lezzetlidir.
Fileto olarak kesilip lop et elde edildiği için ticari değeri olan balıklardandır.

Maksimum uzunluğu 100 cm. 
Ortalama uzunluğu 30-40 cm. 
Maksimum ağırlığı 25 kg
Ortalama ağırlığı 1-2 kg
Üreme zamanları
Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık

 x  x  x
Avlanma Yöntemleri : Trol, Uzatma ağları, Iğrıp, Manyat, Ortasu trolü

Mığrı


                                                                                                           
Familyası Latincesi İngilizcesi Mahalli Adı
Congridae Conger conger - Mıgri, Mıngır, Deniz yılan balığı

Morfolojik Özellikleri:


Yılan balıkları grubundan olmakla birlikte, sadece denizlerde yaşar. Vücut uzun silindir şeklinde olup, yılana benzer. Derisi kaygan ve vücut küçük pullarla örtülüdür. Rengi yaşadığı ortamın rengine uygundur. Sırt ve yanları gri, sarı ile karışık yeşilimtırak, karın kısmı ise kirli beyazdır. Sırt ve anüs yüzgeci kuyruk yüzgeci ile birleşmiştir. Yan çizgi sırtına paralel olarak kuyruğa kadar uzanır. Yılan balıkları gibi bir defa yumurta döker ve sonra ölür.


Mığrı, Congridae familyasından yılan balıklarına benzeyen sadece denizlerde yaşayan balık türü.
Conger Conger,Meeraal,Congre2 - 3 m. boydan 50 - 60 kg'a erişebilen, 30 yıla kadar ömrü olan, yazın sığ suların, kışın 150 m. derinliklerin taşlık, kumlu ve çamurlu zeminlerinde yaşayan bir balıktır. Nehirlere giremez. Sert, hareketli ve yırtıcıdır. Su içinde bulduğu her canlıyı yiyebilir. Gündüzlerini yatarak geçirip, karanlıkta avlanır. İlk ve sonbahar arası 100-150 m. derinlerde açık denize 3-5 milyon yumurta döker. Eti lezzetli ve besin değeri çok yüksektir.

Vücut uzun silindir şeklinde olup, yılana benzer. Derisi kaygan ve vücut küçük pullarla örtülüdür. Rengi yaşadığı ortamın rengine uygundur. Sırt ve yanları gri, sarı ile karışık yeşilimtırak, karın kısmı ise kirli beyazdır. Sırt ve anüs yüzgeci kuyruk yüzgeci ile birleşmiştir. Yan çizgi sırtına paralel olarak kuyruğa kadar uzanır. Yılan balıkları gibi bir defa yumurta döker ve sonra ölür. Büyüklüğü ortalama 100 cm dir, maksimum 300 cm olur. Maksimum ağrlığı 65 kg dır.

Maksimum uzunluğu 300 cm.
Ortalama uzunluğu 100 cm.
Maksimum ağırlığı 65 kg
Ortalama ağırlığı gr.
Üreme zamanları
Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık

 x  x
Avlanma Yöntemleri :Manyat, Pinter ağları, Olta

Ebedi takvim

Ebedi Takvim






 
 
 

Toplam Sayfa Görüntüleme Sayısı