Denizci Dili

Denizci Dili
A   B  C  Ç  D  E  F  G  H  I  İ  K  L  M  N  O  Ö  P  R  S  Ş  T  U  Ü  V  Y  Z

TERİM

AÇIKLAMA

Abaşo	Alt ve aşağı anlamında kullanılır
Abaşo Babafingo	Çift babafingolardan alttaki babafingo
Abaşo Babafingo Sereni	Çift olan babafingo serenlerinden altta olanıdır. Üzerlerinde bulundukları ana direklerin isimleri ile anılırlar. (Pruva abaşo babafingo sereni, Grandi abaşo babafingo sereni, Mizana abaşo babafingo sereni.)
Abaşo Gabya Sereni	Gabya çubuğu üzerinde bulunan iki gabya sereninden altta olanıdır. Üzerlerinde bulundukları ana direklerin isimleri ile anılırlar.
Abaşo Yakası	Bir yelkenin alt yakası
Abli	Seren ve bumba cundalarından aşağı iki tarafa inen halatlar
Abluka	Bir liman ağzını veya sahili belli bir mesafeden kuvvet kullanarak çevirmek, bunların dışarı ile irtibatlarını kesmek, giriş-çıkışı kontrol altında tutmak
Aborda	Bir teknenin diğerine veya bir iskeleye yanaşması
Abosa	Hisa edilmekte olan bir halatı veya vira edilmekte olan bir zinciri tut veya geçici olarak durdur anlamında verilen komut , bosaya vurmak
Abramak	Kontrol altına almak, komutası altında tutmak, üstesinden gelmek, deniz taşıtlarını yönetmek
Abrile	Trinket ve mayıstra yelkenlerinin istinga edilmeleri için verilen komut
Acenta/Acente	Gemi nakliyat şirketlerinin, gemilerini işlettikleri limanlarda gemilerine navlun temin etmek ve ticari işlerini yürütmek maksadıyla bulundurdukları yetkili şahıslardır.
Açevele	Serenlerin aşırılabildiği kadar prasya edilmesi. Bir yere asılan veya çekilen veya su üzerinde yüzdürülerek getirilen herhangi bir cismin bir yere çarpmaması veya kendine yakın bir cisimle çarpışmaması için yapılan bir donanım (Açevele tutmak)
Açevele Gönderi	Açevele işlemini yapmakta kullanılan gönder
Açığa Çıkmak	Rıhtıma aborda veya kıçtan kara olmuş bir geminin bulunduğu yerden avara ederek daha uzaktaki bir yere demirlemek için sahilden uzaklaşması.
Açık Deniz	Kıtalar arasındaki büyük denizlerdir. Diğer bir deyimle, denizin, herhangi bir devletin karasuları veya iç sularına dahil olmayan tüm kısımlarını kapsar. Açık denizler bütün devletlerin faydalanmalarına açıktır. Hiçbir devlet açık denizlerden yalnız kendisi yararlanamaz. Açık denizler karalardan farklı olarak mülkiyeti iktisap edilmek üzere işgal edilemez.
Açık Düşmek	Bulunulması arzu edilen mesafeden bir sebep veya etki (rüzgar akıntı vb.) nedeniyle uzakta bulunmak
Açık Liman	Serbest liman; ülkeler arası mal giriş ve çıkışlarında gümrük işlemi yapılmayan liman
Açıkta Eğlenmek	Bir teknenin sahilden veya iskeleden yada limandan açıkta beklemesi
Açılır Bakla	Zincir kilitlerini birbirlerine eklemekte veya zincir üzerinde bulunan fırdöndünün iki ucundaki baklalara takılan ve gerektiği zaman kolay ve çabuk açılabilen bakla.
Açılmak	Yakın bulunan bir sahilden veya deniz üzerinde bulunan herhangi bir yerden ayrılarak, uzaklaşmak
Açmak	Fazla yaklaşıldığı anlaşılan bir sahilden veya herhangi bir yerden istenildiği kadar açılmak; Karşılaşılan bir geminin yolu üzerinden çatışmayı önlemek için geminin sancağa veya iskeleye alınması
Adi Iskarmoz	Filikalarda ve kürekle hareket eden küçük deniz araçlarındaki küreklerin kürek boğazlarından tekneye irtibatlandırılmasını sağlayan kayışların geçtiği küpeşte üzerindeki ağaç veya madeni çeliklerdir.
Adi Yeke	Filikalarda ve ufak deniz araçlarında dümeni istenilen tarafa basmak için dümen boğazına girecek şekilde bir ucu oyulmuş ve ağaç veya demirden yapılmış kol.
Admiraltı Demiri	Çiposu kollarına dik olan demirlerdir. Çipolar bu tip demirlerin bir kısmında sabit, bir kısmında ise hareket edebilir şekilde yapılırlar. Bu tip demirlerin tutması diğerlerine nazaran daha fazladır.
Aganta	Hisa veya laçka edilmekte olan bir halatın veya zincirin kısa bir zaman süresi için akışının durdurulması, tutulması için verilen komut [Aganta iskota, aganta borina borinata]
Ağ Gözü Açıklığı	Ağ ıslakken, ağ ipinin ve düğümünün kalınlığına bakılmaksızın gergin halde bir ağ gözünün birbirine karşılıklı iki düğümü arasındaki mesafe
Ağır Ağır Gel	Bulunulan rotadan başka bir rotaya yavaş yavaş dönülmesi istenildiği zaman serdümene verilen komut
Ağır Deniz	Dalga boyları ile dalga yükseklikleri büyük ve çarpma basınçları fazla olan denizler.
Ağır Fırtına	Yüksek dalgaları oluşturan, uzun ve tepeleri öne doğru devrilmeye başlayan, deniz üzerini beyaz köpüklerle kaplatan ve saatteki sürati 48-55 mil olan rüzgar.
Ağız Bağı	Ağır yüklerin kaldırılması sırasında kanca ağzının açılmaması için kanca ağızlarına yapılan bağ
Ağız Kuşağı	Armuz kaplamanın (bindirme kaplamanın da] en üst sırası
Akdeniz	Muğla-Antalya il sınırındaki Eşen çayının denize döküldüğü yer ile Suriye sınırı arasında kalan karasularımız.
Akıntı Haritası	Akıntıları, daha çok med ve cezir akıntılarını gösteren haritalardır.
Akıntı Seyri	Akıntının yönü ve sürati hesaba katılmak suretiyle yapılan bir seyir usulü.
Akıntı Sürati	Akıntının deniz mili olarak bir saatteki süratidir. Akıntı süratleri akıntı yönlerini gösteren okların üzerlerine yazılan rakamlarla gösterilir.
Akıntıya Kürek Çekmek	Faydasız ve sonuç alınamayacak bir iş üzerinde çalışmak
Akmak	Çıması dışarıda bulunan bir zincir veya halatın kendi kendine sağılması
Akova	Demir memesinin suya temas edecek şekilde fundoya hazır bulundurulması
Aksiseyirdim	Topun seyirdimden sonra tekrar mevkiine gelmesi
Al (Alberaber)	Filika avara ettikten ve kürekler puta ettirildikten sonra küreklerin çekilmesi için verilen komut
Al İskele	Yalnız iskele taraftaki küreklerinin çekilmesi için verilen komut
Al Sancak	Yalnız sancak taraftaki küreklerin çekmesi için verilen komut
Alababula	Birbirleriyle anlaşamayan, birlik ve düzenlik görülmeyen gemi personeline verilen isim
Alabanda	Bordanın iç kısmı
Alabanda Astarı	Yalı kütüklerinden sonra yukarıya doğru konulan tek sıra kaplama.
Alabanda Etmek	Dümenin basılabildiği kadar bir tarafa basılması (Sancak alabanda, iskele alabanda)
Alabanda Kaplaması	Geminin iç kısmında iskarmozlar üzerine yapılan kaplama
Alabanda Yemek (Vermek)	Yapılan işin beğenilmemesi durumunda azar işitmek
Alabora	Altüst olma, teknenin ters çevrilmesi
Alaborina Seyretmek	Borinaları sonuna kadar lava edip yelkenleri rüzgarla doldurarak mümkün olduğu kadar rüzgara yakın seyretmek.
Alamana	Odun, kömür taşımakta veya balık avlamakta kullanılan büyük kayık
Alarga	Sahilde bulunmayan açıkta bekleyen. [Alargada bekle]
Alargaya Çıkmak	Bir geminin sahil ile ilişiğini kesip, sahilden uzaklaşması, açığa çıkıp yatması
Alay Sancağı	Resmi veya emredilen günlerde gemilerin direkleri ile baş ve kıç gönderler arasında istiralya üzerine donatılan işaret sancaklarının tümü. İşaret sancakları belli bir sırada toka edilir.Alay sancakları çekildiği zaman gemide mevcut direklerin şapkalarına Milli sancaklar da toka edilir. Alay sancakları milli sancaklarla birlikte sabah saat sekizde (Özel günlerde daha evvel) toka edilir ve akşamları arya sancak zamanında beraberce arya edilirler.
Alberaber	Hep birlikte kürek çekmek için verilen komut.
Albura (Albura Etmek)	Aksi yön veya duruma getirmek anlamında verilen komut. Bir filikanın kalastrasından kaldırılıp veya içeri vaziyette iken basılıp, dışarı çevrilmesi
Alesta	Hazır olmak, hazır olarak apikoda beklemek. Alesta tramola [Tramola etmeye hazır ol] Alesta ferro [Demir atılmaya hazır]
Alesta Ferro	Demirin fundoya hazırlanması için verilen komuttur. Bu komutun verilmesi ile ırgat kontrol edilir ve zincirin serbestçe akmasını sağlayacak her türlü önlem alınır, bosa pimleri serbest hale getirilir ve demirin ağırlığı yalnız bosa üzerine biner. Demirin fundoya hazır olduğu köprü üstüne "Alesta Ferro Sancak / İskele" denilerek bildirilir.
Alesta Tramola	Yelkenle seyreden gemi ve deniz araçlarında tramola etmeye hazır olunması için verilen komut. Bu komuttan kısa bir süre sonra dümene basılır ve dönüş başlar. Bu arada hangi taraftan dönüş yapılacağını belirtmek için "Alesta orsa alabanda tramola" veya "Alesta boci alabanda tramola" şeklinde komut verilir.
Alma Kürek (Alma)	Hep birlikte kürek çekerken çekmeyi durdurmak için verilen komut
Almanak	Güneşin, ayın ve gezegenlerin doğuş ve batış zamanları ile seyir branşını ilgilendiren diğer astronomik bilgileri kapsayan ve her yıl yayınlanan kitap.
Altabaşo	Bir yelkenin alt yakası, alt ve aşağı anlamında da kullanılır.
Amatör Balıkçı Teknesi	Tam boyları 8 metreden az ve motor gücüyle yürütülen amatör balıkçılık yapmak amacıyla kullanılan deniz aracı.
Amatör Balıkçılık	Sadece spor ve dinlence amacıyla yapılan, maddi ve ticari kazanç gayesi gütmeyen balıkçılık etkinliği.
Ambar	Gemilerdeki eşyaların, yüklerin muhafaza edildikleri gemi dahilindeki bölmelerdir. Kullanıldıkları maksatlara göre isim alırlar. Ticaret gemilerinde ambarlar su geçirmez bölmelerle ayrılmıştır.
Ambar Ağzı	Yük konması veya çıkarılması için güvertelerin ambar hizalarına gelen kısımları
Ambar Kapağı	Ambarların kullanılmadığı zamanlarda kapatılması için kullanılan kalın tahta kalaslar veya kalın saçtan yapılmış kapaklar.
Ambar Payı	Gemilerdeki ana direklerin ana güverteden ıskaçaya kadar olan kısmı.
Ambargo	Bir devletin, bazı durumlarda diğer devlet gemilerine el koyması veya kendi karasuları içerisindeki gemilerin bu suları terk etmesini istemesi veya bunların belli malları taşımasını yasaklaması.
Amora	Trinket ve mayıstra yelkenlerinin açılmaları için verilen komut
Amora Yakası	Dört köşe bir yelkenin alt ve ön tarafındaki yaka [Karula yakası]
Ana Çarmık	Ana direkleri yanlarından tutan sabit armalar
Ana Güverte	Geminin veya teknenin üzerinde yürünen en üstteki güvertesi
Ana İstiralya	Ana direklerin kapelelerinden pruva yönüne doğru uzatılan tel veya lif halatlardan yapılmış sabit armalar
Ana Omurga	Postaların bağlandığı, baştan kıça kadar uzanan ağaç / demir kısım
Ana Rüzgarlar	Ana yönlerden esen rüzgarlardır.
Ana Serenler	Ana direk üzerinde bulunan serenlerdir. Bulundukları ana direklerin isimleri ile anılırlar. Pruva direğindekine trinket, grandi direğindekine mayıstra, mizanadakine foa denir.
Ana Yelkenler	Ana serenler üzerine açılan yelkenlerdir. Bu yelkenler açıldıkları ana serenlerin isimleri ile anılırlar. Trinket yelkeni, mayıstra yelkeni, foa yelkeni.
Anafor	Bir akıntının, akış yönünün aksine doğru yön değiştirmesine denir. Anafor suları daha ziyade girinti ve çıkıntıları fazla olan sahillerde görülür.
Anele	Hareketli demir halka
Anele Harbisi	Anelelerin açık olan taraflarını kapatmak için kullanılan demirden yapılmış pimlerdir. Anele harbileri kılavuzlu veya pimlide olabilir.
Anele Kilidi	Zinciri demirin anelesine bağlayan ve bir ucu anele harbisi ile kapatılan bir tarafı yarım daire şeklinde diğer tarafı anele harbisinin geçmesi için yassıtılıp ortası delinmiş olan dökme demirden yapılmış kilitlerdir.
Anemometre	Rüzgarın saatteki hızını deniz mili olarak ölçen cihaz.
Apazlama	Kemere istikametinden gelen bordaya dik olarak esen rüzgar. Bu rüzgarı kullanarak seyretmeye apazlama seyir denir.
Apıştırmak	Demirler arasındaki mesafe ve zincirler arasındaki açı pek yakın olmamak üzere çifte demir atmaktır. Bu şekilde demirlemenin amacı dar olan liman sahalarında geminin gezmesine engel olmaktır.
Apiko	Demirin vira edilişinde deniz dibinden kurtulup dimdik durduğu vaziyet; veya dikkatli olarak beklemek.
Apolet	Omuzluk;subay rütbelerini göstermek üzere omuzlarının üstünde elbiseye bağlı işaret
Ara Liman	Ana limanlar arasında kalan ve zorunlu hallerde gidilen liman.
Arma	Sabit donanım [Direk çarmıhları, istralyalar] Geminin güvertesinden yukarıda bulunan direkler, serenleri ve bunlar üzerindeki halat donanımları ile kullanılan her türlü eçhize. Donanımların sabit olanlarına (ana), hareketli olanlarına (selviçe) denir.
Arma Bozuntusu	Vasıfları bozulmuş ve kullanılmayan eski halatlara denir. Bu halatların kısmen sağlam kalmış olan kısımları ayrılarak örülür ve paspas veya palet yapmak için kullanılır.
Arma Budatmak	Fırtına etkisi ile arma, seren ve yelkenlerin kopup uçması durumu
Arma Buranda	Burandaların (Hamakların) yatmak üzere erat mangalarında bulunan yerlerine kurulması. Arma buranda terimi aynı zamanda yatma saatini de ifade eder.
Arma Doldurmak	Direk ve direkler üzerindeki çubukların sert rüzgarlarda esnemesine engel olmak için ana armaların boşluklarını almak.
Arma Etmek	Herhangi bir şeyi kaldırmak, yerine koymak, bağlamak, hazırlamak.
Arma Soymak	Hareket edebilen armaların onarımı veya kışın yağmur ve kardan zarar görmemeleri için yelkenlerin aşağıya indirilmeleri.
Armada	Donanma
Armador	Armaları donatan, yerlerine koyan ve gemi dahilinde armalarla ilgili her türlü işleri gören yetişmiş personel.
Armadora	Selviçeleri bağlamak üzere alabandalara konulan ağaç veya demirden yapılmış yerler.
Armatör	Donatan.
Armuz	Güverte ve borda kaplama tahtalarının arasındaki çizgi
Armuz Açmak	Ahşap teknelerin kalafat edilmeleri için armuzlarda bulunan eski kalafat malzemelerinin çıkarılması suretiyle armuzları açmak.
Armuz Kaplama	Borda veya güverte kaplama tahtalarının uzunlamasına ve kenar kenara birleştirilmesi suretiyle yapılan bir kaplama usulü.
Armuz Tutmak	Tabura geçen personelin aynı hizada durabilmeleri için ayakkabı burunlarını armuz veya yerdeki çizgi hizasına getirmeleri.
Arya	Yelkenin, sancağın veya çubukların aşağıya indirilmesi [Arya sancak, arya kürek]
Arya Kürek	Çekilmeyip, puta vaziyetinde tutulan küreklerin içeri alınıp, palaları başa bakmak ve alabandalara yakın bulunacak şekilde oturaklar üzerine konması için verilen komut
Arya Sancak	Gemilerin kıç gönderlerine veya gizlere çekilen sancağın akşamları güneşin batışı ile birlikte tören ile indirilmesi.
Arya Sancak Zamanı	Milli sancakların akşamları güneşin batışı ile indirilmesi, arya edilmesi zamanı. Arya sancak zamanından sonra demirleyen gemilerde demirin fundosu ile birlikte Milli sancak hiçbir tören yapılmadan arya edilir.
Arya Sofra	Yemek masalarının yemek zamanında yerlerinden alınarak yemek yemek üzere hazırlanması.
Askı İzbirosu	Çımalarından biri kasalı, diğeri cevizli veya her iki çıması da dikişli izbiro
Askı Mapası	Bir demiri kaldırmak için bedenine konmuş olan mapa
Askıya Almak	Batma tehlikesinde olan bir geminin emniyetli bir mevkiye kadar getirilmesi için gemi bordasına alıp, bağlamak; Geçici olarak durdurmak.
Aşağı Seyir	Akıntı yönüne doğru yapılan seyir.
Aşırma Kürek	Her oturakta bir kürekçinin oturması ve kürekçilerin çapraz oturmaları suretiyle küreklerin düzenlenmesi. Daha ziyade kiklerde bu şekilde kürek çekilir.
Aşırtma Praçera Yelken	Kavançalı seren yelkeni
Aşoz	Kaplama tahtaları için omurga ve bodoslamalara açılan oyuklar.
Avadanlık	Herhangi bir işin yapılmasında kullanılan yardımcı alet ve malzeme.
Avara (Avara Etmek)	Gemi, bot veya teknenin yanaşmış olduğu yerden ayrılması
Avarya	Gemiye veya yüke, kendi yıpranmalarından veya buz, sis gibi doğa kuvvetlerinden yahut kaptan veya tayfa gibi yükle ilgili kimselerin eylemlerinden veya savaş sırasında uluslar arası deniz ticareti hukukunun içerdiği özel kuralların mülkiyeti korunmamasından dolayı ortaya çıkan maddi hasarlar ile olağanüstü giderler
Avdet Etmek	Bir yere varmak
Ayak Kafesi	Lumbarağızları veya köprüstünde ayakların güverte ile temasını kesmek için ağaçtan yapılmış kafesler
Ayak Paleti	Ayakkabıların altlarını silmek için eski halatların (Arma bozuntusu) örülmesi suretiyle yapılmış paletler; Paspas .
Ayak Torno	Donatılan bir halat bedeninin herhangi bir yerinden geçebilecek şekilde yapılmış mandallı ve menteşeli makara.
Ayandon	Ocak ayının sonlarına doğru esen şiddetli ve soğuk fırtına.
Aybocu/Ayboci	Zincirin ırgat çalıştırılarak aşağı alınması, indirilmesi.
Aydos Vardiya	Vardiya nöbetlerinin saat 16-18 ve 18-20'ye kadar olanları. Öksüz vardiya da denir.
Ayı Bacağı	Rüzgarı pupadan alarak seyreden yelken gemilerinde açevele gönderleri kullanılarak iskotaların birini sancak, diğerini iskele bordaya doğru açmak suretiyle yelkenlerin rüzgarla dolmasını sağlamak ve süratli gitme imkanını veren yelkenle seyir usulü.
Aykırı Seyir	Rotaları birbirlerine nazaran ters yönde veya bu yönlere yakın bir rota izleyerek yapılan seyir.
Aykırlama	Akıntı veya rüzgar etkisi ile demir üzerinde yatan bir geminin demir yönünün aksi yönünde salması.
Ayna Kıçlı	Kıç tarafları sivri olmayıp kemere istikametinde düz olan tekne.
Aynalık	Kıç bodoslama üzerine konan ve dümen iğneciğinin üzerine konduğu tahta levha [Ayna kıçlı tekneler]
Aynalık Tahtası	Bir teknede kıç taraftaki havuzda otururken arkaya dayanmak için konulmuş olan tahta levha
Ayvaz	Gemilerde doktor yanından çalışan sıhhiye erleri
Baba	Halat volta etmek için ağaç veya madenden yapılmış silindirik biçimli, başlıklı veya halatların kurtulmaması için çıkıntılı güverte veya rıhtıma bağlanan sabit gereç
Babadalya	Kereste taşıyan gemilerde güverteye konulan kerestelerin kaymasını önlemek için her iki küpeşte boyunca belirli aralıklarla güverteye dikey olarak konulmuş direkler
Babafingo	Gabya çubukları üzerine sürülen çubukların ve bu çubuklar üzerine açılan yelkenlerin genel adı. Bulundukları ana direklerin isimleri ile anılırlar. (Pruva babafingo, Grandi babafingo, Mizana babafingo)
Babafingo Çarmıkları	Babafingo çubuklarını bordalar yönünde tutan armalar.
Babafingo Çördeği	Babafingo yelkenini yerine kaldırmak için kullanılan palanga. Palanganın alt tornosu güverte üzerindeki bir mapaya, üst tornosu ise serenin kandilisasına bağlanmak üzere uzun bir sapanı ve çeliği olan palangadır.
Babafingo Çubuğu	Direklerin güverteden itibaren üçüncü çubuğudur. Üzerlerinde bulundukları ana direklerin isimleri ile anılırlar.
Babafingo İstiralyası	Babafingo çubuklarını şapkalarından başa doğru tutan halatlardır.
Babafingo Patrisası	Babafingo çubuğunu şapkasından geminin bordaları yönünde ve geminin kıçına doğru tutan halatlardır.
Babafingo Prasyası	Babafingo serenini rüzgarın estiği tarafa çevirmek için seren cumbasından donatılan selviçe.
Babafingo Rilileri	Çanaklığın her iki tarafına bağlanan gabya çarmıklarının gerildiğinde çanaklığı esnetmemesi için çarmık boğatalarının çanaklık altlarına gelen kilitleri ile direk üzerindeki rili çemberi arasına donatılan kısa çarmıklardır.
Babafingo Sereni	Babafingo çubukları üzerindeki yatay serenler. Bulundukları ana direklerin isimleri ile anılırlar.
Babafingo Velenası	Babafingo istiralyaları üzerlerine açılan üç köşeli yelken.
Babafingo Yelkeni	Babafingo serenleri üzerlerine açılan kare yelkenler. Üzerlerinde bulundukları babafingo serenlerinin isimleri ile anılırlar.
Badarna Etmek	Bir halatın aşınmaması için üstünün halat veya koruyucu bir malzeme ile sarılması
Bağ	Sağlam düzgün, kolaylıkla bağlanıp çözülmek üzere gemicilerin yapmakta olduğu düğümler
Bağlama	Bir gemi veya deniz aracının şamandıra, iskele, rıhtım gibi yerlere yatmak maksadıyla halat vermesi.
Bağlama Limanı	Ticaret gemilerinin kayıtlı olduğu ve her türlü tescil işlemlerinin yapıldığı limanlardır. Bağlama limanının ismi gemilerin kıç aynalıkları üzerlerine ve gemi isimlerinin altlarına yazılır.
Bahr	Deniz
Bahren	Deniz yolu ile; deniz ile
Bahreyn	İki deniz
Bahri	Denize ilişkin, denizsel
Bahr-i Ahmer	Kızıldeniz
Bahr-i Muhit	Büyük deniz, okyanus
Bahr-i Sefit	Akdeniz
Bahr-i Siyah	Karadeniz
Bahriye	Deniz Kuvvetleri
Bakla	Zincirin her bir halkası
Balast Gemi	Ambarlarında yük bulunmayan ticaret gemisi.
Balastlamak	Geminin dengesini sağlamak maksadıyla balast tanklarını doldurmak veya boşaltmak
Balb	Gemilerin baş bodoslamalarının su içindeki kısmında bulunan şişkinlik. Yeni gemi inşa tekniği olan Balb'lar, geminin ileri hareketi ile meydana gelen dalgaları küçültmeye ve suyun gemi karinasına olan basıncını azaltmaya yarar.
Balık Boyu	Ağzı kapalıyken balık başının ön ucu ile kuyruk yüzgecinin en uzun ışınının bitim noktası arasındaki izdüşüm uzunluğu.
Balıkçı Bağı	Bir halatı aneleye bağlamak için kullanılan bağ (Anele Bağı)
Balıkçı Gemisi	Yalnızca su ürünleri avcılığı veya depolanması veya işlenmesinde kullanılan, nitelikleri bu amaca uygun olan ve tonilato belgesinde balıkçı gemisi olduğu belirtilen ticaret gemisi
Balıklava	Halk dilinde balığı bol olan yerlere verilen ad
Balon	Trol gibi sürtünme ağlarda, torba ağzında mantar yerine kullanılan cam, madeni veya plastik şamandıra
Balon Usturmaça	Halattan, hasırdan veya sentetik malzemeden yapılmış, içi doldurulmuş veya şişirilmiş balon biçimli bir usturmaça çeşidi
Balon Yelken	Rüzgarın etkisi ile torbalanarak çalışan, alt yakası serbest, geniş hacimli üçgen biçiminde yelken
Balonlamak	Yelkenli gemilerde rüzgarı pupadan alıp seyrederken ana yelken ıskotalarının uzun tutulması sonucunda yelkenlerin rüzgarla dolarak yukarı doğru şişmesi
Baloz	Eskiden gemicilerin eğlenmek için gittikleri içkili ve müzikli yerlere verilen ad
Bamkiz	Deniz suyunun dolmasıyla oluşan buz kütlesi
Bandıra	Milliyeti gösteren sancak
Bando	Tutulmakta veya sağılmakta olan bir halatı aniden bırakmak veya indirilmekte olan bir cismi, bot, motor veya filikayı birden bire indirmek için verilen komut.
Bando Etmek	Mayna edilmekte olan filika, motor, bot gibi araçların suya 0.5-1 metre kala bando komutası ile suya oturtulmasıdır.
Bank	Deniz yüzeyine yakın ve zaman zaman tepeleri su yüzeyine çıkan sığlık ve kayalık yerlerdir. Deniz haritalarında bu gibi sığlıklar artı işareti konulmak suretiyle belirtilir.
Bank Şamandırası	Bankların sınırlarını veya yerlerini belirtmek için konulmuş olan ışıklı şamandıra.
Barabad	Ortası bir direkle bölünmüş iki kanatlı balık ağı
Baratarya	Kaptanın veya tayfaların gemi sahibini, armatörü veya sigorta ortağını bilerek zarara uğratması
Barbarişka	Tutulmakta olan bir halatın kaymaması için üzerine ince bir halat ile mezevolta alınıp gemi tarafına dolaştırılarak meydana getirilen bosadır
Barç	Nehir ve kanal yolu ile limanlara ticaret eşyası taşıyan veya personelin sürekli iskeleye bağlı olarak üzerinde yattığı ve çalıştığı saç veya ağaç tekne;yatak gemisi
Barça	Orta çağda kullanılmış yelkenli ve kürekli nakliye gemisi
Barınma	Fırtınalı havalarda en yakın limana girme veya kıyının korunmalı bir yerinde demirleme
Barko	Pruva ve grandi direkleri kapasorta mizana direği sübye donanımı olan üç direkli yelken gemisi
Barkobestiya	Pruva direği kabasorta, grandi ve mizana direkleri sübye arma ile donatılmış üç direkli yelken gemisi.
Barometre	Hava basıncını ölçen aygıt.
Basadora	Yelkenli gemilerde serenlere yelken saran ve yelkeni camadana vurmak için gemicilerin üzerine basıp yürüdükleri halat
Basita	Bir çeşit güneş saati
Basta	Aganta, dur komutu
Bastırmak	Deniz ve rüzgarın beklenmedik zamanda aniden çıkması
Bastika	Palangalarda kullanılan bir çeşit dilli makara.
Baston	Ana cıvadranın üzerinde ileriye doğu uzatılmış çubuk
Baston Ağı	Flokların indirilmesi sırasında, flokların denize doğru sarkmasını ve cıvadra üzerinde çalışan gemicilerin denize düşmelerini önlemek amacıyla cıvadra altına gerilen ağ.
Baston Bosası	Büyük bastonu yerinde tutmak için cıvadra destamorasından alınıp bastonun topuğundan dolaştırılan doblin zincir.
Baston Brakili	Ana cıvadra üzerindeki bastonun sabit tutulması için cıvadra ile baston üzerine sarılan zincir veya halat.
Baston Yeke	Dümen yekesinin boyunu uzatmak için yekeye takılan sağlam ağaç çubuk
Baş	Bir teknenin ön ve ileri kısmı
Baş - Üstü / Altı	Baş tarafta güverte üstü / altı
Baş Bodoslama	Omurganın baş tarafından teknenin başını meydana getirmek için yukarı yöne doğru konulan ağaç parçası.
Baş Çalımı	Geminin baş tarafında omurgaya doğru görülen daralış
Baş Denizleri	Geminin rotasının aksi yönünden gelen denizler.
Baş Gönder	Geminin baş tarafındaki bayrak direği
Baş Halatı	Baş taraftan ileri doğru verilen halat
Baş Kasara	Genellikle gemilerdeki baş taraftaki yüksek kısım
Baş Kıç Vurmak	Bir geminin denizleri baştan alması durumunda baş ve kıçının batıp çıkması durumu
Baş Koltuk	Baş taraftan verilen koltuk halatı
Baş Makinist	750-3000 kw gücü arasındaki ana makine ile yürütülen gemilerde çalışan, gemi makinelerinin çalıştırılması ile bakımı ve onarımından sorumlu gemiadamı
Baş Omuzluk	Kemere ile baş bodoslama arasındaki yuvarlak kısım.
Baş Omuzluk Hattı	Pruvadan itibaren nispi 045 derecelik hat
Baş Parima	Bir botun başüstündeki aneleye bağlanmış kısa halatı
Başaltı	Baş kasarayı meydana getiren kısmın alt tarafı. Genellikle personel için ayrılan kısım.
Başlı	Baş tarafın kıça nazaran daha batık olması
Başporsun	Gemilerde görevli en kıdemli porsun astsubayı
Başrüzgar	Gemi rotasının aksi istikametinden esen rüzgar.
Baştan Almak	Rüzgar ve denizlerin baş taraftan alınması.
Baştankara Etmek	Tekneyi bir sahile veya kumsala baş taraftan oturtmak veya yanaştırmak
Başüstü	Gemi ana güvertesinin gemi pruvasında kalan kısmı.
Batarya	Yan yana dizilmiş borda topları
Batık Şamandırası	Batık gemilerin yerlerini belli etmek amacıyla batığın olduğu mevkiiye koyulan yeşil, kırmızı ve siyah renkli şamandıra.
Bati Etmek	Bir şeyin altını üstüne çevirmek
Bayılma	Gemi veya deniz araçlarının herhangi bir sebeple sancak veya iskele tarafına yan yatmaları.
Baymak (Bayılmak)	Özellikle yelken seyrinde, rüzgar etkisiyle teknenin yan yatması.
Bedel Flaması	Gemiler arasında işaret sancakları ile muhabere yaparken üst üste bulunan sancaklardan herhangi birinin tekrar toka edilmesi gerektiğinde onun yerine toka edilen flama
Beden	Demirin anelesi ile memesi arasında kalan kısmı. Halatların iki çıması arasında kalan kısma da Beden denir.
Beden Bağı	Farklı burgatalardaki iki halatı birbirine bağlamak için yapılan bağ (Kamçı Bağı).
Bermuda Arma	Uzun bir direk üzerine yelken açmak için düşünülmüş arma tipi[Marconi arma] Bu tip armada yelken sereni yok ancak bumbası vardır.
Bez Manika	Gemilerde ambar veya makine dairesine hava vermeye yarayan bez baca
Bıyık	Büyük ve kontra baston ventolarını, bu bastonlardan açık bulundurmak için ana cıvadranın her iki tarafına destamoraya yakın olmak ve kemerelere paralel olarak bulunmak üzere konan serenlerdir. Bıyığın cıvadraya gelen tarafı çatallı olup, çatalbağı yapılmak suretiyle cıvadraya bağlanır.
Bindirme Kaplama (Basma Tiriz)	Armuz kaplamanın bir biri üzerine konularak yapılma şekli
Bindirmek	Bir geminin baş tarafından bir gemiye çatması veya karaya oturması
Bir Santim Batma Tonajı	Gemiyi paralel olarak bir santim batırmak veya bir santimetre yükseltmek için, konulması veya çıkarılması gereken ağırlık miktarı.
Birig/Birik	İki direkli ve kabasorta armalı yelken gemisi.
Birik	İki direkli tam serenli ve arması kabasorta donanımlı yelkenli tekne
Bita	Gemi veya yelkenli gemilerde halatların veya yelkenlerin iskotalarını volta etmek üzere güverte üzerine konulmuş küçük babalar. Genel olarak kurt ağızlarının gerisinde bulunur.
Bocalamak	Gemilerin fırtınalı ve denizli havalarda ilerlemeyip, yalpa yapmasını önlemek ve uygun bir zamanda aksi rotaya dönmek suretiyle denizleri kıçtan almak.
Boci	Yelkenli teknelerde pruvanın rüzgaraltına döndürülmesi ve rüzgarın kıçtan alınması için verilen komut.
Boci Alabanda Tramola	Teknenin pruvasını rüzgar altına çevirmek üzere verilen komut. İskotalar derhal fora edilir ve dümene basılarak dönüş yapılır.
Bocrum Bumbası	Bocrum yelkeninin açıldığı bumba.
Bocurum	Yelkenli teknelerde kıç bodoslama / kıç aynalık üzerinde bulunan direğe çekilen yelken
Bodoslama	Gemilerin baş ve kıçını oluşturmak üzere omurganın baş ve kıç tarafından kaldırılan ağaçtan veya saçtan yapılan sütun
Bofor Mikyası	Rüzgar kuvvetinin rakamlarla ifade edilmesi
Boğata	Ağaçtan yapılmış yuvarlak bir çeşit makara
Boğaz	Denizleri birbirleri ile birleştiren ve iki kara arasındaki doğal açıklıktan geçen deniz parçası
Boğmak	Şiddetli fırtınalarda selviçeleri kesilerek idare edilemeyen bir yelkeni halatla serene sarıp söndürmek
Boli Ağı	Altı büzülmeyen fanyalı çevirme ağı.
Bombarta	Başı, kıçı yuvarlak ve aynalıklı, iki direkli yelkenli gemi
Bonaçe	Sakin ve rahat hava, genellikle denizin ve havanın limanlık durumu
Borda	Geminin su kesiminden yukarıda kalan dış kısmı.
Borda Bordaya	Gemi ve deniz araçlarının bordalarını birbirlerine vererek yan yana yatması.
Borda Feneri	Sancakta yeşil, iskelede kırmızı olarak yakılan pruva pupa hattına 112,5 derece açılı fener
Borda İskelesi	Bir tekneye girip çıkmak için inip kalkabilen ve içeriye albura olabilen merdiven
Borda Mataforası	Her iki bordalarda bordalara dikey olarak bulunan ve gerektiğinde içeri dışarı albura edilebilecek durumda yapılmış olan mataforalar. Limanda denize indirilmiş vasıtalar bunlara bağlanır. Üzerinde personelin inip çıkması için şeytan çarmıkları donatılır.
Borda Patalyası	Borda ve su kesimini temizlemekte ve tiriz çekmekte kullanılmak için yapılmış altı düz bir çeşit bot
Bordadan Almak	Rüzgarın veya denizlerin gemi omurgasına dikey olarak gelmesi
Bordalamak	Denizdeki bir geminin veya sahildeki bir mevkiin, seyretmekte olan bir geminin kemeresi veya 090-270 nispi istikametinde bulunmasıdır.
Borina	Dört köşe yelkenlerin gradin yakalarının iskota yakasına yakın yerlerinde bulunan borina patasına İzbarço kasa ile bağlanan halat.
Borina Patası	Kare yelkenlerin gradin yakalarındaki matafyonlara halattan yapılan kaz ayağı sapanlar.
Borina Yakası	Dört köşe yelkenlerin direğe bitişik olan yakası
Borinata	Trinket yelkeninin borinasına verilen isim.
Bosa / Bosa Tutmak/ Bosaya Vurmak	Demir zincirlerini tutmak için güverteye sabitlenmiş mapalara bağlı ve uçları maçalı zincirler.
Boş Almak	Gevşek bir halatı germek maksadıyla fazlasını çekmek
Boş Vermek	Halatı kaçırmak
Bot Kalastrası	Güverteye alınan deniz araçlarının üzerine oturmaları için karinasını kavrayacak şekilde yapılmış ve güverteye sağlamca tespit edilmiş kalın ağaç.
Bot Mataforası	Botların güverteye alınmaları için bot kaz ayaklarının anelesinden bağlanıp kaldırılmasında kullanılan ufak matafora.
Bot Pusulası	Filika gibi ufak deniz araçlarında kullanılan elle taşınabilir seyyar, küçük mıknatısı pusula. Bunlara filika pusulası da denir.
Boyna	Ufak teknelerde dümen kullanılmadığı veya dümenin arızalı olması durumunda dümen yerine kullanılan kürek
Boyunduruk Yeke	Dümeni istenilen yöne basmak için genellikle kiklerde kullanılan iki uçları bastikalı ve ortaları dümen başına geçmek üzere yuvalı bir çeşit yeke
Bölme	Gemilerde birbirinden perdelerle ayrılmış ve birinden diğerine su geçmeyecek şekilde yapılmış iç kısımların her biri.
Bölme Kaportası	Bir bölmeden diğerine geçmek için kullanılan ve aynı zamanda iki bölme arasında sızdırmazlığı sağlayan kapılar.
Branda	Eskiden yelken yapılan bir cins kumaş yada kumaştan yapılan ve gemicilerin hamak olarak kullandıkları yatak.
Brasya	Serenlere yön veren donanım
Brasya Etmek	Serenlere yön veren donanımı kullanmak
Bumba	Genel anlamda yatay olarak kullanılan serenlere denir. Yan yelkenlerin altabaşo yakalarını gerip açmak üzere kullanılan serenlere de bumba denir. Bumbalar açıldıkları yelkenlerin isimleri ile anılır.
Bumba Yakası	Yelkenlerin bumba destekli olsun veya olmasın alt yakaları Direk yakası, Bumba yakası, Güngörmez yakası.
Bunker	Gemi ambarı.
Burgata	Halat ve zincir ebadını ölçmek için kullanılan bir ölçü 2,54 cm Bitkisel halatlarda çevre, çelik tel halatlarda çap ölçüsü.
Büküm	Halatın veya bir yomanın sağa veya sola doğru kollarının bükülmesi
Bülbül	Palangaların rigovalarının bağlanmaları için makaraların alt kısmına konan radansa veya yapılan kasalar
Büyük Amiral	Mareşalin Deniz Kuvvetlerindeki karşılığı
Büyük Baston	Ana civadra üzerine sürülen baston.
Camadan	Camadan vurmak. Yelken alanının küçültülmesi. Klasik (direğe çekilen) ana yelken, bocurum, vb.lerde yelkenin indirilerek birinci (ikinci, üçüncü..) camadan matafyonlarından bumbaya camadan bağı ile bağlanması. Sarmalı yelkenlerde yelkeni kısmen açarak alan küçültmek.
Camadan Bağı	Bu küçültmeyi yapmada kullanılan bir bağ çeşidi
Camadan Fora Etmek	Bağları çözüp kısalmış yelkeni açmak
Camadan Kamçısı	Yelkenler üzerinde camadan için bulunan savlolar
Camadan Matafyonu	Camadan astarı üzerine açılmış deliklerin üzerine geçirilmiş madeni veya halattan yapılmış matafyonlardır.
Camadana Vurmak	Savaş gemilerinde pantolon paçalarının gemi içerisinde bir yere takılmaması için paçaların çorap içerisine sokulması.
Can Halatı	Filika mataforalarının cundalarından sarkan halat kamçılardır. Filika hisa veya mayna edilirken içinde bulunan personel bu halatlara tutunarak kendilerini korur ve filikanın ağırlığını azaltır.
Can Yeleği	Yüzücü kabiliyeti fazla olan maddelerden yapılmış olan ve insanın beli ile omuzları arasını saran, yelek gibi giyilen veya kemer gibi bel ile koltuk altına sarılan kurtarma aracı.
Cankurtaran Filikası	Denizde, can kurtarma maksatları için ağaç veya saçtan yapılmış yüzücü gücü fazla olan tekne. Cankurtaran filikaları veya motorlarının içerlerinde teknede bulunan kazazedelerin yaşam ihtiyaçlarını karşılayacak miktarda yiyecek maddeleri ile kazazedelerin yaralarını tedavi için tıbbi malzeme ve işaret tabancaları gibi diğer lüzumlu malzemeler bulunur.
Cankurtaran Salı / Can Salı	Denizdeyken kazaya uğramış bir gemideki personelin kurtarılması için saçtan veya yüzücü gücü fazla olan ağaçlardan yapılmış sal. Cankurtaran salları gemilerin denize bakan taraflarında bulunurlar. Bunların denize bırakılmaları mekaniki bir tertibatla veya gemi battığı zaman kilit kısmındaki kimyevi maddenin erimesi sonucunda fora kancası açılır ve sal sephiyesi sebebiyle deniz sathına çıkar.
Cankurtaran Simidi	Denize düşenleri kurtarmak için çok hafif ve yüzer maddeden yapılmış, bir kişiyi tüm ağırlıkları ile birlikte taşıyacak dayanıklıkta, çevresinde tutunmak için halat donanımlı, uzaktan görünebilmesi için, turuncu, kırmızı veya sarı renkte, gece görünebilmesi için üzerinde reflektörü ve feneri bulunan, yuvarlak, simit biçiminde ve bir savloya bağlı echize.
Cayraskal	Ağır cisimleri kaldırmakta kullanılan bir çeşit palanga
Cayro Hatası	Hakiki kuzey ile cayro pusulanın gösterdiği kuzey arasındaki açı.
Cayro Pusula	Cayroskop esasından faydalanılarak yapılmış olan ve hakiki kuzeyi gösteren pusula. Cayro pusulalar arzın mıknatısıyetinden ve pusula yakınında bulunan madenlerden ve elektrik akımlarından etkilenmedikleri için daima hakiki kuzeyi gösterir.
Cephane Asansörü	Cephaneleri cephanelikten topların bulundukları yerlere kadar çıkarmak için yapılmış tertibat
Cephanelik	Gemi cephanesinin muhafaza edildiği genellikle su kesiminin altında bulunan özel yangın tertibatı alınmış bölmeler.
Cer Testi	Demirin veya demir zincirinin sağlamlığını kontrol etmek
Cevaz	İzin verme, izinli, olanaklı
Ceviz	Halatların çımalarına, halat kollarının örülmesi suretiyle yapılan düğümler. Cevizlerin kullanıldıkları yerlere göre muhtelif şekilleri vardır.
Ceviz Bağı	Halatların ucuna tutabilmek için veya süs olarak yapılan bir cins düğüm .
Cezir	Güneş ve arz çekimlerinin etkisiyle suların normal seviyelerin altına inmesi.
Cırgına	Kırılan bir direk veya serenin yanlarına ağaçlar koyarak birbirine irtibatladıktan sonra birkaç yerinden halatla sarıp kuvvetlendirmek
Cıvadra	Teknenin baş tarafında dışarıya doğru eğik olarak uzanan sabit seren.Genellikle yelkenli teknelerde flokları açmak için kullanılır.
Cıvadra Armadorası	Flokların selviçelerini bağlamak için yelpazelerin her iki taraflarındaki alabandalara konulmuş olan armadoralardır. Selviçeler alabandalarda bulunan deliklerden geçirildikten sonra bu armadora üzerindeki çeliklere bağlanırlar.
Cıvadra Çanaklığı	Cıvadra destamorasının hemen gerisinde bulunan ve ana cıvadraya sağlı-sollu tespit edilmiş olan ağaç kütükler.
Cıvadra Vardevelesi	Cıvadra üzerinde yürüyen personelin tutunmaları için gerili olan halat.
Cinblok	Vinç bumbalarının cundalarında bulunan tel veya zincirlerin geçtiği tornolar.
Cunda	Yatay serenlerin her iki başları, uç kısımları
Cunda Bastikası	Bir seren veya gönderin ucuna kanal açarak ortasına dil yerleştirerek oluşturulan sabit makara
Cunda Halatı	Seren yelkenlerini kuvvetlendirmek için dört kenarına dikilen halatın üst kenarına gelen bölümü
Cunda Kilidi	Cunda serenlerini, ana ve gabya serenleri üzerinde tutmak ve gerektiğinde serenlerin dışarıya sürülmelerini kolaylaştırmak için ana ve gabya serenleri üzerinde bulunan demir çemberlerden cundaya yakın olanı. Bu kilitlerden kaplama başına yakın olanına topuk kilidi denir.
Cunda Marsipeti	Seren cundalarına yapılan marsipet
Cunda Yakası	Seren yelkenlerinin seren uçlarına rastlayan köşeleri
Cunda Yelkeni Bastonu	Cunda yelkenlerinin açılması için Trinket, Mayıstra, Foa ve Gabya serenlerinin üzerinden dışa doğru sürülen bastonlar.
Çakar	Denizde açığa veya kıyılara yerleştirilen belirli aralıklarla yanıp sönen küçük fener
Çakı Cevizi	Silistreleri, düdükleri ve porsunların çakılarını bağlamak ve boyunlarında asılı bulundurmak için yapılan ve bir kolu hareketli olan ceviz.
Çalım	Geminin su kesiminden aşağı kısmının baş ve kıç bodoslamasına doğru darlaşması. Başa doğru olan darlaşmaya çalım, kıça doğru olan darlaşmaya kuruz denir.
Çalımlı	Başı yüksek ve yapısı dar olan tekneler
Çalkantı Sacı	Kısmen doldurulmuş tanklardaki mazot, motorin, su gibi maddelerin ağır denizlerde yalpalardan dolayı hareketini asgari dereceye indirmek için tankların içine dikey olarak konulmuş sac levhalar.
Çalpara	Gemilerin iç kısımları ile irtibatı olan deliklerden deniz suyunun içeriye girmemesi için deliklerin ağızlarına konulan ve bir tarafları menteşeli sac kapak.
Çamçak	Teknede biriken suyu toplamak için tahtadan yapılmış bir cins kepçe
Çanaklık	Yelkenli gemilerde gabya çubuğu kapelesinden gelen armaların yapılmasında personelin işlerini kolaylıkla yapabilmeleri için ana direk üzerindeki mauna ve gurcatalar üzerine konulan ve etrafı korkuluk puntelleri ile çevrilmiş platform. Çanaklıklar gözcülük maksatları içinde kullanılır.
Çanaklık Astarı	Çanaklığa değen yelkenlerin aşınıp yıpranmaması için yelkenlerin kıç tarafa bakan yüzlerine dikilen ikinci kat astar.
Çanaklık Çalımı	Çanaklığın çevresini oluşturan dairevi kısım.
Çapa	Zincire bağlı olarak denize atılan ve dipte çamura veya kuma gömülerek gemiyi istendiği yerde deniz üzerinde tutan demir.
Çapari	Bir beden üzerinde kösteklerle bağlı, ikiden fazla tüylü veya yemli iğne bulunan olta.
Çapariz	Yapılmakta olan bir işin veya manevranın yapılmasını engelleyici bir durumun ortaya çıkması sonucunda işin veya manevranın yapılmasının gecikmesini veya bir başka manevranın yapılmasını gerektiren durum.
Çapariz Vermek	Yapılmakta olan bir işin yapılmasını engelleyici harekette bulunmak
Çaresiz Bastika	Gemilerde dümen yekelerini gerektiği hallerde, bilhassa fırtınalı havalarda veya dümen arızaları sebebi ile dümene kumanda edilemediği hallerde dümeni bir taraftan diğer tarafa çevirmek için kullanılacak donanımların donatılması için alabandalara konulan bastikalara denir.
Çark	Gemilerin hareketlerini sağlayan makinalar
Çarkçı	Gemilerde makine kısmını yürüten kimse
Çarkçıbaşı	Harp gemilerinde makine bölümünün amiri
Çarmık	Direklerin her iki bordasına bağlanabilmesi için gerilmiş tel halatlar.
Çarmık Bükümlü	Bir fitil etrafında dört kolun sağa bükülmesiyle yapılan halat.
Çarter Mukavelesi	Taşıyanın navlun karşılığında deniz veya hava aracının tamamını veya bir kısmını yahut belli bir yerini taşıtana tahsis ederek eşyayı taşımayı taahhüt etmesi
Çatal Pin	Çelik veya bakırdan yapılmış birer uçları yumru diğer uçları yassı ve açık bir çeşit çivi
Çatana	Filika büyüklüğünde motorlu tekne
Çatma	İki veya daha fazla deniz aracının birbirleri ile çarpışması.
Çekek	Kayıkların karaya çekildiği yer veya gemilerin onarılmak üzere çekildiği karadaki bölüm
Çekek Yeri	Küçük deniz araçlarının karina bakımının yapılması için teknenin deniz içine indirilmiş kızak üzerine oturtularak sahile çekildiği hafif eğimli yer.
Çekme Ağ/ Çektirme Ağ	İki motor tarafından çekilerek, genellikle boğaz içinde uskumru avında kullanılan bir çeşit ağ
Çektiği Su	Bir geminin su kesiminden omurgasına kadar olan su derinliği. Bu derinlik başta, vasatta ve kıçta farklıdır.
Çene	Omurga ile baş bodoslamanın birleştiği köşe
Çıkarma	Belli bir yere asker gönderilmesi, indirilmesi
Çıma	Halat, elincesi veya yomaların uç kısmı
Çıma ile Gitmek	Bir geminin liman içinde halatlar vasıtası ile yer değiştirmesi
Çımacı	Yolcu gemilerinde geminin iskeleye yanaşması esnasında sahile halat veren, geri alan gemiciler
Çıpo	Özellikle admiraltı demirinde bedenin üst kısmından anelesinin altında geçen kollara dik olarak bağlanmış hareketli veya sabit ağaç veya metal kollar.
Çifte Demir (Çiftelemek)	Bir limanda tek demirde yatılırken havanın sertleşmesi veya fırtına çıkması durumunda demirin taraması veya zincirin fazla deste olması ihtimaline karşı ikinci demirinde atılarak her iki demir kalomaları birleştirilerek geminin iki demir üzerine bindirilmesi
Çifte İzbarço Bağı	İzbarço bağının daha kuvvetli olmasını istediğimiz zaman veya halatın çıması elimizde olmadığı zaman yapılan bağ
Çimariva	Yelken gemilerinde personelin armaya çıkmaları için verilen komuta. Personelin bir merasim için belirli bir düzen içinde gemi güvertesi üzerinde mevki almalarına da Çimariva denir.
Çördek	Yan yelkenleri ve flokları yerlerine kaldıran halatlara denir. Mantilya'da denilir.
Çördek Yakası	Seren yakalarının geriye bakan kısımları, üç köşe yelkenlerdeki en üstteki pik yakası
Çörek	Halatın ucundaki düğüm
Çözmek	Yelken açmak
Çubuk	Ana direklerin üzerine konulan ekleme direkler
Çürük Su	Pervanelerin hareketinden oluşan ve dümen suyuna karışan akıntı
Dabılbatım	Gemilerin karinası yırtıldığında teknenin su almaması için postaların iç tarafına konulan ikinci kaplama.
Dablin	Uç uca getirilmiş iki saç levhayı birbirlerine bağlamak için ek olarak kullanılan parça levhalar
Dalga	Deniz yüzeyinin doğa etkileri veya yapay hareketlerden kaynaklanan tepe ve çukurlardan oluşan periyodik hareketi.
Dalga Boyu	İki dalga tepesi arasındaki kadem cinsinden uzunluk
Dalga Çukuru	İki dalga arasındaki çukur
Dalga Önüne Düşmek	Dalgaları kıça alarak seyretmek
Dalga Sürati	Dalga şeklinin deniz mili cinsinden ilerlediği sürat.
Dalga Yüksekliği	Dalga tepesinin, dalga çukurundan olan kadem cinsinden mesafesi.
Dalgakıran	Liman ve iskele önlerinde tekne ve tesisleri dalgalardan korumak için yapılan set
Dalgayı Kollamak	Dalgaların etkisinden kurtulacak şekilde seyretmek
Dalyan(Sabit)	Denizlerde ve iç sularda su ürünleri istihsal etmek için kazık, çit, çubuk, tel, taş veya beton vb. manialarla çevrilmek suretiyle sınırları değişmeyecek şekilde kurulan veya tabii olarak çevrilmiş su sahalarından meydana getirilen diple irtibatlı tesisler.
Dana	Üst üste kıçtan kara olmuş durumda yatmakta olan teknelerin tümü
Dana Yatmak	Uzun bir süre denize çıkmayacak olan yelken gemilerinin yelken ve serenlerini indirerek bir yere kıçtan kara olarak üst üste yatması.
Dar Kıyı	Kıyı kenar çizgisinin kıyı çizgisiyle çakışması.
Davlumbaz	Yandan pervaneli gemilerin pervanelerinin üzerini kaplayan yarım daire şeklindeki saç levha
Davranmak	Denizler tesiri ile yalpa yapmakta olan bir geminin, yalpa vaziyetinden birdenbire kalkması, doğrulması
Dayak	Kuru havuza alınan geminin iki yanına konulan dikey destekler
Dayakçı	Tersanelerde gemileri dayaklamak işinde çalışan işçi
Delta	Nehirlerin denize döküldükleri yerde biriken ve birkaç ağızdan oluşan kum ve çamur yığınlarının oluşturduğu adacıklar
Demir	Gemi ve deniz araçlarını istenilen yerde sabit tutmak için halat veya bir zincire bağlı olarak denize bıraktıkları özel biçimde dökme demir veya çelikten yapılmış ağırlıklar.
Demir Almak	Demir üzerinde bulunan bir geminin demirini dipten çıkartıp gemiye alma işlemi
Demir Anelesi	Halat veya zincirin demire takılması için demir bedeninin üst tarafına açılmış olan delikten geçirilen yuvarlak halka veya harbili kilit.
Demir Atmak/	Bir gemiyi istenilen yerde durdurup yatmak maksadıyla demiri fundo edip zincirine yeteri kadar kaloma verme işlemi
Demir Bırakmak /Demiri Kesmek	Demirli bir geminin demirinin bir leşe veya herhangi bir yere takılması veya aniden seyre çıkılması zorunluluğu olduğu zamanlarda zincir kilitlerinden birinin fora edilip, zincirin markalanarak denize bırakılması
Demir Fundoya Hazır	Vira edilen bir demir yerine oturduktan ve bosaya vurulduktan sonra, demirin müteakip fundoya hazır olduğunu köprüüstüne bildirmek için söylenen terim.
Demir Göründü	Vira edilmekte olan demirin su içinde göründüğünü köprüüstüne bildiren terim.
Demir Irgatı	Demirleri fundo veya vira etmek için gemilerin başüstüne konulmuş yatay veya dikey olarak çalışan ırgat.
Demir Kestirmek	Herhangi bir dış etki ile gemi zincirinin herhangi bir yerindeki baklasının kesilerek demirin ve zincirin denize gitmesi.
Demir Loçası	Demir zincirinin içinden geçtiği, demirin oturduğu yer
Demir Memesi	Demir kolları ile bedeninin birleştiği en uç nokta.
Demir Nöbetçisi	Demirin denizdeki durumunu kontrol etmek ve başüstünün emniyetini sağlamak üzere başüstüne konulan silahlı nöbetçi
Demir Şamandırası	Demirin denizdeki yerini belli eden ve demir anelesine bağlı bir halat ucundaki şamandıra.
Demir Taramak	Fırtınalı ve denizli havalarda demirli bir geminin demirlediği mevkiden farklı bir mevkiiye doğru sürüklenmesi.
Demir Tırnağı	Demir kollarındaki sivri uçlar.
Demir Üzerinde	Demirli bir gemiyi ifade eder.
Demir Üzerinde Yatmak/Demirde Yatmak	Bir yerde demirli olarak uzun süre kalmak
Demir Yeri	Liman dışında demir atmaya ve demir üzerinde emniyetle yatmaya uygun olan yerler.
Demir Yerine Oturdu	Vira edilen bir demirin loçadaki yerine oturduğunu köprüüstüne bildiren terim. Bu halin olması ile komutan abosa komutunu verir ve zincir bosaya vurulur.
Demire Çıkmak	Geminin yanaşmış olduğu iskeleden avara ederek açığa demirlemesi
Demire İnmek	Geminin demirlemek için istenilen derinliği buluncaya kadar ağır ağır ilerlemesi
Demiri Fundo Etmek	Demiri denize atmak
Demiri Vira Etmek	Demirlemiş bir geminin demirini alması için yapılan işlem.
Demirlemek
Demirlemek	Gemiyi istenilen yerde tutmak amacıyla demirin fundo edilmesi
Deniz Bağına Vurmak	Fırtınalı havalarda seyre çıkmadan önce gemideki hareketli malzemelerin fırtınadan etkilenip yer değiştirmesini önlemek ve denizlerin personel üzerinde oluşabilecek menfi etkisini azaltmak amacıyla cihaz ve eçhizelerin hareket etmeyecek şekilde bağlanması
Deniz Elverişli Gemi	Talep edilen sefer bölgelerine göre,bir geminin taşıyabileceği yük/yolcu miktarı,teknenin güverte sağlamlığı,tekne ebatlarına göre bulundurması gereken yangın söndürme,cankurtarma malzemeleriyle birlikte zorunlu seyir cihazlarının mevcut bulunduğu denize uygun gemi.
Deniz Haritası	Deniz sahaları ile sahilleri gösteren ve denizciler tarafından kullanılan özel haritalardır. Tehlikeli olan yerler, sığlıklar, kayalıklar özel işaretleri ile dip karakterleri harflerle, kulaç hatları nokta ve kısa hatlarla, akıntılar oklarla gösterilirler. Ayrıca seyir için yardımcı maddeler, fenerler, şamandıraların karakteristikleri belirtir.
Deniz Hava Kuvveti	Deniz Kuvvetlerinin harekatını destekleyen ve Deniz Kuvvetleri ile birlikte harekat yapan hava gücü
Deniz Haydutluğu	Bir geminin tayfa ve yolcuları tarafından açık denizde yapılan ve belli bir ulusa karşı yönetilmeyerek, bütün uluslar arası ticareti, yasanın yasakladığı zor kuvvet ve şiddet hareketlerine dayanarak tehlikelere sokan eylem
Deniz Hırsızlığı	Korsanlık; denizlerde dolaşan gemilere silahla saldırarak soyma işi
Deniz Hukuku	Deniz yolu ile ticaretin doğurduğu bütün ilişkileri düzenleyen kurallar; yalnız deniz ticaret hukukunun doğurduğu özel hukuk ilişkilerini düzenleyen kurallar ise, deniz ticaret hukukunu oluşturur.
Deniz İşaretleri	Denizde trafiği düzenli kılmak ve emniyeti sağlamak amacıyla kabul edilen ve konulan uluslar arası işaretler
Deniz Jeofiziği	Arzın denizler üzerinde magnetik, gravimetrik ve sismik özelliklerini ve arzın denizler altında kalan bölgesindeki yapıyı inceleyen, bunların askeri, akademik ve ekonomik kıymetlendirmesini yapan bilim dalı
Deniz Kurdu	Denizlerde uzun müddet gezmiş, dolaşmış denizin her türlü zorluğunu görmüş, geçirmiş tecrübeli gemici
Deniz Mili	Yer küresi üzerindeki bir büyük dairenin bir dakikalık yayının boyu olup bir deniz mili 2000 yarda veya 1852 metredir.
Deniz Tertibi Bağlamak/Almak	Fırtınalı ve denizli havalarda gemi içinde ve güvertede bulunan araç ve gereçlerle diğer malzemelerin yalpalar sebebiyle yerlerinden oynamamaları için bunların halatlar vasıtasıyla bağlanması.
Deniz Uçağı	Su üstünde manevra yapmak üzere inşa edilmiş her türlü hava aracını kapsar.
Denizaltı Ana Gemisi	Açık denizlerdeki denizaltılara lojistik destek sağlayan su üstü gemisi
Denizaltıcı	Denizaltı personeline verilen ad
Denizci	Denizle ilgili işlerle uğraşan/denizciliği meslek edinmiş/deniz sporları ile uğraşan/ deniz ve gemi işlerinde uzman kişi/ticaret gemilerinde çalışan kimse.
Denizcilik	Denizcilerin yaptığı iş.
Denizcilik Simsarı	Gemilerin limana girip çıkmaları için yasaca yerine getirilmesi gerekli çeşitli işlemleri yapmak amacıyla çalışan gerçek veya tüzel kişi
Denizde Zapt Ve Müsadere	Deniz taşıtlarını durdurmak, aramak ve uluslar arası hukuk kuralları ve iç hukuk yasalarının öngördüğü durumlarda, bu taşıtlara veya içerisindeki mallara gereğinde el konulabilmesi
Denize Çıkmak	Bir geminin bulunduğu limandan kalkıp herhangi bir yere seyir yapması
Denize Elverişli Gemi	Tekne, umumi donatım, makine, kazan gibi esas kısımları bakımından yapacağı yolculuğun (Anormal ve beklenmeyen tehlikeler hariç) deniz tehlikelerine karşı koyabilecek durumda olan gemidir.
Denize Elverişlilik	Genel donatım, makine, kazan gibi esas kısımları bakımından yapacağı seyrin, tamamiyle anormal tehlikelerine karşı koyabilecek durumda olan bir gemi, denize elverişli sayılır.
Denize Elverişlilik Belgesi	Geminin denize elverişli olduğunu gösteren belge
Denize Elverişsizlilik	Bir geminin, bakım tutum noksanlığı, tamiri, personelinin noksan oluşu, cihazlarının seyre elverişsiz oluşu, yükün gerekli şekilde istif edilmemiş olması sebebiyle denizde seyir yapmasının mümkün olmaması.
Denize İndirmek	İnşa edilen veya onarım için kızakta bulunan bir gemiyi kızaktan indirerek yüzdürme işlemi
Denizleri Kollamak	Geminin dalgalardan fazla etkilenmesini önleyecek rotada ilerlemek
Derin Su	Onbeş kulaçtan daha derin olan su.
Deste Etmek (olmak)	Halatın veya zincirin iyice gerilmesi
Detveyt Tonu	Bir geminin taşıyabileceği toplam ağırlık
Devriye	Hareket halindeki nöbetçi güvenlik güçlerinin güvenlik amacıyla belli yerde dolaşması
Dış Liman	İç içe aynı mevkide yapılmış liman tesislerinden, iç limanı da kapsayan, içine alan büyük limanın kapladığı liman sahasıdır.
Dıştan Takma Motor	Küçük deniz araçlarında kıç aynalık tahtası üzerine takılan yüksek devirli motor.
Dik Vento	Yan mataforaları ile dikmeleri istenilen durumda bulundurmak için cundalarından alınarak gemi üzerindeki bir mapaya bağlanan palanga donanımı.
Dikiş	Bir halatın çımasını kendi bedenine irtibatlamak veya diğer bir halata eklemek için açılmış kolların, açılmamış kolları arasına kavalya ile sıkıştırılması.
Dikme	Gemiye yük alıp vermekte veya ağır bir cismi istenilen yüksekliğe kaldırıp indirmekte kullanılan bir direk veya serenden oluşan donanım.
Dil	Makaraların ve bastikaların kanalları içinde mil üzerinde dönen oluklu tekerlekler.
Dinlendirme Tankı	Suyun motorinden ayrılmasını sağlamak için sarnıçlardaki motorin ufak sarnıçlar içine alınır. Bu sarnıçlarda bir süre kalan motorin içindeki su dibe çökerek motorinden ayrılır.
Dip	Bir puntelin, bir direğin alt tarafı
Dip Trolü	Bir veya daha çok gemiler ile çekilmek suretiyle zemin üzerinde sürütülerek dip su ürünlerini istihsale mahsus trol ağları ve bu ağlarla yapılan su ürünleri istihsali.
Direk	Gemilerin güvertesinden yukarıya doğru dikilen ve serenlerle yelkenlerin ve armaların donatıldığı çubuklardır. Direkler pruvadan kıça doğru sıralanırlar ve ayrı ayrı isim alırlar. Üç direkli gemilerde bu direklere, Pruva, Grandi, Mizana. Dört direkli gemilerde Pruva, Grandi, Mizana, Kontramizana. Beş direkli gemilerde Pruva, Grandi, Mizana, Kontramizana, Kontrata Mizana. Altı direkli gemilerde Pruva, Grandi, Kontra Grandi, Mizana, Kontra Mizana, Kontrata Mizana. Yedi direkli gemilerde Pruva, Grandi, Kontra Grandi, Kontrata Grandi, Mizana, Kontra Mizana, Kontrata Mizana isimlerini alırlar.
Direk Başı	Bir direğin tepesi
Direk Fistanı	Direklerden aşağı su sızdırmamak için direk ıskaçaları etrafına ve siğiller üzerine brandadan yapılan çerçeve
Direk Iskaçası	Direklerin alt kısımlarının oturduğu yuvalar
Direk Payı	Direğin güverteden aşağı geçtiği yerden ıskaçasına kadar olan bölümü. Direğin gemi içinde kalan bölümü
Direk Yüksekliği	Direklerin şapkalarından su kesimlerine kadar olan uzunlukları
Direkbaşı Lambası	Direklerin şapkaları üzerinde bulunan ve geceleri işaret vermede kullanılan lamba
Dirisa Açısı	Bir geminin omurgası ile hedef arasındaki yatay açı
Dirisa Etmek	Bir taraftan bir tarafa dönme, rüzgarın yön değiştirmesi
Disbarko	Bazı limanlarda yükün gemiden boşaltılarak karaya çıkarılıncaya değin yapılan ek taşıma giderleri; geminin liman hizmetlerinden yararlanması nedeniyle ödenen bedel
Doblin	Bir halatın iki çıması arasındaki sarkık kısım
Doblin Almak/Vermek	Bir halatın iki çımasının gemide kalmak üzere bordadaki veya sahildeki bir babaya sarılması
Dok	Gemi yapılan veya onarılan üstü kapalı havuz/ticari eşya saklamak için rıhtımlarda yapılan büyük depolar/gemilerin yük boşaltmasında kullanılan rıhtımlarla çevrili havuz
Dokuz Oturak Oturmak	Bir geminin bir sığlığa veya kayalığa kızaklanmışcasına boylu boyunca oturması
Doldurmak	Yelkenleri rüzgarla şişirmek
Domuz Ayağı	Topların haznelerinden mermiyi çıkarmak için kullanılan uskurlu mengene
Donanım	Direklerin, serenlerin veya yelkenler üzerindeki halat, makara gibi aksamın tümü
Donanma	Devletlerin deniz alaka ve menfaatlerini korumak maksadıyla deniz savaşlarında kullanılmak üzere, değişik maksat ve hizmetlere uygun, askeri gemiler topluluğudur.
Donatan	Gemisini deniz ticaretinde kullanan gemi sahibi; kendisinin olmayan bir gemiyi kendi adına deniz ticaretinde bizzat veya bir kaptan aracılığıyla kullanan kimse, üçüncü kimselerle olan ilişkilerinde donatan sayılır.
Donatanın Sorumluluğu	Donatan, gemi adamlarından birinin görevini yaparken işlediği kusur sonucunda üçüncü kişilere verdiği zararlardan dolayı sorumludur
Donatım	Donatma
Donatma	Bir geminin denize çıkabilmesi için gerekli araçlar, gereçler ve belgelerle donatmak; donatanın yaptığı faaliyetlerin tümünün adı
Donatmak	Bir geminin tekne ve armasını kontrol ederek, eksiklikleri tamamlayıp hazır hale getirilmesi (filika donatmak, palanga donatmak manevra yerlerini donatmak gibi)
Donyağı	Hayvanların iç yağından çıkarılan bir yağ olup, el iskandilinde dip tabiatını tespit etmek maksadıyla kullanılır.
Döküntü	Deniz yüzeyine yakın tehlikeli kayalık kümeler.
Dönmek	Bir geminin bir dümen açısıyla rotasını değiştirmesi
Dönüş	Nizam halinde bulunan birkaç geminin bir anda aynı rotaya dönmeleri.
Dört Direkli Gulet	Yalnızca mizana direğinde seren yelkeni, öteki direklerinde randa yelkenleri bulunan gemi.
Dört Direkli Kabasorta	Tüm yelkenleri yamuk, dörtköşe seren yelkenleriyle donatılmış gemi
Döşekli	Altı düz olan tekne
Dövünme	Sert havalarda iki dalga arasına düşen geminin şiddetle sarsılması ve bunun süreklilik arzetmesi
Draft	Geminin çektiği su.
Dram	Kullanılmadığı zamanlarda halatların veya halat gibi malzemelerin sarıldığı ve bir mil etrafında elle veya elektrik motoru vasıtasıyla dönen makaralar.
Duba	Yük taşımak, ayaklık yapmak, genellikle nakliyatta kullanılmak üzere düz veya döşekli olarak saç veya ağaçtan yapılmış nakliye vasıtaları
Durgun Su	Rüzgar ve akıntıların tesirinde olmayan su.
Düdük	Sesle işaret vermek üzere basınçlı hava ile çalışan ve en az iki deniz mili mesafeden duyulabilecek nitelikteki cihaz.
Düdükle Selamlamak	Savaş gemileri birbirlerini vardabandra düdüğü ile selamlarlar. Birbirlerine sancak taraftan gören iki savaş gemisinin selamlama usulü; Kıdemsiz gemi bir uzun bir kısa düdük çalarak kıdemli gemiyi selamlar, kıdemli gemi bir uzun bir kısa düdük çalarak selamı alır, kıdemli gemi iki kısa düdük çalarak personeline rahat komutu verir, daha sonra kıdemsiz gemi iki kısa düdük çalarak selamı tamamlar. Gemilerin birbirini iskele taraftan görmesi halinde bir uzun iki kısa düdük çalarak selamlama yapar.
Düğüm	Bir halatın bedeni üzerine yapılan krozun içinden halat çımasının geçirilmesi ile yapılan bağ.
Dülger Bağı	Halat çımalarını direk, seren ve babalara bağlamak için yapılan bağ.
Dümen	Gemiyi (tekneyi) istenilen yöne çevirmek için saç veya tahtadan yapılan kıç tarafa monte edilen yelpaze şeklindeki parça
Dümen Açısı	Dümen yelpazesinin omurga hattı ile yaptığı açıdır.
Dümen Açısı	Dümen yelpaze sathının omurga ile yapmış olduğu açı
Dümen Baston Yekesi	Dümeni çevirmek için tepesine takılan ağaç veya madeni çubuk
Dümen Bodoslaması	Kıç bodoslama
Dümen Boğazı	Dümen yelpazesinden yukarıda kalan kısım
Dümen Dinlemek	Dümen yelpazesinin suyun yaptığı itme gücü ile geminin rota değiştirmesi
Dümen Dinlememek	Verilen dümen açısına rağmen akıntı, dalga veya rüzgarın etkisi ile istenilen rotaya dönülememesi
Dümen Dolabı	Dümen yekesine bağlı mekanizmasını çevirebilmek için yapılmış olan aygıt.
Dümen Donanımı	Dümen yekesi ile dümen dolabı arasında kalan tel halat mekanizma, ve kollar ile bunların geçtikleri makaralı sistemin tümüne verilen isim .
Dümen Kumandası	Dümenciye verilen komut.
Dümen Kuşağı	Dümen yelpazesini iki yüzünden kuşatarak iğnecikleri dümene bağlayan demir kollar.
Dümen Müşiri	Dümenin hangi yöne basılı olduğunu gösteren serdümenin önünde veya yekede bulunan gösterge.
Dümen Palası (Yelpazesi )	Dümenin esas ana parçası.
Dümen Suyu	Geminin hareket ettiği yönün aksine pervanelerin su yüzeyinde bıraktığı iz.
Dümen Suyu Feneri	Geminin dümen suyunu aydınlatmak için kıç tarafa genellikle kıç aynalık üzerine konulan ve beyaz ışık veren fener.
Dümen Tutmak	Dümeni kullanmak yönetmek.
Dümen Yekesi	Dümeni yönetmek için baş tarafındaki yuvaya geçirilen ağaç veya demir manivela.
Dümen Yelpazesi	Dümenin, dümen boğazından aşağıda kalan bölümü, dümen yüzeyi
Dümenci Pusulası	Dümen dolabının hemen önüne konulmuş olan mıknatısı pusula
Dümene Geçmek	Dümeni kullanmak üzere dümen dolabı veya dümen yekesinin başında bulunmak.
Dümenevi	Dümene kumanda edilen, serdümenin bulunduğu, genellikle köprüüstüne yakın olan mevki.
Dümeni Alabanda Etmek	Dümeni dönebileceği kadar sancak veya iskeleye almak
Düşme Omurgası (Yalpa Omurgası)	Gemilerin denizli havalarda yalpalarını hafifletmek veya orsasına seyretmekte olan yelkenlilerin bir tarafa bayıldıkları zaman rüzgar altına düşmemesine yardım etmek maksadıyla karinaların her iki tarafına ağaç veya saçtan perçinlenen omurgalar
Düz Kıçlı	Kıç tarafları düz yani aynalı olan gemiler
Ege Denizi	Edirne ili Meriç nehrinin denize döküldüğü yerden Muğla-Antalya il sınırındaki Eşen çayının denize döküldüğü yer arasında kalan karasularımız.
Eğlenmek	Bir teknenin stop ederek veya çok ağır yol ile gideceği yere varması
Eğri	Tekne kaplamalarının üzerlerine bağlandığı, tekneye biçimini veren omurgaya bağlı eğri ağaç veya demir parçalar.
El Donanımı	Makine, motor ve elektrikle çalışan ve kullanılması gerekli görülen ırgat, dümen gibi gemi aksamının gerektiğinde elle kullanılacak şekilde lüzumlu malzemelerine, palanga ve manivelalarına denir.
El Dümeni	Dümen donanımındaki bir arıza sebebi ile kumanda edilemeyen dümeni, bu donanımdan ayırarak mekaniki bir şekilde ve insan gücü ile kullanacak biçimde yapılmış dümen donanımı.
El Fleyşını	Elde taşınabilen ve elektrikle çalışan ufak işaret feneri.
El İncesi	Halat serisinin en ince olanı. Gemilerin aborda olmaları esnasında halatları sahile verebilmek için önce el incesi atılır.
El İskandili	Elektrikli iskandil olmayan teknelerde, derinlik ölçmek için çımasına 5 kg.lık bir kurşun asılmış ve üzerine kulaç taksimatı yapılmış olan savlodan oluşan iskandil
El Palangası	Gemiciliğin gerektirdiği birçok yerde kullanılan bir makara ve bir tornodan ibaret basit palanga.
Ellemek	Halat bedenini bir elden diğer ele geçirmek suretiyle halatı çekmek.
En	Gemilerin en geniş yeri.
Enkaz	Kazaya uğramış ve kullanılamayacak durumda olan tekne. Su yüzeyinden aşağıda ve dipte bulunanlara leş denir.
Enlem Farkı	Birbirinden farklı durumda bulunan iki noktadan geçen enlemler arasındaki meridyen yayının açısal uzunluğu.
Enlem Kemere	Gemi postalarını birbirine bağlayan ve üzerine güverte sac veya tahtaları döşenen demir porteller.
Esnemek	Kuvvetli rüzgar sebebiyle yelkenlerin dolması ve direklerin hafifçe bel vermesi.
Eş Gemi	Nitelik ve ölçüleri birbirinin aynı olan gemiler
Etli Zincir	Baklasının boyuna göre kalınlığı fazla olan zincir.
Faça	Bir geminin yüklü veya boş olduğu durumlarda borda hattı ile su hattı arasında kalan bölüm
Faça Boyası	Teknenin saçlarını paslanmaktan koruyan özel boya
Faça Çekmek	Boyama sırasında façanın üst sınırlarını düzgün bir biçimde çizmek
Faça Etmek	Seren yelkenlerin bir taraftan prasya olduğu halde kapatılması
Façuna	Halatların fazla sürtünme ve temasa maruz kalan kısımlarının mürnel veya gırcala sarılarak korunması
Façuna Tokmağı	Façunalık halatların, halat üzerine sıkıca sarılmalarını temine yarayan bir tarafı oyuk tokmak.
Façunalık	Halatları façuna etmekte kullanılan gırcıla, mürnel veya tel gibi ince halatlar.
Falaka	İki matafora cundaları arasında bulunup can halatlarının bağlandığı tel halat.
Falez	Kıyılardaki dik ve yüksek yar, uçurum
Fan	Genellikle gemi içinde hava sirkilasyonunu sağlayan sistem
Fanya	Balık ağlarının bir taraftan vuracak balığın girebilmesi maksadıyla kalın iplikten seyrek olarak örülmüş kısmı
Faril	Balık ağlarının alt ve üst kenarlarında bulunan ve keçi kılından yapılan ipler
Farş	Sintineler üzerine konulan ensiz tahtalar. Ticaret gemilerinde dabılbatımlar üzerine konulan kalın kalaslara da Farş denir.
Farş Tahtaları	Ağaç bir teknenin sintine üzerindeki aralıklı tahtaları
Felek	Ufak deniz araçları ile filika ve kiklerin sahile çekilmesi için omurgaları altına konulan yuvarlak kütükler.
Fem	Top namlularının ön taraflarındaki ağızları
Fem Kapağı (Başlığı)	Yağmurlu ve serpintili havalarda namluya su girmemesi ve rutubetten korumak maksadıyla fem üstüne konulan meşinden yapılmış kapak
Fener	Gemiden bir yere verilmiş olan halatların ırgat üzerinden boşunu almak veya fora edilmiş bir halatı gemiye almak için halatın gemide kalan kısmının sarıldığı alt ve üst tarafları şişkince silindir şeklindeki echize
Fener	Halat çımalarına yapılan cevizler bittikten sonra geriye kalan halat kollarına yapılan düğüm.
Fersah	Üç deniz miline eşit mesafe ölçüsü, 5556 metre.
Feyezan	Suyun taşması, suyun coşması
Fırdöndü	Zincirin gamba almaması için aralara konan bir eksene bağlı olarak bağımsız dönen iki yarım bakladan oluşan kilit
Fırdöndü Bastika (Tamburata)	Kurtağızlarında bulunan ve bir eksen etrafında dönen silindirik madeni echize
Filador	Çarmıhların gerilmesi için kullanılan sistem
Filasa	Liflerin bir tarafa bükülmesi ile halatı meydana getiren ana eleman.
Filender Çubuğu	Manyetik pusulaların hatalarını düzeltmekte kullanılan çubuk
Filika	Geminin içinde veya yedeğinde birlikte götürdüğü hizmet ve can kurtaran sandalları
Filika Bosaları	Filikaların mataforada askıda kaldıkları bosalar
Filika Matafora Ventoları	Filika mataforalarını istenilen vaziyette bulundurmak için matafora cundalarındaki mapalara donatılmış uzun halatlar.
Filika Mataforası	Filikaların sudan kaldırılarak gemiye alınması için kullanılan matafora.
Filo	Aynı tipteki filotillalardan oluşan deniz birliği.
Filo Etmek	Rüzgarı başa olarak yelkenleri boşaltmak.
Filotilla	Aynı tipteki harp gemilerinin tek bir taktik komuta altında, kullanılması maksadıyla oluşturulan deniz birliği
Filotilla Komodoru	Bir filotillanın sevk ve idaresinden sorumlu taktik komutan.
Firar İskelesi	Bir kaza veya yangın sırasında personelin bir üst güverteye ulaşabilmesini sağlamak maksadıyla güverteler arasına konulan dik iskeleler
Firar Kaportası	Firar yolunun bir üst güverteye açıldığı kaporta
Firar Yolu	Bir tehlike anında makine veya kazan dairelerinde bulunan personelin güverteye çıkmaları için bu daireler ile güverte arasındaki silindir şeklindeki dik yol.
Firaşkon	Çok ağır malzemeleri kaldırmak için kullanılan üç dilli iki makaradan oluşan palanga.
Firengi	Güvertedeki suyun denize akıtılabilmesi için yalı kütükleri üzerinden bordaya açılan oluklu delikler
Firengi Çalparası	Gemilerin yalpaya düştüklerinde firengi deliklerinden içeriye su girmemesi için firengilerin denize açılan taraflarına konulan bir ucu menteşeli kapaklar.
Fistan	Güverteye dik olarak konulmuş direk, baca gibi aksamın güverteye giren kısımlarından içeriye su girmemesi için güverte ile temas eden yerlerinin etrafına çepeçevre konulmuş ve sızdırmazlığı temin edilmiş ağaç veya demirden yapılmış çerçeve.
Fitil	Tel halatların kolları arasına konan kendirden bükülmüş kınnap
Flama	Görünür muhaberede kullanılan üçgen şeklindeki sancaklar
Flandra	Flandralar, Türk bahriyesinde gemilerin komutanı subay olduğu zaman tek direkli gemilerde pruva direğine, çift direkli gemilerde grandi direğine çekilen kırmızı şaliden yapılmış ve uçkurluk tarafında ay yıldız bulunan alamettir.
Fleyşın	Geceleri ışıkla muhabere yapmak için direk şapkalarının veya serenlerin cundalarına konulan fener.
Flok	Baş tarafa çekilen üç köşe yelken
Fora Etmek	Bir yere volta edilmiş olan halatın çıkartılması
Foravele	Sarılı bulunan ve yağmurdan ıslanmış bulunan yelkenleri kurutmak maksadıyla açmak için verilen komut
Foroz	Ağın bir tek atılışı ile tutulan balık miktarı
Foroz Kayığı	Dalyanlarda balık çıkarmakta kullanılan küçük kayık
Fors	Gemide fors sahibi bir makamın bulunduğunu belirten üzerinde yıldız veya şekillerin bulunduğu bayrak şeklindeki alamet. Forslar gemilerde, tek direkli ise pruva, çift direkli ise grandi direğinin şapkasına toka edilir.
Forsa	Eskiden harp gemilerinde bir ayaklarından güverteye bağlı kürek çektirilen harp esirleri
Forsalamak	Düşmana ait bir deniz geçidini zor kullanarak geçmek.
Fribord	Bir ticaret gemisinin su hattı üstünde kalan bölümü
Frişka	Bütün yelkenleri camadana vurmaksızın kullanılabilecek hızı saniyede 5-12 m olan hafif rüzgar .
Fundalık	Derin bir yere demirleneceği zaman fundo edilen demirin birdenbire zincir üzerine binerek zinciri kesmemesi için zincirlikten güverteye çıkarılan ve güverte üzerine Fransız rodası şeklinde yerleştirilen zincirler. Buna Salyaforalık zincir de denilir.
Fundo	Demirlemek için verilen komut
Futa	Çok ince enli, uzun, narin ve hafif filika. İki küreği tek kişi tarafından çekilenlere tek çifte, iki küreği birer kişi tarafından çekilenlere iki tek denir.
Gabar	Nehirlerde çalışan ve büyük gemileri yükleyip boşaltmakta kullanılan, hem kürek hem de yelkenle yürütülen tekne
Gabya	Ana direkler üzerinde bulunan direklere ve bu direkler üzerindeki serenlere denir.
Gabya Çubuğu / Direği	Ana direk üzerine sürülen çubuk. Gabya çubukları üzerinde bulundukları ana direklerin isimleri ile anılırlar.
Gabya Destamorası	Gabya çubuğu ile babafingo çubuğunu saran destamora.
Gabya İskotası	Gabya yelkenlerinin alt köşelerine takılan ve yelkeni geren selviçeler
Gabya Yelkeni	Gabya serenleri üzerine açılan dört köşe yelken
Gabya Yelkeni	Ana yelkenlerin üzerindeki yelkenlerdir. İki gabya serenli olanlardan üsttekine gabya, alttakine abaşo gabya yelkeni denir.
Gabyar	Yelken gemilerinde yelken, seren, arma ve bunlara ait her türlü işleri yapan personele verilen yelken devri terimi.
Gaga	Demirin iki ucundaki tırnakların en uç kısmı
Gamba Almak	Halatın veya zincirin kendi etrafında dönmesi veya burulması
Gambalı	Bir halat veya zincirin dolaşık durumu.
Gam/Gamba	Halat veya zincirlerin hatalı toplanması nedeniyle meydana gelen dolaşıklık ve burulma.
Gangava	Akdenizde sünger avlayan kayıkların kıç taraflarından dışarı sürülmüş sarkık torbalar.
Gargabaşo	Yan yelkenlerinin iskota yakasını kaldıran istinga.
Gargari	Yan yelkenleri arya edip toplayan selviçe. İndirip kaldırdığı yelkenin adı ile birlikte söylenir.
Gemi	Tahsis edildiği gayeye uygun olarak kullanılan, denizde hareket imkanına sahip bulunan ve pek küçük olmayan her türlü tekne.
Gemi Acentası	Deniz nakliyatı içinde acentalık yapan; gemiye yük ve eşya bulan ve bundan gelir sağlayan kimse.
Gemi Adamı	Geminin kaptanını, zabitlerini, yardımcı zabitlerini, stajerlerini, tayfalarını ve yardımcı hizmet personelini ifade eder.
Gemi Adı	Gemiye verilen isim; sicile kayıtlı bulunan her geminin bir adının bulunması ve bu adın geminin bordalarının her iki yanına ve kıçına silinmez ve okunaklı biçimde yazılması gerekir.
Gemi İndirmek	Karaya çekilmiş veya inşa edilmiş bir gemiyi suya indirmek.
Gemi İzin Kağıdı	Geminin sefere çıkabilmesi için liman başkanlığı tarafından verilen belge.
Gemi Jurnali	Her gemide bulunması gereken ve kaptanın/komutanın denetimi altında görev verilecek personel tarafından hava durumu, rota, geminin uğrayacağı kazalar gibi gemi içinde yaşanan her türlü olayı ve gemi mevkilerinin saati saatine ve günü gününe yazıldığı defter.
Gemi Kütüğü	Gemi Sicili
Gemi Leşi	Enkaz halinde olan ve tamir kabul etmez durumda bulunan gemi kalıntısı.
Gemi Sağlık Cüzdanı	Türk limanları arasında çalışan ve kabotaj hakkına sahip 250 tona kadar olan gemilere, o gemiye indirimsiz sağlık resmi tutarı karşılığında verilen yıllık sağlık cüzdanı.
Gemi Sağlık Resmi	Türk limanları arasında seyreden, yabancı ülke limanlarından Türk limanlarına gelen,Türk limanlarından yabancı ülke limanlarına giden veya boğazlardan transit geçen gemilerden alınan resmi.
Gemi Sicili	Gemi tasdiknamesi
Gemi Tasdiknamesi	Bir geminin adı, bağlama limanı, ölçme belgesinde yazılı bilgileri, menşe ayrıntılarını, sahip veya sahiplerinin ad ve sanları ile pay miktarlarını ve bayrak çekme hakkını belirten belge.
Gemi Tonajı	Tonilato; bir geminin hacmini ve taşıma gücünü gösteren ve teknik ölçme yöntemlerine göre bulunan rakam; Gayri safi tonaj: geminin brüt olarak tüm hacmi ( buna geminin gros tonajı da denir); safi(net) tonaj: geminin yük ve yolcu alacak kapalı yerlerinin hacmi( buna geminin rüsum tonilatosu da denir); hamule tonajı: geminin yük, yakıt, komanya ve safra olarak taşıyabileceği yükün ağırlığı: taşırma(deplesman) tonajı: geminin ve içindeki herşeyin toplam ağırlığı
Gemi Vasatı	Gemi ve deniz araçlarında en geniş kemerinin bulunduğu orta kısımlar ve civarı.
Gemi Zabitleri	Gemide, kaptandan başka ve onun denetim ve gözetimi altında çeşitli işlere kumanda eden kimseler.
Gemici	Gemi işleten veya gemilerde çalışan kimse
Gemicilik	Gemi kullanma veya gemi işletme işi
Geminin Rotasını Kesmek	Başka bir geminin pruvasından geçen rotada seyir etmek
Genova	İstralyaya çekilen, istralya cundasına kadar çıkan, güverte üstünde çarmıklara kadar uzanan flok.
Gerdel	Gemi ve teknelerde kullanılan tahta kova
Gerdel Cevizi	Gerdel sapanlarının geçirildikleri deliklerden sıyrılıp çıkmamaları maksadıyla başlarına ve bazı yerlerde kullanılan halat çımalarına yapılan piyanların sıyrılmaması için piyan üstlerine yapılan ceviz
Gezdirmek	Bir geminin istenilen rota üzerinde gitmeyerek rotadan devamlı olarak sancak veya iskelesine çıkmasıdır. Böyle hallerde vardiya subayı serdümeni ikaz için "Gezdirme gemiyi" diye ikaz eder.
Gındazo	Gabya ve babafingo çubuklarını yerlerine sürmek veya bunları aşağıya indirmek için donatılan selviçeler.
Gındazo Bastikası	Çubukların topuk tarafında, biri kaşkaval deliği üzerinde diğeri altında bulunan ve gındazolarla donatılan iki bastikadır. Bunlardan üsttekine gındazo dili, alttakine patakülye dili denir.
Gırandi	Gemilerin baştan ikinci direği
Gırcala	İki veya dört kollu olarak iyi cins katranla kendirden bükülmüş sicim
Gırgır	Açık denizde iki tekneden çevirme suretiyle atılıp çekilen büyük balık ağı.
Gidon	Uçkurluk kenarının karşısına gelen kenarı üçgen şeklinde oyulmuş küçük sancak.
Girdap	Ters iki akıntının çarpışması sonucunda oluşan su kütlesi
Giz	Kıç direkteki kısa seren. Harp gemilerinde seyirde sancakların kıç direklerine basıldıkları yarım serenler
Gomina	Mil uzunluğunun 1/10 = 185 metre.200 yarda. Demir yerine inişte kullanılır.
Gondol	İtalya'da kullanılan bir çeşit gezi kayığı.
Gönder	Güverteye dik olarak tespit edilen ve şapkasına milli sancak çekilen yuvarlak çubuk. Baş tarafta bulunan göndere cıvadra gönderi denilir ve üzerine demir sancağı çekilir. Kıç tarafta olanına kıç gönder denir ve üzerine büyük milli sancak çekilir.Genellikle ufak deniz araçlarında ve gemiden suya düşen cisimleri tutmakta kullanılan ağaç çubuk.
Görüş	Ufkun, aydınlık ve görülebilir nitelikte olması
Göz Demiri	Bir tarafında iki demir bulunan demirlerden pruvaya yakın olan ve ocaklık demirinin ilerisinde bulunan ve ocaklık demiri ile aynı evsafta olan demir. Gemiler demirlerken daima göz demirlerini kullanırlar.
Göz Loçası	Göz demirinin yerine oturduğu loça.
Gözcü	Harp gemilerinde herhangi bir şeyi zamanında görüp haber vermek üzere gemilerin yüksek yerlerinde görev yapan erat.
Gradin	Yelkenleri yırtılmaktan korumak için kenarlarına çepeçevre çekilen halat.
Gradin Yakası	Bir yelkenin yan kenarları .
Grandi Direği	Üzerinde ana direk, gabya ve babafingo çubukları olan ve pruvadan itibaren ikinci durumda bulunan direk.
Grandi Direği	Pruva ana direğinden sonra gelen ikinci direk.
Gros Tonilato	2,83 m3 büyüklüğünde hacim birimidir. Bir teknenin tüm kapalı yerlerinin kadem küp olarak hacminin yüze bölümüdür.
Gulet	Brig'ten küçük, iki direkli, hafif armalı, pruvası kabasorta armalı, praçılaya benzer Anadolu/Akdeniz teknesi
Gurcata	Bir direk üzerinde çanaklık kurmak için mauna kolları üzerine omurgaya aykırı olarak yerleştirilen kollar. Yelken teknelerinde direkten inen çarmıkları açmak için kullanılan kollar.
Günbatısı	Batıdan esen rüzgar
Gündoğusu	Doğudan esen rüzgar
Güngörmez	Yelkenlerde rüzgarın çıktığı arka yaka (Direk yakası, Bumba yakası, Güngörmez yakası)
Günlük Hata	Kronometrelerin 24 saat içerisinde ileri veya geri kalış miktarıdır. Günlük hatalar, hergün bir yere kaydedilir ve daha sonra toplanarak gün adedine bölünerek bulunur.
Güverte	Gemilerde ve teknelerde baştan kıça kadar döşenmiş tahta veya madeni platform döşeme.
Güverte Boyası	Güverte saçları ile ağaç kaplamalarını su ve havanın tesirinden korumak için kullanılan ve çabuk kuruyan özel surette yapılmış boya
Güverte Hattı	Güvertenin bordadaki izdüşümü
Güverte Kaplaması	Güvertenin kaplanması için kullanılan malzeme
Güverte Lostromosu	Ticaret gemilerinde güverte personelinin başındaki usta gemici
Hakiki Mevki	Bir geminin, dünya üzerinde enlem, boylam olarak mevkileri belli maddelerden alınan kerterizlerle tespit etmiş olduğu mevkidir.
Halaskar	Kurtarıcı
Halat	Bitkisel, sentetik veya çelikten yapılmış ve kolların bükümünün aksine kolların bükülmesiyle meydana gelen, bükülmeye ve çekmeye uygun çevresi 2.54 cm ‘den( 1 burgata) büyük olan urgan
Halat Bosa	Demir atıldıktan sonra demirin ağırlığını ırgat üzerinden almak için çımaları güvertedeki mapalara bağlı diğer uçlarında ceviz bulunan kısa halatlar.
Halat Dolabı	Kullanıldığı zamanlarda halatların üzerine sarıldığı silindir şeklindeki makaralar.
Halat Matafyon	Morize ve Borina patalarının geçmesi ve torsolom palangalarının bağlanması için yelkenlerin yakalarına yapılmış olan halat halka.
Halat Üzerinde Yük Bulunması	Gergin veya yük kaldıran bir halatın üzerindeki baskı
Halat Vermek	Yanaşmakta olan tekneden kıyıya halat uzatmak
Halatı Neta Tutmak	Halatları roda ederek tekrar kullanmaya hazır bulundurmak
Hale	Ayın etrafında görülen daire şeklindeki yaygın ışık. Ay etrafında hale görülmesi yakın bir zamanda fırtına çıkacağına işarettir.
Haliç	Uzunluğu genişliğine nazaran fazla olan ve karaların içine doğru uzayan deniz kısmı. Haliçlerde sular durgun olduğundan gemiler için iyi bir liman sayılır.
Hamak	Gemilerde personelin yatması için kullanılan asma yatak.
Hamaylı	Serenlerin ve serenlere bağlı yelkenlerin miyama yakalarının tam ortası. Yelken sarıldığı zaman torbalanan orta kısmını kaldıran selviçe.
Hamaylı Astarı	Yelkenin hamaylı selviçesinin bağlandığı kısmı kuvvetlendirmek için dikilen üç köşe bez
Hamaylı Yaprağı	Seren yelkenlerinin tam ortasındaki yelken bezi
Hamla	Kürek çekilirken küreğin bir periyot içindeki mesafesi
Hamla Oturağı	Hamlacıların oturduğu oturak
Hamla Sıvıryacı	Sıvırya küreğini çeken ve hamlacının arkasında oturan kürekçi.
Hamla Sıvıryası	Kıçtan ikinci oturakta kürek çeken.
Hamlacı	Kürekli teknelerde serdümene en yakın kürekçi .
Hamule	Bir gemiye yüklenen her türlü eşya, yük.
Hap/Hap Etmek	Dökme yükün iyi istif edilmesi ve dökülen yerde boşluk bırakılmaması.
Harbi	Kilitlerin açık bulunan taraflarındaki uçlarda bulunan yuvalardan geçirilen demir çubuklar
Harekat	Askeri bir amaçla yapılan eylem
Harekat Alanı	Bir komutan emrindeki savaş gemilerinin harekat yaptıkları deniz sahası.
Harita Folyosu	Belirli bir bölgeye ait haritaların numara sırasına göre yerleştirilmesi.
Harita Kamarası	Seyir haritaları ile aletlerin bulunduğu dümen evine yakın mahal.
Harita Numarası	Haritaların tanınması için sağ alt ve sol üst köşelerine yazılan üç veya dört rakamlı numaralar. İlk iki rakam haritanın ait olduğu folyoyu, sonra gelen rakamlar haritanın folyo içindeki sırasını gösterir.
Harmanlamak	Bir gemi ve deniz aracının küçük bir dümen açısı kullanarak büyük bir devir dairesi çizmesi suretiyle seyretmesi.
Harp Ceridesi	Olayları günü gününe ve saati saatine yazmak için tutulan basılı evrak.
Harp Hastanesi	Savaşta yaralanan personelin tedavilerinin yapılması için gemi içinde hazırlanan uygun yer.
Harp İskelesi	Geminin esas iskeleleri indirilmeden gemiye girip-çıkmayı sağlayan ve bordadan sarkıtılan halattan veya metalden yapılmış basamaklı iskeleler.
Hasar Raporu	Çatma, oturma, denize yük atma, yangın ve diğer benzeri sebeplerle tekne ve yükte meydana gelen hasar ve ziyanın sebep ve sonuçları ile ilgili olarak gemi personeli ve diğer ilgililerce hazırlanan rapor.
Hava Yemek/Deniz Yemek	Denizde şiddetli fırtınaya tutulmak
Havuz	Gemilerin karinalarının temizlenmesi, boyanması ve onarılmasına ihtiyaç duyulduğunda içerilerine istenildiği zaman su alınan veya içerilerindeki suyu boşaltabilen etrafı duvarlı çekek yerleri; Gemilerin baş kasarası ile köprüüstü, köprüüstü ile kıç kasarası arasında kalan boşluk.
Havuzluk	Yelkenli veya kürekli bir teknede kıç tarafta topluca oturulacak yer.
Hayboci	Ayboci.
Hedef	Eğitim ve atışlarda kullanılan nişan noktası.
Hedef Çekmek	Bir hedefi yedeğe alarak istenilen yönde ilerlemek.
Hedef Gemisi	Hedef yerine kullanılan gemi.
Heya Mola	Denizcilerin ve balıkçıların yelken açarken veya kürek çekerken gayrete gelmek için söyledikleri söz.
Hırça Mapası	Zincirin zincirlikteki çımasının omurgaya bağlandığı kilit.
Hidrografi	Kıyıların biçimini, denizlerin derinliğini, met ve cezir yüksekliğini, deniz akıntıları gibi denizlerle ilgili hususları inceleyen bilim dalı.
Hidrometre	Met cezir olayının yönünü ve yüksekliğini ölçmekte kullanılan alet.
Higrometre	Havada, atmosferde bulunan nem miktarını ölçen cihaz.
Hisa	Herhangi birşeyi yukarıya kaldırmak, çekmek.
Hisa Etmek	Bir şeyi yukarı kaldırmak. [Hisa sancak, hisa kürek]
Hisa Kürek	Filika küreklerinin topaçlarından aşağı basılarak yukarı kaldırılmaları ve dikine tutulmaları için verilen komut;Kürekle selamlama.
Hisa Sancak/Toka Sancak	Harp gemilerinde sabahları saat 08:00'da sancağın kıç göndere veya gize merasim töreni ile çekilmesi.
Hizmet Gemisi	Bilim, sondaj, fabrika, kurtarma, yangın söndürme, kablo döşeme, tarak, maçuna, klepe, römorkör, algarna, kontrol motoru, dalgıç aracı, personel taşıma vb. özel hizmetlerde kullanılan gemiler.
Huri	Tek parça kütüğün oyulması suretiyle yapılan ince yapılı kürek veya yelkenle hareket eden tekne.
Hünkar Kayığı	Padişahların gezme ve ziyaretlerde kullandıkları kayık.
Iğrıp	Deniz veya göl dibinden biraz yukarıdaki balıkları avlamak için kenarlarına ağırlık bağlanarak atılan torbalı büyük ağ. İki tekne tarafından çekilir.
Iğrıp Demiri	Filikalarda kullanılan dört veya beş kollu demir.
Irgat	Demirli gemilerin zincirini almada, sahile verilen halatların boşunu almada kullanılan stim, motor, elektrik veya elle çalışan güverte makinesi.
Irgat Manivelası	Irgat makinelerinin arıza yapması sonucunda zinciri gemiye almak ve ırgatın insan gücü ile çalıştırılması için ırgat manivela yuvalarına sokulan demir veya ağaçtan yapılmış kollar.
Irgat Palamar Babası	Sahile verilmiş halatların boşunu alarak halatı germek için halatın gemide kalan kısmının sarıldığı ırgat üzerindeki yanları çıkıntılı yatay veya dikey vaziyetteki silindir.
Irgata Almak	Güverte üzerine volta edilmiş halatı babadan fora ederek ırgat fenerine vurmak.
Irmık Halatı	Rüzgar kaldığı zamanlarda yelken gemilerinin kendilerini çektirmek için çekici filikaya verdikleri halat.
Iskalarya	Yelkenli gemilerde direklere çıkmak için çarmıkların aralarına yatay olarak bağlanmış ince halat veya demir çubuklar.
Iskalarya Bağı	Iskalaryaları çarmıklara bağlamak için yapılan bağ. Kazıkbağı.
Iskanca	Nöbet, vardiya veya küreği değiştirmek.
Iskarça	Bir liman veya koy içindeki kalabalık tekne gurubu, karışık olarak demirlemiş olan tekneler topluluğu veya liman içi derinliğinin taditlemesi nedeniyle manevra sahasının çok dar olduğu durum.
Iskarmoz	Kürekli teknelerde küreğin bağlanması veya oturması için ay veya çubuk şeklindeki metal veya ahşap malzeme.
Iskarmoz Boğazı	Yarımay ıskarmozlarda, küreğin kayıp çıkmaması için yarımayın daralan üst kısmı.
Iskopomar Mataforası	Iskopomar yelkeninin altabaşo yakasını geren bumba.
Iskota	Yelkenleri rüzgar ile doldurmak ve/veya yön değiştirmek açı vermek için kullanılan halat palanga donanımı.
Iskota Yakası (Köşesi)	Kabasorta yelkenlerde altyakalar; randa, pik veya floklarda alt geri köşe.
Istralya	Direk ve çubukların cundalarında baş ve kıça doğru inen sabit arma, veya teknelerin postalarını baştan kıça kadar birbirlerine bağlayan kuşak.
Işıldak	Görünür muhaberede kullanılan projektör.
İç Büyük Flok	İç büyük flok larmosu üzerine açılan üç köşe yelken.
İç Kuşağı	Oturak tahtası başlarının üzerine oturmaları için filika ve botların alabandalarına bağlanmış olan ve baştan kıça kadar uzanan ensiz tahtalar.
İç Liman	Her türlü liman kolaylıklarının bulunduğu, hava tesirlerine karşı korunmalı denizden uzak liman.
İç Omurga	Bir ahşap teknede postaları omurgaya daha sıkı bağlamak için baştan kıça kadar uzanan ikinci bir omurga
İç Sular	Göller, suni göller, lagünler, baraj gölleri, bentler, legülatörler, kanallar, arklar, akarsular, mansaplar üretme ve yetiştirme yerleri.
İğne	Direklerin kıç tarafa bakan kısımları ile yarım serenlerin çatallarının üzerinde hareket ettiği ağaç çubuk.
İğnecik	Dümenin kıç bodoslamaya bağlanabilmesi için erkekli ve dişili çift menteşe.
İhtiyat Demir	Göz demirleri vasfında olan ve gemilerde gerektiğinde kullanılmak üzere bulunan yedek demir.
İktisadi Sürat	Armatörler için, bir ton yükün en ucuz taşınmasını sağlayacak olan sürat.
İlmek	Bir halatın çıması ile kendi bedeni üzerine kroz yaptıktan sonra bedenin doblin olarak bu krozun içerisinden geçirilmesi sonucu yapılan bağ.
İmbat	Yaz aylarında denizlerden karalara doğru esen mevsim rüzgarı.
İmdat İşareti	Tehlike anında gemi telsizleri ile verilen S.O.S., telsiz telefon ile verilen MAY-DAY işaretleri.
İmtiyazlı Parakete	Gemilerin süratini ölçmek için kıç taraflarından denize bırakılan parakete saati, parakete savlosu ve pervaneden ibaret olan alet.
İskaça/Iskaça	Direk ve cıvadraların alt başlarındaki topukların yerine oturması için açılmış olan yuva.
İskanca	Değiştirmek [nöbet, vardiya, kürek]
İskandil	Denizin derinliğini ölçmeye yarayan cihaz.
İskandil Kurşunu	İskandil savlolarının bağlandığı ağırlık.
İskandil Savlosu	İskandil kurşunlarının bağlandığı işaretli halat.
İskele	Teknenin pruva-pupa hattına göre sol yarısı veya gemiye girip çıkmak için kullanılan sürme veya inip kalkan merdiven.
İskele Alabanda	Dümeni basılabildiği kadar iskeleye basmak için verilen komut.
İskele Tavası	İskelelerin alt ve üstünde girip çıkmada ilk basılan platform.
İsparmaça	Deniz içindeki iki veya diğer gemilere ait zincirlerin birbirine dolaşması.
İspasa	Bir palanganın eskimiş olan rigavosunu çözerek, donanım üzerinden alıp çıkarmak ve tirentisini rigavo, rigavosunu tirenti yapmak.
İspavlo	Katransız kendirden yapılmış iki kollu sicim. En ince halat, piyan işlerinde kullanılır.
İspiralya	Bordaya açılan lumbuzları olmayan gemi iç kısımlarını aydınlatmak üzere güverte üzerine açılmış yuvarlak ve sabit camlı lumbuz.
İstinga	Yelkenleri toplamak için kullanılan selviçe [Hareketli donanım]
İstinga Etmek	Yelkenleri toplamak
İstiralya Boğataları	İstiralyaları istenilen gerginlikte tutmak için kullanılan boğatalar.
İstiralyata	Babafingo çubuğu üzerindeki kuntra payından alınan istiralya.
İşaret	Görerek veya işiterek haberleşmeyi sağlayan sancak, simafor, ışıldak, düdük gibi vasıtalar.
İşaret Sancakları	Görünür muhaberede kullanılan sancaklar.
İşaret Savlosu	Sancak savlosu.
İşaret Sereni	İşaret sancaklarının çekilmesi için pruva direkleri üzerine yatay vaziyette konulan ve üzerinde yeteri kadar sancak savlosu donatılmış makaraları bulunan seren.
İşaretçi	Vardabandra görevi yapan erat.
İşkampavya	Personel taşımakta kullanılan motorlu büyük filika.
İzbarçina bükümlü	Sağa bükülmüş üç adet yoma bükümlü halatın hep birden sola bükülmesi ile yapılan dokuz kollu halat.
İzbarço Bağı	Direk ve armalar üzerinde çalışacak personeli oturtarak yukarı çekmek için yapılan bağ.
İzbiro	Çeşitli cisimleri çekmek ve kaldırmak için halattan yapılan sapanlar
Kabadalga	Dalga yüksekliği 5-9, dalga boyu 7-14 fit olan ve gemiyi rahatsız eden dalga.
Kabasorta	Biri sabit, diğeri hareketli iki adet tornodan ibaret palanga.
Kabasorta Arma	Serenleri direklere dik ve kemere istikametinde olan dört köşe yelkenli arma.
Kablo Gemisi	Denize kablo döşeme işini yapan gemi.
Kabotaj	Bir devletin, deniz ve hava yolu ticareti bakımından kendi vatandaşlarına, özellikle kendi bayrağını taşıyan gemilere tanıdığı ayrıcalık; bir ülkenin limanları arasında gemi işletme hakkı.
Kaburga	Bir geminin gövdesini meydana getiren postaların (Iskarmozların) tümü.
Kaçınma	Karşılaşılan tehlikeli bir durumdan kurtulmak için lüzum görülen manevraların yapılması.
Kaçır	Manevra veya herhangi bir işi yapmak için verilmiş olan halatı veya donatılmış olan palanganın üzerine binen yükü azaltmak için halatın yavaş yavaş, üzerine yük bindikçe bırakılması için verilen komut.
Kaçma	Serdümenlere dikkatli olmaları, rotadan çıkmamaları veya çıkıldı ise rotaya girmeleri için vardiya subayları tarafından verilen ikaz komutu. Kaçma Sancağa /İskeleye gibi.
Kadem (Ayak)	Uzunluk ölçüsü 30,48 cm .
Kakıç	Tutulan balığı sudan karaya veya sandala almakta kullanılan ucu kancalı gereç.
Kalafat	Kaplama ve güverte döşeme tahtalarının armozlarına üstübü sıkıştırdıktan sonra üzerlerine zift ile doldurma işlemi.
Kalafat Tokmağı	Kalafatçıların üstübü sıkıştırmakta kullandıkları ağaç tokmaklar.
Kalastra	Filikaların oturtuldukları ağaç veya metal kürsü.
Kalçete	Eski halat liflerinden yapılan mürnellerin saç örgüsü şeklinde örülmesiyle paspas olarak kullanılmak üzere yapılan yassı palet.
Kalkan	Başüstünde denizden gelen suların ırgatı etkilemesini önlemek maksadıyla ırgat önüne konulmuş V şeklindeki sac levha
Kaloma	Demirli bir geminin denizde bulunan zincirinin uzunluğu. Kaloma miktarı denizin derinliğine göre hesap edilir. Genel olarak derin yerlerde derinliğin beş misli, derin olmayan yerlerde derinliğin üç misli kaloma verilir.
Kaloma Vermek	Zincire gerektiğinden daha fazla boş vermek ; Boşluk ve rahatlık, tolerans
Kamara	Harp gemilerinde subayların ve kıdemli astsubayların ticaret gemilerinde gemi kaptan ve baş çarkçıları ile yolcuların çalışma ve yatmaları için ayrılmış odalar
Kamaracı	Harp gemilerinde eratın yemek takımlarının muhafazası ve temizliği ile görevlendirilmiş erat.
Kamçı	Bir çıması bir yere bağlanmış, diğer çıması herhangi bir maksat için kullanılmak üzere serbest olan halat.
Kana Rakamları	Gemilerin çektikleri su derinliğini göstermek için baş ve kıç bodoslamaları üzerine konmuş rakamlar.
Kanca	Herhangi bir şeyi kaldırmak veya tutmak için bir tarafı aneleli, diğer tarafı daire şekilde ve uç tarafı açık demir veya pirinçten yapılmış araç.
Kanca Gönderi	Bir ucunda madenden yapılmış kancası bulunan yuvarlak ve yeterli uzunluktaki ağaç.
Kancacı	Deniz vasıtaları ile bir yere aborda olurken başı çekmek avara ederken başı açmak için vasıtaların baş tarafında bulunan ve kancayı kullanan personel.
Kandilisa	Yelkenleri yukarı kaldırmak için kullanılan halat.Bu halatlarla direğe adam çekilebildiği için, bu amaçla kullanılan oturaklara da kandilisa denilmektedir.
Kapalı Kurtağzı	Üst kısımlarında halatın herhangi bir sebeple çıkmaması için açık olan kısmı kapatacak şekilde menteşeli bir kapağı olan kurtağzı
Kapalı Liman	Geçici bir süre için deniz ulaşımına kapalı bulundurulan liman.
Kapela Muşamba	Pusula, dümen dolabı, kaporta, vinç, top gibi kısımların yağmur ve güneşten korunması için yelken brandasından yapılmış kılıfların geçirilmesi için verilen emir.
Kapele	Sabit arma kasalarının direk ve çubuklardan geçtiği, çubukların üst kısımları, tepeleri.
Kaplama	Postaların üzerine boyuna kaplanan saç veya tahtalar.
Kaporta	Gemi veya tekne içindeki kapılara ve güverteden aşağı iniş ve çıkış merdivenlerinin üzerindeki kapaklar.
Kaporta İskelesi	İç kısımlara inmek için kaporta önünde bulunan demir merdiven.
Kaptan	500-3000 GT arasındaki gemileri sevk ve idaresinde bulunduran, yasal olarak sorumlu olan gemi adamı.
Kaptan-ı Derya	Osmanlı donanmasının en yüksek rütbeli komutanı.
Kaptırmak	Seyir halindeki bir geminin başının, rüzgar veya denizler sebebiyle istenilen rotadan sapıp bir tarafa doğru dönmesi.
Karale	Ağır malzemeleri kaldırmakta kullanılan dörder dilli makaradan oluşan palanga
Karamanlamak (Karaman vurmak)	Karaya oturmuş bir gemiyi çekip yüzdürmek üzere bağlayan bir geminin yedek halatı doplin vaziyette iken makinelerin tam yol ileri çalıştırılıp oturmuş gemiyi birden bire silkeleyerek çekmesi; Demirli iken demir zincirinin rüzgarlı havalarda gerilip tekrar boşalması.
Karamusal	Çifti demirde yatan gemilerin muhtelif yönlere saldıkları durumda zincirlerinin karışmaması için kullandıkları bir fırdöndüye bağlı dört parça zincirden ibaret bir donanım.
Karamusala Vurmak	Çifti demirde yatan gemilerin her iki zincir gominalarının bir loçadan içeri alınıp karamusala bağlandıktan sonra aynı loçadan dışarı akıtılması işlemi.
Karantina Sancağı	Sağlık kontrolü yapılmamış olan gemilerin sağlık kontrollerinin yapılması için çektikleri sarı renkli sancak. Bu sancak tokada olduğu sürece gemi, sahil ile temas kuramaz.
Karasuyu	Bir devletin, kıyılarından itibaren hakimiyeti altında bulunan ve uzunluğu bir kanunla tespit edilmiş olan ve kıyıları boyunca uzayan su şeridi.
Karavele	Herhangi bir şeyin veya durumun içinden çıkılamaz bir hal almasını belirten terim;Karışıklık;Kimin ne yaptığı belirsiz ortam.
Karavele Kaplama	İçi kutrani dışı armuz kaplama olan bir kaplama şekli.
Karaya Bindirmek	Derin suda bulunan bir teknenin batmasını önlemek maksadıyla sahile doğru seyrederek baş tarafından omurgasının deniz dibine oturması.
Karayel	Kuzey-batıdan esen rüzgar.
Karina	Bir teknenin su altında kalan ıslak dış kısmı.
Karina Etmek	Gemi veya ufak teknelerin karinalarını temizlemek için gemi içindeki ağırlıkların bir tarafa alınarak karinanın su üstüne çıkarılması.
Karşıla	Seyir halinde belirli bir rotaya dönülmekte iken istenilen açıdan fazla dönülmesini önlemek maksadıyla dümenin aksi istikamete basılarak dönüşün durdurulması için serdümene verilen komut.
Karula	Karula yakasını direğe veya direğe yakın uygun bir yere bağlamak üzere hazırlanmış kamçılar.
Karula Yakası	Bir yan yelkenin direğe yakın alt köşesi.
Kasa	Halatların çımalarını kendi bedenlerine örerek, açılmayacak şekilde dikişle emniyete alınan halka biçimi.
Kasara	Gemilerin baş ve kıç taraflarında üst güverteden yukarı kalan yarım güverteler.
Kasavele	Gemi yelken ve tenteleri ile personele ait çamaşırların kurutulması için pruva gönderi ile geri tarafındaki bir yere gerilen halat.
Kasavele Palangası	Gabya ve kontra serenlerini indirip kaldırmak için kullanılan palanga. Kasavelelerin gerilmesi için de kullanılan palangaya denir.
Kastanyola	Demir zinciri akarken, suga ederek durdurabilmek için ırgat etrafına konan demir veya çelik şerit çember (bir çeşit fren balatası).
Kaş	Yağmurlu havalarda bordadan akan suların lumbuzlardan içeri girmemesi için lumbuzların üst taraflarına konulan yarımay şeklindeki oluklar.
Kaşkaval	Ana direkler üzerine sürülen gabya ve babafingo çubuklarının topuklarını sabit tutmak ve yerinden oynamalarını önlemek için, bu çubukların topuk taraflarına açılan delikten geçirilen ve maunalar üzerine oturacak uzunlukta olan demir veya ağaç siğiller. Halat kasalarını anelelere volta etmek için halat kasası arasına konulan demir veya ağaçtan yapılmış kısa çubuklar.
Katır	Çekici/itici vasıta.
Kavalye	Kasa ve halat dikişlerinde kollar arasına açmakta kullanılan uçları sivri ağaç ve demirden yapılmış çubuk
Kavanca	Herhangi bir şeyi bir taraftan diğer tarafa geçirmek veya aşırmak veya bir yerden diğer bir yere aktarmak.
Kayıkhane	Kayıkların bulunduğu, çekildiği genellikle üstü kapalı yer
Kazayağı	Ufak deniz araçlarını dikme veya tek matafora ile gemiye alma veya indirmek için bir anele üzerine takılmış dört trakadan ibaret sistem. Trakalardan biri aracın pruvasına, biri kıç tarafına diğer ikisi alabandalardaki yerlerine kilitle bağlanır.
Kazık Bağı	Ters olarak yapılmış iki mezevoltanın yan yana getirilmesiyle yapılan bağ.
Kemane	Gemilerin pruva taraflarındaki suya yakın olan kısmı ile uç kısmı arasındaki iç bükeylik. Baş tarafları bu şekilde yapılmış olan teknelere kemane başlı tekneler denir. Genellikle yatlarda cıvadra kemanenin üzerine oturtulur.
Kemere	Güvertenin döşenebilmesi için posta uçlarını birleştiren enine (omurgaya dik) konan kısımlar.
Kenar (Bkz. Yaka)	Yelkenlerin kenar ve (köşelerine) denir. Köşeler:Çördek köşesi: Üçgen (Markoni) yelkenlerde yelkenlerin basıldığı (hisa edildiği) mandarın bağlı olduğu üst köşe.Karula köşesi: Ana yelkende direk veya ıstralya dibindeki köşe.Iskota köşesi: Iskotanın bağlandığı (flok, cenova) veya yakın olduğu köşe.Yakalar:Orsa yakası: Rüzgarın girdiği (direk veya ıstralya) kenarı.Altabaşo yakası: Alt yaka, bumba veya güverteye yakın olan kenar.Güngörmez yakası: Rüzgarın çıktığı kenar.
Kerte	Bir dairenin 32'de biridir. (11,25 derece)
Kerteriz	Herhangi bir maddenin veya bir başka geminin bir gemiden olan yönünü mıknatısı veya cayro pusula ile tayin etmek veya ölçmek.
Kerteriz Almak	Herhangi bir maddenin gemi pruvasına göre açısını ölçmek.
Kerye	İki tel halatı birleştirmek için veya halatın çımasına geçici kasa yapmak için kullanılan civatalı mengene
Kesildi	Halat veya zincirin kopması.
Keşişleme	Güney-doğu dan esen rüzgar.
Kıble	Güney; Güneyden esen rüzgar.
Kıç	Teknenin geri tarafı.
Kıç Bodoslama	Omurgadan kıç tarafa kaldırılan dik kısım.
Kıç Gönder	Kıç tarafta sancak çekilmesi için dikilmiş olan gönder.
Kıç Havuz	Geminin vasat kasarası ile kıç kasarası arasında kalan boşluk.
Kıçaltı	Kıç taraftaki ana güvertenin altına gelen kısım.
Kıçhalatlar	Geminin kıç tarafı ile kıça yakın kısımlarından kullanılan halatlar.
Kıçkasara	Gemilerin kıç taraflarında ve ana güverte üstündeki bölüm.
Kıçtankara	Gemilerin baştan demirleyip veya şamandıraya bağlayıp kıçtan sahile halat vererek yanaşmalarıdır.
Kıçtankara İskelesi	Kıçtankara olmuş bulunan gemilere girip çıkmak için gemilerin kıç taraflarından sahile verilen ve yanları korkuluk puntelleri ile kapatılmış ağaç veya hafif madenden yapılmış iskele.
Kıçüstü	Kıç tarafta kalan ana güverte kısmı.
Kıçüstü / altı	Teknenin kıç tarafında güverte üstü / altı.
Kılavuz	Bölgesel tehlikelerden, seyir yolları ve geçitleri hakkında geniş bilgisi olan ve gemileri böyle yerlerde sevk ve idare eden ehliyetli şahıs.
Kılavuz Halatı	Dalgıç ve balıkadamların gemi ile haberleşmelerini sağlamak üzere bir çıması bellerine bağlı diğer çıması gemide olan halat. Verilecek ana halattan önce verilen daha ince olan halat.
Kılavuz İskelesi	Kılavuzun, kılavuz alacak gemiye çıkması için bordadan sarkıtılan halattan yapılmış merdiven. Şeytan Çarmığı da denilir.
Kılavuz Seyri	Sahil maddeleri ve seyir yardımcıları vasıtasıyla sahillere yakın olarak yapılan seyirlere denir.
Kınnap	İspavlo
Kıyı	Kıyı çizgisi ile kıyı kenar çizgisi arasındaki alan.
Kıyı Çizgisi	Deniz, tabii ve suni göl ve akarsularda taşkın durumları dışında suyun karaya değdiği noktaların birleşmesinden oluşan çizgi.
Kıyı Kenar Çizgisi	Deniz, tabii ve suni göl ve akarsularda kıyı çizgisinden sonraki kara yönünde su hareketlerinin oluşturduğu kumluk,çakıllık, kayalık, taşlık, sazlık, bataklık vb. alanların doğal sınırı.
Kik	Başı ve kıçı aynı olan ve kürek veya yelkenle hareket eden ince yapılı ağaç tekne.
Kilit	12,5 veya 15 kulaç uzunluğundaki zincir uzunluğu.
Kilit	Bir tarafı yuvarlak, diğer tarafı açık demir veya çelikten yapılmış U şeklinde ve açık olan tarafındaki deliklerden geçirilen vidalı bir harbi ile kapatılan, gemicilikte çok kullanılan bağlaç.
Kilit İşaretleri	Gemi demirlerken denize akan zincirin ne kadarının aktığını anlamak için zincirlerin kilitlerinin üzerine yapılan tel ve boya işaretleri.
Kinistin Valfı	Gerektiğinde bir tekneye denizden su almak için su kesiminden aşağıya konmuş ve gerektiğinde uzaktan açılıp kapatılabilecek valf.
Koç Boynuzu	Baş ve kıç omuzluklar ile mataforaların üzerinde bulunan ve halat volta etmek için kullanılan boynuz şeklinde iki kulaklı madeni eçhize.
Kol	Flasaların bir tarafa bükülmesi sonucu halatta elde edilen ikinci halat elemanları.
Kolona	Ağırlık kaldırmak veya çarmıkları doldurmak için ana direk veya gabya çubuğuna geçirilen ve bir çıması radansalı kamçı.
Kolona	Gemilerin sahile verdikleri palamarları bağlamak veya kasalarını geçirmek için sahil ve rıhtımlara konulan ağaç, demir veya taştan yapılmış babalar.
Kolona Halinde	Yelken gemilerinde seren ve yelkenlerin indirilmesi suretiyle teknenin yalnız direkleri ile bırakılmış hali.
Koltuk	Bir teknenin aborda olduğu yere sıkılması için baş ve kıç omuzluklardan verdiği halat.
Koltuk Halatı	Gemilerin baş ve kıç taraflarından sahile verdikleri halatlar. Kısa olarak koltuk denilir.
Komodor	Bir filotillayı sevk ve idare eden.
Komuta	Emri altında bulunan birlikleri yönetme yetkisi
Konşimento (Konişmento)	Donatan namına kaptan veya donatanın diğer temsilcileri tarafından yükletene verilen ve malın teslim alındığını (yüklendiğini) ve varma limanında teslim edileceğini gösteren,kıymetli evrak niteliğinde, tek taraflı bir senet.
Kontra Mizana Direği	Mizana direğinin gerisindeki direk.
Kontra Omurga	Ana omurganın aşınmaması için altına konan şerit halindeki parça.
Kontrata Grandi Direği	Altı direkli yelken gemilerinde pruvadan itibaren üçüncü, yedi direkli yelken gemilerinde dördüncü direk.
Kontrata Güverte	Vasattaki kasaraların üstünde veya aynı seviyede demir kemerelerden oluşan ve üzerlerine can kurtaran filikaları veya motorları konulan döşemesiz yerler. Ariyet, Rüşvet Güverte de denir.
Konvoy	Harp zamanında düşmanın, suüstü, denizaltı ve hava hücumlarına karşı harp gemileri tarafından korunan gemiler topluluğu.
Korozyon	Gemi üzerinde bulunan demir ve çelik aksamın, oksijen ve havadaki nem nedeniyle paslanması
Korsan	Vurgun amacıyla gemilere saldıran haydut
Korsanlık	Deniz haydutluğu
Koy	Ufak teknelerin demirleyerek barınabilmelerine yarayan, rüzgar ve denizlere karşı muhafazalı, karaların içine doğru girmiş olan küçük, tabii liman.
Köprüüstü	Gemilerin seyir ve manevralarını idare etmek üzere en üst güvertelerden yukarıda etrafı iyice görebilecek yükseklikte yapılmış ve genellikle sancaktan iskeleye kadar uzatılmış bölüm.
Kör Tramola	Yelkenle yapılan seyirlerde orsadan dönüş yapmak istenirken herhangi bir sebeple teknenin orsaya gelmeyip aksi yöne gitmesi ve dolayısıyla tramolanın yapılamaması haline denir.
Körfez	Karanın içine sokulmuş büyük deniz kısmı.
Körkapak	Lumbuzları içerden kapayan içeriden dışarıya ışık sızmasını önleyen demir kapak
Köstek	Cıvadra ile cıvadra üzerine sürülen bastonların, istiralyaların çekmesi ve istiralyalar üzerine açılan yelken ve flokların rüzgar basıncı ile yukarıya doğru kalkmaması için cıvadara ve baston ile baş bodoslama bordalar arasına donatılan tel veya zincir donanım. Mistaço da denilir.
Kroz	Halatın çıması veya bedeninin birbiri üzerine aykırı konulması.
Kulaç	185 santim veya 6 kademlik uzunluğu ifade eder.
Kulaç Hatları	Deniz haritalarında denizin derinliklerini belirten nokta, hat ve noktalı hatlardan oluşan çizgiler.
Kumanda	Komuta; bir aleti, şeyi veya kimseyi yönlendirme
Kumanya	Gemilerde personel için bulundurulan yiyecek ve içecek
Kumanyalık	Gemilerde kumanyaların konması için ayrılmış bölüm
Kuntra	İskota yakasına bağlanan iki inceden birisi iskota olarak kullanıldığında diğeri kuntra olur.
Kurt Ağzı	İçinde halat geçmesi için güverte üzerinde baş ve kıç omuzluklarına monte edilen ağzının bir kısmı açık demir yastıklar.
Kurtarma	Bir deniz kazasında gemide bulunan şeylerin, o gemiadamlarının yönetimlerinden çıktıktan sonra üçüncü kişiler tarafından ele geçirilerek güven altına alınması.
Kuruhavuz	Gemilerin havuzlanmaları için sahile dik olarak yapılan ve derinliği gemilerin su içindeki derinliğinden fazla olan, gemilerin girip çıkmaları için su geçirmez bir kapağı bulunan taştan veya betondan yapılmış havuz.
Kusmak	İyice temizlenmemiş, üzerindeki kiri gerektiği şekilde çıkarılmamış satıhlar üzerine vurulan boyanın altından kısa bir zaman sonra pasın çıkması.
Kutrani Kaplama	Ahşap diagonal (çapraz) kaplama.
Kuvvetle Yürütülen Gemi	Makine ile yürütülen herhangi bir tekne.
Küpeşte	Rüzgarlı ve denizli havalarda denizlerin güverteye girmemesi için bordaların ana güverteden yukarı doğru uzatılmasıyla meydana gelen ve geminin etrafını kısmen kuşatan güverte üstündeki borda kaplaması.
Küpeşte Trizi	Küpeşte kaplamalarının en üstüne konulan enli ağaç kütük
Küpeşte Vardevelesi	Gemi güvertelerinde personelin emniyeti için, küpeştelere konmuş vardevele puntelleri üzerine donatılan halat veya zincirlerdir.
Kürek Iskarmozu	Küreklere yataklık etmek üzere küpeşteler üzerine açılmış yarım ay şeklindeki metal parçalar
Kürek Lentiye	Küreklerin ıskarmozlardan kurtularak denize düşmemeleri için kürek palasındaki delikten geçirilip tekne içindeki bir yere bağlanan halat.
Kürek Lumbarı	Filikalarda iskarmoz yerine küreklerin oturtuldukları oyuk yerler.
Kürek Lumbarkapağı	Kürekler filika içine alındıktan sonra açık kalan kürek lumbarlarını kapatmak için lumbar içine geçirilen kapaklar. Kapaklar ince bir gırcala ile bağlanırlar.
Kürek Topacı	Küreklerin çekilmeleri için elle tutulan kısımları.
Kürsü	Top kundağını geminin güvertesine bağlayan kalın demir kaide.
Laçka	Boşver; boşalt; boşalmış gevşemiş anlamında.
Laçka Etmek	Boş bırakmak, gevşetmek.
Laçka Iskota	İskotoların boş verilmesi, bırakılması.
Lagün/Deniz Kulağı	Denizle irtibatlı ve denizin etkisi altında bulunan göller.
Lağ Yelkeni	Serenlere bağlanan kareye benzer yelken. Bu yelkenlerin serenleri her tramolada aşağıya indirilir ve direkten aşırılarak tekrar basılır. Bu yelkenlere maynalı latin, hasır ve praçile de denir.
Lale Halatı	Dümenlerin denizli havalarda düşüp kaybolmaması için filika dümenlerinin yelpazesinden geçip teknenin kıçına bağlanan ince savlo.
Lale Zinciri	Dümen, dümen boğazından arıza yaptığı zaman palanga donatılmak suretiyle kullanılması için lale anelesine kilitlenip her iki omuzluğa alınan zincir.
Landa Demiri	Patrisaları ve çarmıkları bağlamak için bordalara konulan demir çubuklar.
Larmo	Flokların açıldığı istralya. ( Bazen flok larmosu da denilir).
Larmo Astarı	Larmo yakasına dikilen ikinci kat ensiz bez astar.
Larmo Yakası	Floğun larmo tarafındaki yakası.
Larmo Yakası Halatı	Larmo yakasını kuvvetlendirmek için dikilen halat.
Laşin	Fırtınalı havalarda gemi içindeki yüklerin yerlerinden oynamaması için bunların gemi bünyesine bağlanması.
Lava Etmek	Herhangi bir yere yanaşmış filikanın kürek çekmeksizin halatlar vasıtasıyla ilerletilebilmesi için verilen komut.
Lava İskota	Yelkenle yapılan seyirlerde teknenin daha fazla orsalaması için rüzgaraltı iskotasının çekilmesi için verilen komut.
Lavra	Kandilisaların donatılmaları için çubukların üzerlerine açılan dilli bastika.
Lavra Deliği	Bir teknenin içindeki suyu, askıya alıp boşaltmak için açılmış delik.
Lavra Etmek	Ana armaların doldurulmaları, yelkenlerin rüzgarla dolmaları için boşunun alınması.
Lentiye	Bir dikme vasıtasıyla kaldırılmakta veya indirilmekte olan bir cismin sallanıp herhangi bir yere çarpmaması için birkaç yerine bağlanıp elle kontrol edilen halatlar.
Leş	Sığ suda batmış olan bir geminin enkazı veya su üzerinde yüzen parçaları.
Levend	Osmanlı donanmasında deniz askerleri; Levendler, Tımar ve Zeamet,Tayfalar ve forsalardan oluşuyordu. Levendler, forsaların ve tayfaların düzenini sağlamaktan ve isyan etmelerini önlemekten sorumlu idiler.
Lif	Nebati halatın yapıldığı malzemenin en ince parçası.
Lif Halat	Hindistan cevizi elyafından üç veya dört kollu olarak yapılan halat.
Liftinuskur	Çarmık ve istiralya gibi donanımları germek için dişli bir kovan içine geçirilmiş viralı çubukların sağa ve sola çevrilmesi ile donanımları geren alet.
Liga	Üç deniz mili, 5560 metre veya bir fersah boyundaki uzunluk
Liga	Yelkenleri camadana vurmak için camadana vur manasındaki terim.
Liga Camadan	Yelkeni küçült, camadana vur demektir.
Liman	Gemilerin yük ve yolcu alıp vermelerine elverişli tesis ve kolaylıkları bulunan tabii ve suni olarak rüzgar ve deniz tesirlerinden korunmuş sahil tesisi.
Liman Başkanı	Liman mevzuatı çerçevesinde bütün liman hareketlerini yürüten görevli.
Liman Cüzdanı	Denizde çalışmak isteyenlere, liman başkanlıklarınca belli koşulların gerçekleşmesiyle verilen belge.
Liman Fenerleri	Demirli veya aborda olmuş gemilerin limanda çektikleri fenerler.
Limanlık	Denizin çalkantısız ve sükunet halinde olduğunu belirten terim.
Limbo	Gemi yükünün gemiden sahile, bir gemiden diğer bir gemiye veya bordasında bulunan bir deniz aracına kendi imkanları ile aktarılması.
Livar	Tutulan balıkların salınmak veya alıkonulmak üzere canlı olarak bekletildiği file, saz, kafes, tekne bölgesi vb. gibi balığın yaşam ortamı ile su alışverişini doğrudan sağlayan bölme.
Loça	Demir zincirinin akması ve demir bedeninin yerleşmesi için baş tarafta açılmış madeni oluk.
Loça Kovanı	Loçanın iç tarafına geçirilmiş dökme demirden yapılmış silindir şeklindeki kovan.
Lodos	Güney-batı dan esen rüzgar.
Lokmalı Bakla	Zincir baklalarının ortaları damaklı olanlarıdır.
Longoz	Deniz dibindeki kuyular.
Lostra Etmek	Boyası bozulmuş veya sıyrılmış yerleri hafifçe boyayıp kapamaya veya gemilerin bordaları ile su kesimlerini silip fırçalama işlemi.
Lostromo	Ticaret gemilerinde baş tayfa.
Lumbar	Yelken gemilerinde top namlularının bordadan dışarıya çıkmaları için açılmış olan kare şeklindeki kısım.
Lumbar Ağzı	Gemilerin sancak ve iskele taraflarında bulunan borda iskelelerinin üst tavalarının bulunduğu yer hizasındaki güverte kısmı. Gemilere giriş ve çıkış yerini belirten lumbar ağzı terimi kara birliklerince de benimsenmiş ve birlik ve kurumların giriş ve çıkış kapılarına da lumbar ağzı denilmiştir.
Lumbar Kapağı	Lumbarları kapayan kapak. Top lumbarları güverteye paralel güverte lumbarları ise güverteye dik olarak açılıp kapanırlar. Güverte lumbar kapaklarının üzerlerinde güverte altına ışık girmesi için camlı sabit lumbuz bulunur.
Lumbuz	Gemideki pencerelere verilen isim.
Lumbuz Kapağı	Gemi içinden dışarıya ışık sızmasını önlemek maksadıyla lumbuzlar üstüne konulan kapaklar.
Lumbuz Kelebeği	Lumbuz kapaklarını iyice şıkıştırmak için kullanılan metal echize.
Lumbuz Manikası	Lumbuzlar açık iken içeriyi havalandırmak için lumbuzlardan dışarı konulan saçtan yapılmış oluklar.
Maça	Zincirleri bosaya vurarak emniyete almakta kullanılan özel kilit.
Maçuna	350-400 ton arasındaki ağırlıkları kaldırabilen ve bir ponton üzerine konulmuş dikmelerden ibaret bir çeşit vinç.
Mahfuz Liman	Bütün rüzgarlara kapalı olup emniyetli liman.
Makara	Ağır eşyaların kaldırılmasında kullanılan ve az bir kuvvet sarfıyla çok iş yapmayı sağlayan, iki tabla arasında dönen bir veya daha fazla dil bulunan mekaniki alet.
Makara Rule	Biri diğerinden büyük olmak üzere yekpare yapılmış iki tornodan ibaret makara.
Makara Sapanı	Makara tablasını kuşatan ve boğazları piyanbağı ile bağlanmış ve doblin tarafına kanca geçirilmiş olan sapan. Palanga Sapanı da denir.
Makara Tablası	Makara dilinin içinde döndüğü, makara sapanının geçtiği ağaç veya madenden yapılmış kısım.
Makara Yanağı	Makara dilinin dış yan yüzü.
Makine Dairesi	Geminin Ana ve Yardımcı makinelerinin bulunduğu bölüm.
Makine Jurnali	Gemi ana ve yardımcı makinelerine ait her türlü bilgilerin yazıldığı, makine ve yardımcıların çalışma saatleri ile bunlara ait arızaların nedenleri ve yapılan diğer her türlü işlerin kaydedildiği basılı defter.
Makine Mağazası	Gemi makinelerine ait bakım ve onarım malzemelerinin, bir kısım yedeklerinin ve gerekli aletlerinin bulunduğu yer.
Makine Telgrafı	Köprüüstünden verilen sürat kademeleri ile ileri veya tornistan yolları makine dairesine iletmek üzere köprüüstü ile makine dairesi arasında irtibatlı elektriki veya mekaniki olarak çalışan alet.
Malabosa	Serenlere sarılı olan gabya yelkenlerinin açılarak ıskotalarının alınması için verilen komut.
Mancana	Gemilerde içlerine içme suyu konulan büyük yassı fıçılar
Manda Gözü	Baş ve kıç bodoslama üzerinde bulunan büyük halat loçaları
Mandar	Yelkenlerin hisa edilmesi (basılması) için kullanılan çelik tel veya halat
Manevra	Bir geminin emredilen mevkiyi alması için yapmış olduğu hareket
Manevra Levhası	Nispi hareket problemlerinin çözümlenmesini kolaylaştırmak için kullanılan basılı kağıt.
Manevradan Aciz Gemi	Seyir halindeyken herhangi bir nedenle seyir kabiliyetini kaybetmiş ve manevra yapamayacak durumda bulunan gemi.
Manga	Gemi personelinin oturduğu, yemek yediği ve yattığı güverte altı bölmeleri.
Manifesto	Çeşitli varış yerleri için gemiye yüklenen malların cins ve miktarını gösteren belge.Manifestolar yükleme limanlarında acenteler tarafından konşimentolara göre tanzim edilir.
Manifold	İçinden, yakıt ve su borularının geçtiği ve bunlara ait valfların bulunduğu sandık.
Manika	Gemilerin iç kısımlarındaki kötü havayı çekip, yerine temiz hava vermek üzere üst güvertelere veya lumbuzlara konulan rüzgarın estiği tarafa döndürülebilecek şekilde hareket edebilen ağızları geniş saç borular
Manila Halatı	Yabani muz ağacı elyafından yapılan bir halat. Çekme gücü diğer bitkisel halatlara göre daha yüksektir.
Manişka	Biri iki, diğeri üç dilli iki makaradan yapılmış olan ve ağır eşyaları kaldırmada kullanılan palangalar.
Manivela	Ağır cisimlerin bir tarafını kaldırmak için kullanılan ağaç veya demirden yapılmış kısa çubuklar.
Mansaplar	Akarsuların göl veya denizlere açıldığı bölgelerde akarsuyun etkisi altında kalan su ürünleri istihsaline elverişli sahalar
Mantilya	Serenleri direk ve çubuklara asmak ve serenleri güverteye paralel tutmak için seren cundalarından direğe alınan halatlar. Bulundukları direk ve çubukların isimleri ile anılırlar.
Manyat	Alamanadan küçük üç çiftte balıkçı kayıkları. Iğrıp gibi sahilden iki ucundan çekilen ağlara da denir.
Mapa	Sabit halka.
Marina	Yat limanı; yatların her türlü ihtiyaçlarının giderilebildiği liman
Marmara Etmek	Gemi dahilinde birikmiş olan suların tahliye edilmesi.
Marsipet	Serenlerin cundalarından alınarak hamaylısına donatılan ve yelkenlerin sarılmaları sırasında gabyerlerin ayaklarını bastıkları halatlar. Basadora da denilir.
Marsipet Cevizi	Marsipet ayaklarının kaymaması için marsipetler üzerine ve marsipet ayaklarının marsipete bağlandığı noktanın tarafına yapılan ceviz. Bu ceviz vardakavalara ve can halatlarına da yapılır.
Martin Demiri	Çipo ve kolları aynı düzeyde ve kolları da beden etrafında dönebilen bir sistemdeki demirdir.
Mastalya	Tahta leğen.
Mastori	Gemilerin en geniş yeri.
Mastori Postası	Bir teknedeki en geniş posta.
Matafora	Teknelerde veya sahilde filika veya botların asılabilmesi için uçlarında palanga bulunan aygıt.
Matafyon	Yelken ve tentelerin delik açıldığında yırtılmaması için delik etrafının takviye edildiği yassı metal halka.
Mavna	Gemilere veya yakın yerlere yük taşıyan büyük tekne
Mayıstra	Tek olarak kullanıldığında grandi ana direği üzerine açılan kare yelkeni ifade eder. Bu yelkenin açıldığı serene de mayıstra sereni denir.
Mayıstra İskotası	Mayıstra yelkeninin iskotalarına donatılan ve geminin kıç tarafına ve bordoları istikametine doğru alınan halatlar.
Mayıstra Kuntrası	Mayıstra yelkeninin rüzgarüstü iskota yakasını pruva tarafına doğru tutan ve küpeşte üzerindeki mapasına bağlanan halat.
Mayıstra Mantilyası	Mayıstra serenini güverteye paralel bulundurmak için serenin cundalarından direğe alınan halatlar.
Mayıstra Marsipeti	Mayıstra sereninin cundalarında alınıp serenin hamaylısına donatılan ve marsipet ayaklarının bağlandığı halat
Mayıstra Mezoları	Mayıstra yelkeninin altabaşo yakasını serene kaldırmak için donatılan halatlar.
Mayıstra Prasyası	Mayıstra serenini rüzgara doğru çevirmek için seren cundalarından donatılan halat.
Mayıstra Salaburunu	Mayıstra yelkeninin gradin yakalarını serene kaldırmak için gradin yakalarına donatılan halatlar.
Mayıstra Sereni	Grandi ana direğinin en altında bulunan en uzun seren.
Mayıstra Yelkeni	Mayıstra sereni üzerine açılan büyük kare yelken.
Mayna Etmek	Aşağı indirmek (ağır ağır); Rüzgarın ve denizin şiddetinin azalması.
Mekanik Güç	Makara, seren, bom direği ve ırgat bulunan teknelerde, ırgat kullanarak çevirme ağlarının altının büzülmesini sağlayan, bu ağları toplamak ve tekneye almak üzere kullanılan güç.
Mellah	Gemici
Mellahat	Gemiciler
Meltem	Yaz aylarında karadan denize doğru esen rüzgar, denizden esen rüzgara imbat denir.
Meme	Demir kollarının demir bedenine birleştiği noktanın alt kısmı.
Mendirek	Limanları ve limanlar içindeki gemilerin denizlerden zarar görmemeleri için o limanda esen hakim rüzgarlara dik olarak yapılan yapılar.
Mendirek Başı	Bir ucu karada olan mendireğin deniz tarafındaki ucu.
Menhol	Bir bölmeden bir bölmeye geçebilmek için bölme perdeleri üzerine açılmış delikler.
Mercu	Rica olunan.
Meridyen	Yer kürenin kutuplarından geçen büyük daireler.
Met	Ayın ve güneşin çekim kuvvetlerinden dolayı su seviyesinin yükselmesi.
Meteoroloji Raporu	Hava durumunu bildiren rapor.
Mezarna	Güverte yıkandığı veya fırtınalı havalarda güverteyi denizler yaladığı zamanlarda içlerine su girmemesi için ambar ve kaporta ağızlarının etrafına çevrilmiş yüksek çerçeveler
Mezestre	Yarıya kadar indirmek.
Mezestre Etmek	Sancaklarla işaret flamalarını toka etmeyip, savlolarının yarısına kadar basılması
Mezevolta	Bir halatın çımasının bir seren veya kendi bedeni üzerine veya babaya bir volta alındıktan sonra çıma ve bedenin aksi taraflara çekilerek yapılan bağ.
Mezevoltalı Dülger Bağı	Seren veya kalasları deniz içinde veya karada sürüklemek için dülger bağı ile mezevolta'dan ibaret bağ.
Mezevoltalı Kazık Bağı	Kazık bağını kuvvetlendirmek için kazık bağı yapıldıktan sonra çımasının beden üzerinde bir veya iki mezevolta alınması suretiyle yapılan bağ.
Mezevoltalı Yoma Bağı	İki yomayı birbirine eklemek için halat çımalarının karşılıklı olarak bedenleri üzerine yapılan mezevoltalardan ibaret bağ.
Mihver	Eksen; etrafında döndürülen şey
Mil [Deniz Mili]	Denizdeki uzunluk ölçüsü. (6080 feet = 1852 mt)
Mizana	Genel olarak gemilerin üçüncü direği ve bu direk üzerindeki armaların tümünü kapsayan terim.
Mizana Direği	3 direkli bir yelkenli gemide en kıçtaki direktir.
Morile	Herhangi bir sebeple gemi veya deniz aracının su kesimine yakın borda veya karinasında açılmış olan delikleri tıkamakta kullanılan koni şeklinde yontulmuş, üzeri yağlı üstübü ile sarılmış ağaç takoz.
Morile Etmek	Babaya birkaç kere volta edilmiş halatın boşaltılması için voltalarının teker teker işletilerek gevşetilmesi.
Morize	Yelkenlerin, camadana vurulacağı zaman gradin yakalarını camadan astarı hizasından serene bağlamak için kullanılan çelikli halatlar.
Morize Patası	Yelkenlerin camadan astarları hizasında ve gradin yakalarında gradin halatının kuruz kırılması ile meydana gelen aneleler. Bunlara Camadan Patası da denir.
Muhabere Borusu	Elektrikli muhabere sistemlerinin arıza yapması halinde köpüüstü ile önemli merkezler arasındaki muhabereyi temin etmek üzere gemi dahiline donatılmış pirinç veya bakırdan yapılmış borular.
Muharip	Savaşçı; savaşan
Mukannen	Gemilere verilen sarf malzemelerinin (yakıt,yağ vb.)makine veya cihazlarda her bir saatte ne kadarının sarf edilebileceğini belirten çizelgeler.
Mülaki	Kavuşan, buluşan, görüşen, varan, katılan
Mürnel	Kolları evvela sola, bilahare üç kol bir araya getirilerek sağa bükülmek suretiyle yapılan ince ipler.
Müsademe	Bir geminin seyir halinde iken diğer bir gemiye çarpması
Müsadere	Bir gemiye el koymak
Nakkaş	Gemilerin boya işleri ile görevli olan ve boyaların bulunduğu nakkaşhanenin sorumlusu.
Nakkaşhane	Gemide kullanılan boya, vernik, fırça gibi malzemelerin depolandığı yer
Navlun	Bir yerden bir yere taşınmak üzere bir sözleşme (Navlun Sözleşmesi) ile gemiye alınan eşyaların tümü.
Naylon Halat	Lif halatlara nazaran daha elverişli olan sentetik halat.
Net Hacim	Geminin gros hacim veya tonilatosundan o geminin yürümesine ve yürütenlerin ihtiyacına ayrılan yerlere ait hacimlerin çıkarılmasından sonra kalan hacim.
Net Tonilato	2,83 m3 lük bir hacim birimidir.
Neta	Muntazam, düzgün, tertipli veya emniyetli anlamına gelir.
Neta Batarya	Gemi personelinin bulundukları yatma ve iş yerlerini temizlemeleri, buralarını düzene sokmaları.
Neta Etmek	Dağınık ve düzensiz bir yeri tertip ve düzene sokmak.
Nevcet	Erat yatak brandalarına bağladıkları ince ipler veya hamak sarılan el inceleri.
Nispi Kerteriz	Kara veya denizdeki bir maddenin, geminin pruvasına nazaran olan istikameti. Bu maddeden geçen kerteriz hattı ile geminin omurga hattı arasındaki açıdır.
Nişangah	Nişan hattını, nişan noktasını doğru tatbik edebilmek, iyi nişan alarak mermiyi hedefe isabet ettirebilmek için kullanılan top üzerindeki tertibat
Ocaklık Demiri	Bir tarafında iki demir bulunan demirlerden, kıça doğru olan ve göz demirinin gerisinde bulunan ve göz demiriyle aynı özellikte olan yedek demir.
Olta Bağı	Bir daha çözülmesine gerek duyulmayan halatların birbirine bağlanması için yapılan bağ.
Oluk	Halatların dil üzerine rahatça oturması için dil üzerine açılan yarım yuvarlak oyuk.
Omurga	Bir teknenin postalarının üzerine oturtulup bağlandığı ve baştan kıça kadar devam ettiği ağaç/madeni parçalardır. Genellikle küçük teknelerde yekpare olur.
Omurga Aşozu	Kaplama tahtalarının omurgaya girmesi için omurga üzerinde açılmış olan girintiler.
Omurga Hattı	Gemi ve deniz araçlarının baş ve kıç bodoslamalarını birleştiren ve omurga ile aynı düzlem üzerinde bulunan hat
Omuzluk	Borda kaplamalarının baş ve kıç bodoslamalara doğru eğimlenmeye başladığı yer ile bodoslamalar arasında kalan kısım.
Omuzluk (Baş, Kıç)	Teknenin baş ve kıç tarafında sancak ve iskele tarafında 45 derecelik nisbi açı içindeki bölüm veya yön.
Omuzluk Rüzgarı	Kıç omuzluklardan esen rüzgar.
Orkoz	Akıntının aksi yönünden esen rüzgar etkisiyle akıntı istikametinin aksine doğru giden yüzey akıntıları. Girintili ve çıkıntılı sahillerde bir çıkıntıya çarparak akıntının aksi yönüne doğru akan akıntı.
Orsa	Yelkenleri mümkün olduğunca rüzgar yönüne yaklaştırarak seyretmek. (Orsasına seyir) (Dar/sıkı orsa)
Orsa Alabanda Eğlenmek	Rüzgarı bordaya alarak, yelkenleri birbirinin aksine alıp tekneyi yolundan alıkoyup vakit geçirmektir.
Orsa Alabanda Tramola	Teknenin başını rüzgara alıp bir kuntradan diğer kuntraya geçmek, rüzgarı bir taraftan diğer tarafa geçirmek.
Orsa Halinde	Bir teknenin mümkün olduğu kadar rüzgarın estiği yöne yakın seyredişi.
Orsa Pupa Çemberi	Bumbanın cundasına yakın ve iki tarafında da mapa bulunan madeni çember.
Orsa Pupa Palangaları	Yan yelkenlerin bumbalarını istenilen istikamette tutmak üzere bir ucu orsa pupa çemberindeki mapaya, diğer ucu küpeştedeki bir yere bağlanan iki adet palanga.
Orsa Yakası	Dört köşe yelkenlerin rüzgar üstünde kalan, üç köşe yelkenlerin istiralya tarafında kalan yakaları.
Orsada Kazanmak	Bir teknenin orsa seyrinde rüzgar altına az düşerek, istediği tarafa gidişte rüzgar şiddet farklarından faydalanarak açı kazanması.
Orsasına Seyretmek	Seyir istikametinin rüzgarın estiği tarafa doğru olması.
Orsaya Kaçmak	Bir yelkenli teknenin devamlı olarak baş tutamayıp rüzgar üstüne kaçması.
Orta Su Trolü	Münhasıran göçmen balıkların istihsaline mahsus dibe temas etmeksizin suyun ortasından veya yüzüne yakın kısımdan çekilen trol ağları ve bunlarla yapılan su ürünleri istihsali.
Ortala	Dümen kullanarak dönmekte olan bir geminin istenen rotaya yaklaşması esnasında serdümene dümeni omurga istikametine alması için verilen komut
Oşinografi	Denizlerin fiziksel, kimyasal, jeolojik ve biyolojik özellikleriyle, bunlarla temasta olan toprak ve havanın jeolojik, fiziksel ve meteorolojik özellik ve birbirine olan etki kurallarını inceleyen bilim dalı
Oturak	Kürekle hareket eden teknelerde kürekçilerin oturarak kürek çektikleri alabandadan alabandaya uzanan tahtalar.
Oturak Pançalu	Oturakların alabandaya gelen taraflarını alabandaya bağlayan ağaç veya madenden yapılmış üç köşeli praçollar. (Köşebentler)
Oturmak	Bir geminin çektiği sudan az bir suya girmesi, karinası üzerine karaya binip hareketten sarkıt kalması
Öksüz Kemere	Ambar ağızları ve güverteler üzerine açılmış kaportalar dolayısıyla alabandadan alabandaya kadar uzamayan ve bir uçları ambar veya kaporta hizasında kesilen kemereler.
Öksüz Vardiya	Üç vardiya ile tutulan nöbetlerde bir vardiyaya hep aynı saatlerin gelmemesi için 16-18 ve 18-20 saatleri arasında tutulan ikişer saatlik nöbetler.
Ölüdeniz	Fırtınaların dinmesi ile denizin çatlaksız dalgalı hali. Rüzgar olmadığı halde fırtına sebebiyle oluşmuş bulunan dalgalar devam eder.
Padıl Kürek	Küçük deniz araçları ve can sallarında acil durumlarda kullanılan kısa ağaç kürekler
Pafta	Büyük haritaları oluşturan parçalardan her biri
Pala	Küreklerin denize giren enli ve yassı kısımları
Pala Çevirmek	Kürek çekilirken sudan çıkan küreklerin ikinci hamle için palalarını baş tarafa doğru götürürken palaların enli taraflarını su sathına paralel duruma getirmek için kürek topaçlarının el ile çevrilmesi.
Palamar	Gemilerin rıhtıma veya iskeleye bağlanmasında kullanılan 8 burgatadan daha kalın halatlar.
Palamar Şamandırası	Liman içinde fazla saha işgal etmemeleri için gemilerin baştan ve kıçtan palamar vermek suretiyle bağladıkları şamandıralar.
Palanga	Bir halat ve en az iki makaradan oluşan kaldırma mekanizması
Palaserte	Ana direklerle çarmıklar arasındaki açıyı büyültmek ve küpeşteleri serbest bırakmak için direkler hizasında bordalardan dışarıya doğru uzatılmış ve bordalara sağlamca bağlanmış ağaç kütükler.
Palasırtı	Kürek palalarının ensiz olan tarafı, keskin kenarları
Palavra Güverte	Eskiden harp gemilerinde topların bulunduğu güverte
Panyol Tahtası	Gemi ambarlarında bulunan dökme hububatın denizli havalarda kaymasını önlemek maksadıyla ambarlara konulan tahtalar. Yeni hububat nakliye gemilerinde panyol tahtası yerine sabit sac levhalar kullanılmaktadır.
Paraketa(Paragat)	Suyun içinde asılı veya dibe uzanmış, serili olarak duracak şekilde düzenlenmiş, bir beden üzerinde çok sayıda kösteğe bağlı iğne taşıyan balık avcılığı aracı.
Parakete	Bir geminin süratini ve deniz içinde katettiği mesafeyi deniz mili cinsinden ölçen elektrikî ve mekanikî alet.
Parakete Hesabı	Son tespit edilen mevkiden geminin seyrettiği rota ve sürat dikkate alınarak geminin mevkinin bulunması usulü. Akıntı dikkate alınmaz.
Parakete Savlosu	Bir çıması pervaneye diğer çıması parakete saatinin gerisinde bulunan mapaya takılmak suretiyle kullanılan özel surette dokunmuş halat.
Parampet	Sabahları, sarılan brandaların konduğu gemi içinde veya dışındaki dolaplar.
Pas	Demir ve çelik saçların oksitlenmesi sonucunda meydana gelen kırmızı, kahverengi madde. Pasın önüne geçmek için mümkün olduğu kadar demir ile atmosferin temasını kesmek gerekir.
Pasaparola	Bir emrin gemi içinde veya filo dahilinde ihtiyaç duyulan gemilere çeşitli vasıtalar ile tebliğ edilmesi. Bu husus silistre çalmak ve sonrasında yüksekce seslenmek, megafonla bağırmak, simafor ile işaret vermek yolu ile yapılır.
Pasaparolacı	Pasaparola hizmetinde kullanılan erata denir. Kısaca pasaparola da denir.
Pata	Yelkenlerin yakalarına dikilen halatların, yelkenin köşelerinde kuruz kırılması ile meydana gelen halat anele
Patalya	1-3 çifteye kadar kürekli ahşap teknelere harp gemilerinde verilen isim.
Patlak	Su, boya gibi sıvıları taşımak maksadıyla, saçtan yapılmış küçük kaplar.
Patrisa	Çubukların bağlanması için cundalarından aşağı ve geriye doğru inen ve tekneye bağlanan sabit arma.
Payanda	Kızakta veya havuzda bulunan gemilerin bir tarafa yatmaması için yanlarından vurulan tahta destekler; Gemilerde kullanılan ağaç yara savunma malzemesi
Payanda	Destek; dayanak.
Periskop	Denizaltı gemilerinin sualtı seyirlerinde deniz üzerini gözetlemek maksadıyla su üstüne çıkardıkları alet.
Perno	Makaralarda tabla ile makara dilinin merkezinden geçen pin.
Pervane	Gemi ve deniz araçlarının ileri ve geri hareketlerini sağlamak üzere bir makine vasıtasıyla dönen bir milin ucuna takılmış iki ve daha fazla kanattan ibaret parça. Uskur da denilir.
Pervane Bodoslaması	Gemi veya deniz araçlarının kıç bodoslaması. Bu bodaslamadan pervane şaftını dışarıya çıkaran delik bulunduğundan pervane bodoslaması ismi verilmiştir. Dümen Bodoslaması da denilir.
Pırasya	Yelkenleri rüzgarın estiği tarafa çevirebilmek için yelkenlerin açıldığı serenlerin cundalarından donatılan selviçeler. Donatıldıkları serenleri isimleri ile anılırlar.
Pırasya Etmek	Dönüş manevrası yapılırken serenleri pırasyalar vasıtasıyla çevirmek.
Pik	Giz veya serenlerin üzerine açılmış üç köşe yelken.
Pik Yakası	Bir yan yelkenin üst ve köşedeki yakasıdır.
Pik Yelkeni	Sübye armalı uskunalarda yan yelkenlerinin sereni ile direk şapkaları arasına açılan üçköşeli yelken. Üzerlerine açıldıkları direklerin isimleri ile anılırlar.
Pin	Anele ve zincir kilitlerinin harbilerini sabit tutmak ve emniyet sağlamak maksadıyla harbi uçlarına takılan demir veya çelikten yapılmış bir çeşit çivi
Pinter(Sepet)	Balık ve diğer su ürünlerinin avlanmasında veya yakalanmasında kullanılan kasnak ve ağlardan yapılmış tuzaklar.
Piyan	Bir halatın çımasının açılıp dağılmaması için çımasına ıspavlo veya gırcala ile yapılan bir çeşit düğüm şekli.
Piyan Kasa	Gazla basınç görecek yerlerde kullanılan ve halatın bedeninde doblin yapılıp birleştirildikten sonra üzerine piyan yapılarak meydana gelen kasa. Kuruz Kasa.
Piyancevizi	Gerdelcevizi
Poca	Bir geminin başını rüzgardan açmak için komuta makamınca kullanılan bir tabir.
Pokruva	Grandi ana direğinin gerisinde bulunan yan yelkeni.
Pokruva Bumbası	Pokruva yelkeninin altabaşo yakasını gerip açmaya yarayan güverteye paralel seren.
Pokruva Bumbası Dikventosu	Pokruva bumbasını güverteye paralel tutan ve bumbanın cundasından ana direğe alınan sübye donanım.
Pokruva Giz Çördekleri	Pokruva yelkeninin kandilisası.
Pokruva Gizi	Pokruva yelkeninin açıldığı grandin ana direği üzerindeki yarım seren.
Ponton	Köprü dubalarına verilen isim.Bu dubalar biraraya getirilerek tekne şeklinde taşımacılık veya gemi bordalarında çalışma amacıyla kullanılır.
Porsun	Harp gemilerinde sabit ve hareketli armalar ile makara demir zincir yelken işlerinde ve bunlara ait ambarların istiflerinde kullanılan ve arma doldurmak hizmetlerinde çalışan personel.
Porsun Ambarı	Gemicilikle ilgili alet, malzeme ve diğer malzemelerin muhafaza edildiği ambar.
Porsun Çakısı	Gemici çakısı
Portolon	Bir limanın veya herhangi bir koyun büyük ölçekte yapılmış haritaları.
Portuç	Alet edevat veya boya vb. şeylerin saklanması için kullanılan dolap veya kamara gibi yerler.
Posta	Üzerine kaplama tahtalarının [veya saçların] bağlandığı ağaç veya maden eğriler [kaburga]
Posta Çantası	Seyir halinde iken iki gemi arasında evrak, mesaj alma/verme amacıyla kurulan donanım
Poyraz	Kuzey-doğudan esen rüzgar
Praçol	Kemereleri alabandalara bağlayan ve muhtelif şekillerde yapılan ağaç veya madeni levhalar.
Pruva	Bir teknenin ön tarafı ileri istikameti.
Pruva Direği	Birden çok direkli teknede baştan birinci direk
Pruva İstikameti	Herhangi bir anda gemi pruvasının bulunduğu istikamet.
Pruva Küreği	Filikalarda pruvacıların çektikleri kürekler. Bu kürekler filikadaki mevcut küreklerin en kısasıdır.
Pruva Siviryası	Filikalarda baştan ikinci oturakta kürek çeken kürekçilere denir.
Pruvacı	Filikalarda baştan birinci oturakta kürek çeken personel
Pruvada	Denizdeki bir cismin veya geminin veya karadaki belirli bir maddenin pruva veya pruvaya yakın bir yerde bulunması.
Pruvasından Esmek	Bir kimsenin diğer bir kimseyi yok yere tenkit etmesi ve hoşlanmadığı bir şeyi kızdırmak maksadıyla inadına yapması anlamında gemiciler arasında kullanılan bir tabir
Puntel	Tehlike sınırlarını belirtmek üzere küpeşteler hizasına ve diğer yerlere konulan dikmeler
Puntel Iskaçası	Puntellerin yerlerine oturmaları için güverteye konulan oyuk kısımlar.
Pupa	Bir teknenin kıç tarafından geri istikameti.
Pupada	Geminin kıç tarafının ilerisinde olan birşeyi belirtmek için kullanılan terim.
Pus	Hava içindeki su buharının, nem'in fazla olması sebebiyle görüş mesafesinin çok az olduğu hava durumu. Madeni halatların ölçü birimi. 1 pus: 2.54 cm.
Puslu	Havanın görüşe mani olacak derecede, sisli olması
Pusula	Rota istikametlerini gösteren, kerteriz alıp mevki konmasına, yön tayin edilmesine yarayan mıknatısı veya cayro ile çalışan seyir aletidir.
Pusula Dolabı	Pusulaların üzerine oturtulduğu ve üzerinde gerekli tashih çubuklarının bulunduğu sehpa. Pusula Sehpası da denir.
Pusula Ekseni (mihveri)	Pusula kartının merkezinin oturduğu ucu sivri bir iğnedir.
Pusula Gülü	Haritalara basılmış ve o bölgenin magnetik sapmasını ve hakiki kuzeye göre yıllık azalıp çoğalmasını gösteren dairevi şekil.
Pusula Hedefesi	Kerteriz almak için pusula tası üzerine oturtulan ve mıknatısi olmayan madenlerden yapılmış ve üzerinde aynası ve kerteriz levhası bulunan alet.
Pusula Kartı	Pusula ibrelerinin üzerine oturtulmuş, derece veya kerte taksimatı bulunan daire şeklinde bir karttır.
Pusula Suyu	İçinde %45 alkol ve %55 saf su bulunan karışım. Yeni pusulalarda karışım yerine Varsol denilen bir çeşit yağ kullanılır.
Pusula Tashihi	Pusuladaki arizi sapmaları asgari dereceye indirmek için pusula dolabı üzerinde bulunan mıknatıs çubukları ve küreler vasıtasıyla yapılan düzeltme. Bu düzeltme için sahillere tesis edilmiş özel konumlu direklerden yararlanılır.
Puta	Yerine koymak, donatmak (puta kürek).
Puta Kürek	Hisa durumunda olan küreklerin palalarını suya paralel olacak şekilde filikanın bordaları istikametinde indirmek için verilen komut.
Pürmeçe	Demir üzerinde yatan bir gemiyi istenilen tarafta sabit tutmak için geminin kıç tarafından zincire verilen halat
Pürmeçe Tutmak	Denizli havalarda demirli bulunan bir gemiye yanaşan araçlara sakin su sağlamak ve gemiye giriş çıkışını kolaylaştırmak için pürmeçenin zincire kilitlendikten sonra zincire bir miktar kaloma verilmesi suretiyle geminin rüzgar üstü bordasının deniz ve rüzgarın geldiği tarafa doğru çevrilmesi işlemi.
Radansa	Halatların çımalarında kasa yapmakta kullanılan madeni halka biçimindeki malzeme.
Randa	Bir yelkenli geminin en geride bulunan yan yelkeni.
Randa Bumbası	Randa bumbasını güverteye paralel tutan ve bumbanın cundasından ana direğe alınan sübye donanım. Çatal İstinga da denilir.
Randa Bumbası Dik Ventosu	Randa yelkenini sarmak için kullanılan ve birbirlerinden cunda, çatal, bel, etek isimleri ile ayırt edilen selviçeler.
Randa Gizi	Randa yelkeninin altabaşo yakasını gerip açmaya yarayan ve çatalı mizana direğine dayanan güverteye paralel seren.
Ranza	Gemilerde kamaralarda yatak sermek için sabit veya hareketli olarak yapılmış sedirler
Rasad	Gök cisimlerini inceleme.
Rasadi Mevki	Astronomik gözlem ve hesap sonucu bulunan gemi mevkii.
Rasadi Tan	Güneşin, ufkun 10 derece altında bulunması hali.
Raspa	Kabaran boyaları veya paslı yerleri kazıyıp temizlemek için bir uçları kıvrık L şeklindeki çekiç gibi çelik aletler.
Raspa Etmek	Bir geminin paslanmış aksamının pasının çıkarılarak ve üzerinde pas bırakmamak üzere temizlenmesi
Reflektör	Işığı veya ısıyı yansıtan araç
Reis	Yelken gemicileri arasında birinci kaptan
Rıhtım	Gemilerin yük ve yolcu alıp vermeleri için sahile paralel ve bitişik olarak yapılan tesislerdir. Rıhtımlarda palamarların bağlanması için babalar, yüklerin alınıp verilmeleri için vinçler ve diğer yardımcı vasıtalar bulunur.
Rigavo	Makaranın bülbülüne bağlanan halatın çıması.
Rigavo Mapası	Rigavonun bağlanması için makaranın alt tarafında bulunan mapa. Bülbülde denilir.
Roda	Kullanılmamış, açılmamış halat sargıları.
Roket	Denizde işaret için kullanılan havai fişek.
Role	Gemide olması muhtemel değişik durumlara veya tehlikelere zamanında ve yerinde müdahale etmek maksadıyla personele verilen değişik görevler.
Role Cetveli	Gemide bulunan personelin adlarını ve değişik durumlarda alacakları görevleri gösteren liste.
Role Kartı	Her personelin yanında taşıdığı ve role cetvelinde yazılı görevlerin gösterildiği kart.
Role Talimi/Eğitimi	Rolede belirtilen görevleri pekiştirmek maksadıyla suni durumlar yaratılarak yapılan eğitim.
Ro-Ro Yük Gemisi	Yükü bir rampa üzerinden tekerlekli araçlarla yüklenip boşaltılacak şekilde inşa edilmiş ticaret gemisi.
Rota	Geminin üzerinde gittiği yön.
Rota Vermek	Gemiyi belli bir yöne çevirmek veya geminin takip edeceği yolu tespit edip, tavsiye etmek.
Rotasyon	Değişim; görev yapanların belli bir süreyle yer veya görev değiştirmeleri.
Ruba Etmek	Serenleri prasya pupaya ve rüzgarı başa alarak gemiyi geriletmek.
Rüşvet Güverte	Güverte üzerinde yer işgal etmemeleri için filikaların veya serenlerin konulması için güverteye istinat eden punteller üzerine yapılan ve alabandalara yakın olan ufak güverteler.
Rüzgar	Atmosferdeki ısı değişimi sonucunda yer değiştiren havanın meydana getirdiği esinti. Estiği yönlere göre isim alırlar.
Rüzgar Kuvveti	Rüzgarın bir saatlik sürati Bofor olarak gösterilir.
Rüzgar Sürati	Rüzgarın bir saniyede kat ettiği mesafenin metre yönünden ifade edilmesi. Rüzgar sürati Anomometre ile ölçülür.
Rüzgar Üstü	Rüzgarın estiği yön. Rüzgarın geldiği yer/yön.
Rüzgar Yakada Bulundurmak	Geminin pruvasını mümkün olduğu kadar rüzgara yakın bulundurup yelkeni kapatmaksızın ve yapraklatmaksızın orsasına seyretmek
Rüzgaraltı	Rüzgarın estiği yönün aksi. Rüzgarın gittiği yön/yer.
Rüzgaraltı Astarı	Rüzgaraltı yakasını sağlamlaştırmak için yaka üzerine dikilen ensiz bez
Rüzgaraltına Bayılmak	Dalgalar etkisi ile geminin birdenbire rüzgar altına yatması.
Rüzgarı İğneden Almak	Rüzgarı tam pupadan alarak yapılan seyir.
Rüzgarı Yakaya Almak	Gerek geminin pruvasını rüzgara yaklaştırıp, yelkenin içinden rüzgarı çıkararak ve gerek serenleri prasya ederek yelkenleri yapraklattırmak (filo etmek).
Rüzgarın Kalması	Esen rüzgarın hafiflemesi.
Rüzgarlık	Açık köprüüstündeki personelin rüzgardan korunmaları için köprüüstünün etrafına yapılan içi boş ve kıvrıntılı saç kısım.
Rüzgarüstüne Bayılmak	Rüzgarın etkisi ile bir geminin birdenbire rüzgar üstüne yatması.
Rüzgarüstüne Çıkmak	Rüzgarın estiği yöne doğru seyrederek yükselmek.
Saat Açısı	Bir mevkiden veya bir gök cisminden geçen meridyen ile Greenwich meridyeni arasında kalan ve batıya doğru ölçülen açıdır.
Saat Dairesi	Gök kutuplarından ve gök cisminden geçen büyük daire. Saat dairesi gök cismi ile beraber hareket eder.
Sabit Arma	Gemi üzerinde devamlı olarak sabit durumda bulunan direk, çarmık, giz, seren vb. gibi donanım.
Sabit Havuz	Gemilerin alt kısımlarının bakımlarının yapılması için tersanelerde karanın oyularak yapıldığı havuz.
Sabit Praçilera Yelkeni	Kandilisası serenin dörtte birine bağlanan ve tramolalarda karulası aşırılmayan, karulası direk dibine bağlanan yelken.
Saçule	Ağaçtan yapılmış dökmeci kalıplar
Safra	Geminin denize elverişli bir durumda bulunması için zorunlu koşullardan biri olan su çekimi ve dengeyi sağlamak amacıyla gemiye alınan ve gerektiğinde yüksüz olarak da yolculuk edebilmesine olanak sağlayan su, kum veya taş gibi fazla ağırlıklar.
Safra Sarnıcı	Safra suyunun alındığı sintinelerdeki sarnıçlar.
Sağa Devirli Pervane	Kıç taraftan bakıldığı zaman sancak tarafa doğru devreden pervane. Tek pervaneli gemilerde pervaneler daima sancak tarafa doğru döner. Çift pervaneli gemilerdeyse sancak taraftaki pervaneler sağa devirli, iskele taraftaki pervaneler ise sola devirlidir.
Sağanak (Civarina)	Rüzgarın bölümler halinde şiddetli esmesi.
Sağlam Rüzgar	Herhangi bir yönden devamlı surette esen rüzgar.
Sağlık Listesi	Gemi kaptanına liman otoriteleri tarafından verilen ve bulunduğu liman ile seyir istikametlerinde uğrayacakları limanların sağlık durumlarını gösteren liste. Buna Sağlık Patentası da denilir.
Sahil İşaretleri	Sahillere yakın seyreden gemilerin mevki tayin etmeleri için sahillerde bulunan Tepe, Cami, Kule, Harabe vb. gibi alametler.
Sahil Şeridi	Kıyı kenar çizgisinden itibaren kara yönünde yatay olarak en az 100 metre genişliğindeki alan.
Sakal	Gemilerin karinalarında meydana gelen yosunlar.
Sakin Deniz	Ayna gibi düzgün durumdaki deniz şekli.
Salaburun	Yelkenlerin gradin yakalarını serene kaldırmak için gradin yakalarına donatılan selviçeler.
Salaburun Astarı	Salaburunların yelkene değdikçe yelken bezini aşındırmaması için yelkenin salaburunlar hizasına dikilen bez.
Saldırmak	Dar sularda demir alırken geminin pruvasını hareket istikametine doğru makine yardımıyla çevirmek.
Salma	Bir geminin başının çevrilerek istenen yöne doğru dönmeye başlayışı, demir üzerinde yatan veya şamandırada bulunan bir geminin akıntıya veya rüzgara tabi olarak yönünün ve mevkisinin değişmesi.
Salma Omurga	Yelkenli bir teknede içerden indirilip kaldırılan "madeni veya ağaç levha. "centerboard"
Salmakasası	Salma omurgalı teknelerde, salmanın hareket edebilmesi için omurga üzerine yerleştirilmiş, genelde kemere yönünde desteklenmiş, birleşik kaplar prensibine göre çalışan düzen, düzenek.
Salpa	Demirin deniz dibinden kurtulması, ağırlığın zincire binmesi anı. Demir vira edilirken demir önce apiko sonra salpa durumuna gelir
Salpa Kürek	Yan yana geçen ve aralarında mesafenin çok az olması durumundaki filikaların küreklerine topaçlarından tutarak lumbarlardan dışarı kıça doğru sarkıtmaları için verilen komut
Salta	Volta edilmiş bir halata boşverilmesi için verilen komut.
Salta Etmek	Gergin bir vaziyette bulunan bir halatı biraz kaçırmak
Saltaborina	Borinaları biraz boşaltmak veya süratle sıçrayıp çıkmak
Salvo	Gemide bulunan topların bir istikamete hep birden ateş etmesi.
Salya	Kullanılacak veya kullanıldıktan sonra artan halatların güverte üzerine sıra sıra uzunlamasına yatırılması
Salya Baston	Cunda yelkenlerinin açılması için serenler üzerinde bulunan cunda bastonlarının serenler üzerinden dışarıya doğru sürülmeleri için verilen komut.
Salya Etmek	Bir şeyi bir taraftan bir tarafa aşırarak çekmek.
Salya Fora	Zinciri ırgata vurmak veya ırgattan kurtarmak için zincirlikten yeteri kadar zincir çıkarmak.
Salyafora Halatı	Salya forada kullanılan birer çımalarına kanca bağlanmış halatlar.
Salyafora Kancası	Salya forada kullanılan birer uçları kancalı diğer uçları halkalı kancalar.
Samura	Gemi safrası.
Sancak	Teknenin pruva-pupa hattının sağ yarısı, sağ tarafı.
Sancak Alabanda	Dümenin sancak tarafa azami olarak basılması için verilen emir.
Sancak Bağı	Sancakları ve işaret flamalarını savlolarına bağlamakta kullanılan bir nevi bağ
Sancak Baş Omuzluk	Pruvadan itibaren sancak tarafa doğru 45 derece istikameti.
Sancak Dolabı	İşaret sancaklarının muhafaza edilmeleri için köprüüstünün veya işaret köprüsünün sancak ve iskele alabandalarına konulan yirmi sekiz gözlü saçtan veya ağaçtan yapılmış dolap.
Sancak Gemisi	En yüksek makamın forsunu taşıyan gemi
Sancak Gönderi	Kıç tarafa güverteden sancağı toka etmek için dikilmiş gönder.
Sancak Kıçomuzluk	Pruvadan itibaren sancak tarafa doğru 135 derece istikameti.
Sancak Savlosu	Sancakları ve işaret flamalarını direklere veya serenlere çekmekte kullanılan 1,5 burgata kalınlığına kadar olan ince halatlar
Sancak Tarafı	Geminin baş tarafına dönüldüğünde omurga hattından sağ tarafta kalan kısmı
Sancakla Selamlama	Seyir halinde veya demirli bulunan bir harp gemisinin, yakınından geçen bir ticaret gemisi tarafından kendi milli sancağının mezestre edilerek selamlanmasıdır. Harp gemisinin bordası istikametine gelen ticaret gemisi milli sancağının mezestre eder. Bunu gören harp gemisi de kendi milli sancağını mezestre ve bilahare toka ederek selama karşılık verir. Sonra ticaret gemisi de sancağını toka eder.
Sansabosa	Fırtınalı havalarda tek demirde yatılırken demirin taraması ihtimaline karşı olduğu yerde atılan ikinci demirin bosaya vurulmamış ve kaloma verilmemiş durumu
Sapan	Makaraların ve tornoların tablaları etrafındaki halat veya demir kuşaklar. Yük almakta veya vermekte kullanılan muhtelif uzunluklarda iki uçları radansalı tel veya lif halatlar.
Saravele	Yelkenin sarılması için verilen komut.
Savlo	Sancak çekmek için kullanılan 1,5 burgatalık ince halat
Savruntu	Sert rüzgarların dalgalar üzerine çarparak su zerrelerini duman halinde kaldırıp, savurması
Sefaini Harbiye	Harp maksatları için yapılmış her sınıf tekne
Sefaini Ticariye	Yolcu ve her cins malzeme taşıyan gemiler
Seğirdim	Bir cihazın veya topun herhangi bir kuvvet tesiri sonrasında eski haline alması sırasındaki hareketi
Selamlama	Donanma gemilerinin limanları ziyaretlerinde veya devlet ricalinin, Donanmayı ziyaret ve denetlemelerinde belli protokol kurallarına uygun olarak icra edilen selamlama şeklidir. (Top atışı, çımariva, boru ile düdükle vs.) Bu uygulama denizde karşılaşan gemiler arasında da, kıdem esası dikkate alınarak uygulanır.
Selviçe	Yelkenli bir gemi armasındaki hareketli halatlar.
Selviçe Boncuğu	Selviçelerin donatıldığı tek delikli boğatalar.
Sephiye	Bir cismin su üstünde durmasını sağlayan yüzdürücü kuvvettir.
Serdümen/Dümenci	Gemilerde veya teknelerde dümen tutan personel
Seren	Direkler üzerinde yelken açmak için ve işaret çekmek için yatay olarak bağlanmış gönder.
Seren Vardevelesi	Yelkenlerin seren yakalarını serene bağlamak için serenin bir cundasından diğerine kadar seren üzerindeki mapalardan donatılan halat veya demir çubuklar. Yelkenleri sarmak üzere marsipetlere basan personel elleri ile serenin vardevelesine tutunurlar.
Seren Yakası	Yelkenlerin serene bağlı üst kısımları. (matafyon yakası).
Seyftivalf	Emniyet valfı
Seyir	Bir gemi veya deniz aracının bir mevkiden gidilmesi istenilen diğer bir mevkiiye emniyetle götürülmesi.
Seyir Defteri/Jurnali	Gemi jurnali.
Seyir Fenerleri	Gemi ve deniz araçlarının seyir halinde bulundukları zaman çekmek ve yakmak zorunluluğunda oldukları "Denizde Çatışmayı Önleme Tüzüğünde Belirtilmiş" fenerler.
Seyir Jurnali	Bütün gemilerde seyirde ve limanda bulundukları süre içinde olayların ve önemli işlemlerin günlük olarak kayıt edildiği kaptan tarafından veya yetki verilen personel tarafından tutulan ve denetlenen hukuki geçerliliği olan bir kayıt defteridir. Bu defterler ilgili makamları tarafından onaylanmış olarak gemilere verilirler.
Seyir Kamarası	Seyir ile ilgili hesapların yapıldığı, içinde harita masası ve dolapları (folyo dolapları) ile lüzumlu neşriyatın ve seyir malzemelerinin bulunduğu köprüüstünün gerisindeki kamara.
Seyir Yardımcıları	Deniz fenerleri, ışıklı şamandıralar, radyo sinyalleri, görünür seyir işaretleri ve elektronik mevki koyma tesis ve istasyonları gibi gerek milli gerek milletlerarası standartlara göre gemilerin seyir ve emniyet kolaylığına yardımcı olan tesis ve araçlar
Seyretmek	Denizde bir istikamete doğru gitmek, seyir halinde olmak
Sığ Su	Denizin (genellikle sahil kısmına yakın) herhangi bir kısmında teknelerin seyretmelerine uygun olmayacak şekilde az su bulunan pek derin olmayan yerler
Sığlık	Derinliği az olan ve gemilerin seyretmeleri tehlikeli olan yerler
Sıvırya	Filika hamlacılarının arkalarındaki ve pruvacılarının önlerindeki kürekçiler. (Hamla sıvıryası, pruva sıvıryası); Herhangi bir işe ara vermeden devamlı yürütmek.
Siğil	Herhangi bir cismin altına bir şey sürmek için veya yara savunma malzemesi olarak kullanılan bir tarafı yontulmuş ve sivri ağaç takozlar
Silistre	Lumbarağzında selamlama veya gemi dahilinde yapılacak anonstan önce dikkati çekmek maksadıyla kullanılan kemikten veya madenden yapılmış tiz ses çıkartan bir cins düdük.
Silongo	Cunda yelkenlerinin serenini, cundalarından kaldıran kandilisa.
Silyon Feneri	Gece ve karanlıkta, gemilerin seyir halindeyken pruva ve grandi direkleri cundalarında yaktıkları ufkun 20 kertelik bir sahasından berrak havada en az 5 milden görülebilen ve pruvadaki grandiye nazaran daha aşağıda olan beyaz renkli fenerlerdir.
Simofor	İki gemi veya sahil istasyonu arasında kısa gönderli dört köşe sancaklarla yapılan görünür muhabere usulü.
Sinar	Kalafatçıların armuzlara üstübü sıkıştırmakta kullandıkları bir çeşit demir siğil.
Sintine	Gemi makine ve kazanlarının bulunduğu kısmın zeminin altında, genellikle ambar güvertesinin altında kalan ve gemi içinden sızan sularla makine ve kazan dairelerinden akan yağ yakıtların toplandığı en alt kısım.
Sintine Tulumbası/Pompası	Sintinede biriken sıvıların boşaltılması için kullanılan tulumba/pompa
Sis İşareti	Siste seyir halindeki gemilerin birbirlerine durumlarını belirtmek üzere düdükle verdikleri işaret.
Sis Kampanası	Demirde veya şamandırada yatan gemilerin siste mevkilerini belirtmek için çaldıkları kampana.
Sisal Halat	Manila halattan çekme gücü daha zayıf olan bitkisel halat.
Siya	Filikalarda kürekleri baştan kıça doğru hareket ettirmek
Siya Etmek/Siya Kürek	İleri yolla giden bir filikanın durdurulması maksadıyla küreklerin ters tarafa doğru çekilmesi
Soğra [Sokra]	Armuz kaplamada, kısa gelen kaplama tahtalarının uçlarının birleştiği yerdeki çizgi.
Soluğan	Uzun mesafelerden gelen fırtına sonrası ilerleyen dalgalar
Su Çekimi	Geminin su kesimi ile omurgası arasındaki dikey mesafe. Su çekimi miktarını göstermek üzere baş ve kıç bodoslamanın her iki tarafına rakamlar konulur, bu rakamlara kana rakamları denir.
Su Ürünleri	Denizler, iç sular ve suni olarak yapılmış havuz, baraj, gölet, dalyan ve çiftlik gibi tesislerde tabii ve suni olarak istihsal edilen, yetiştirilen su bitkileri, balıklar, süngerler, yumuşakçalar,memeliler, sürüngenler, kabuklular gibi canlılarla bunlardan imal edilen ürünler.
Sualtı Tüfeği	Sualtında balık avında kullanılan lastik veya metal yaylı, gaz veya hava basınçlı tüfekler.
Suga Etmek	Vira edip sıkıştırmak. (Suga kastanyola, suga cıvata vb).
Sugari Etmek	Irgat fenerine vurulmuş olan halatın ihtiyaç halinde gevşetilerek akıtılması. Bu terim yerine kaçır terimi de kullanılır.
Suhattı	Teknenin gövdesinde, ıslak yüzeyle kuru yüzeyi arasındaki çizgi.
Suyu Suyuna Demirlemek	Bir geminin çektiği su derinliğinden biraz fazla derinliğe kadar gelip demirlemesi
Sübye	Hafif işlerde kullanılan ve yalnız herhangi bir ağırlığın aksi tarafa çekilmesine yarayan bir donanım
Sübye Armalı	Direklerinde seren yelkenleri olmayıp sadece yan yelkenleri bulunan tekneler.
Sülyen	Yeni konulan, veya raspa edilerek temizlenmiş olan çelik veya demir saçlar üzerine koruyucu olarak sürülen genellikle kırmızı renkteki astar boya
Sürme İskele	Birbiri üzerine aborda olmuş gemiler arasında gidip gelmeyi sağlamak üzere uzatılan enli tahtalardan yapılmış iskele
Sürme Omurga	Salma omurga da denilebilir. [Ana omurga bedenine açılan bir yarıktan aşağı yukarı hareket ettirilebilen tahta veya madeni levha şeklindeki omurga olup yelkenli teknelerde yelkenle seyir anında devrilmemek veya rüzgar altına düşmemek için kullanılır]
Sürüklenmek	Herhangi bir sebep dolayısıyla hareket edemeyen teknelerin rüzgar ve akıntıya tabi olarak mevki değiştirmesi.
Şaft	Gemi makinelerindeki krankın çevrimsel hareketini pervaneye ileten çelikten yapılmış silindir şeklindeki çubuk.
Şaft Bodoslaması	Üzerinde şaft kovanı bulunan bodoslama.
Şaft Göbeği	Pervane şaftının çıkması için bodoslama üzerine açılan delik
Şaft Kovanı	Şaftın dönmesi ile bodoslamanın aşınmaması için şaft göbeğine geçirilen kovan.
Şaft Yatağı	Şaftın gemi içinde üzerine oturduğu ve döndüğü yataklar.
Şaft Yolu	Makine dairesinden şaft göbeğine kadar olan ve bir insanın rahatça hareket etmesi gereken genişlik ve yükseklikte olan su geçirmez kapalı yol.
Şali	Milli sancaklarla işaret sancak ve flamalarının yapıldığı yün kumaş.
Şalopa	Filikadan büyük kürek ve yelkenle hareket eden tekne veya liman içinde malzeme taşımakta kullanılan küçük tekne.
Şamandıra	Kullanılış şekline göre değişik biçimlerde yapılmış ve su geçirmezliği temin edilerek yüzme kabiliyeti arttırılmış saç veya ağaçtan yapılmış sarnıçlar. Kullanıldıkları yerlere göre demir, sis, palamar, fener şamandırası gibi isimler alırlar.
Şamandıra Ücreti	Şamandıraya bağlanan gemiler tarafından liman başkanlıklarına ödenen ücret.
Şapka	Direklerin üst uçlarına geçirilmiş yuvarlak tabla.
Şapka Kırmızısı	Gemilerin en yüksek yerini belirtmek için şapka üzerine veya şapkaya yakın bir yere konulan ve ufkun her tarafından görülebilen kırmızı ışıklı bir fenerdir.
Şat	Mavna gibi eşya naklinde kullanılan büyük duba
Şemsiye Demiri	Şamandıraları sabit tutmada kullanılan iç tarafları boş yarım küre şeklindeki demirler
Şeytan Çarmıhı	İki halat arasına ağaç basamaklarla yapılan bordadan sarkıtılan merdiven
Şıkka	Halattan örülmüş ağ.
Tabla	Makaraların dış yüzeylerini oluşturan bölüm
Tadilat	Değişiklikler, değiştirme, değişiklik.
Tahlisiye	Kazaya uğrayan gemilerin yolcu ve personelini kurtarma işi.
Tahlisiye Sandalı	Tahlisiye işlerinde kullanılan tüm gemilerde bulunan özel sandal.
Tahliye	Bir geminin yükünü boşaltması.Bir bölmede biriken suyu dışarı basmak.
Tahmil	Bir gemiye yük yüklemek.
Takatuka	Sigara külü silkmek için kullanılan bakır veya çinko yahut teneke kapalı kutu.
Talazlık	Postaların üstleri ile kaplama tahtalarının en üstünde bulunan kaplama tahtasının üzerine konulan tahta
Talim	Muhtelif gemi hizmetlerinin görülmesi için personel tarafından yapılan eğitim
Talim Başlığı	Eğitim için atılan torpidolara koşulan başlık
Talvek Hattı	Boğazlarda veya iki ülke arasındaki deniz mesafesinin karasularından daha kısa mesafede olması halinde ortadan geçtiği varsayılan hat
Tam Armalı	Direklerinin hepsinde seren yelkenleri bulunan gemiler.
Tam Yük Ağırlığı	Bir geminin taşıyabileceği bütün yüklerin ağırlığı.
Tambura	Halat dolabı
Tamburata	Arasında tek veya çift fırdöndü bastika bulunan kurtağızları veya Mayın Tarama gemilerinde manyetik kablonun üzerinde aktığı makara
Tan	Alacakaranlık
Tan Süresi	Akşam güneşin batışı ile karanlığın başlangıcı veya sabah karanlığın bitimi ile güneşin doğuşu arasındaki süre.
Tanker	Dökme olarak yanıcı özellikte sıvı yükleri taşımak için inşa edilmiş veya dönüştürülmüş ve bu amaçla kullanılan ticaret gemisi.
Tarak Gemisi	Limanları veya geçitleri derinleştirmek için kepçeli olarak yapılmış özel gemi.
Tarak Tutmak	Hisa veya mayna edilmekte veya askıda tutulmakta olan bir vasıtanın istenilen yönden farklı bir yöne dönmesini önlemek üzere vasıtaya halat bağlayıp çekmek veya bir yere volta etmek.
Taret	Top aksamının ve top personelinin içinde bulunduğu çelikten yapılmış döner kule.
Tava	Borda iskelelerinin altında ve üstünde durulacak yer [İskele tavası]
Tavlon Güverte	Çok güverteli gemilerin üsten itibaren aşağıya doğru beşinci güvertesi
Tayfa	Geminin güverte, makine ve kamara bölümlerinde çalışan gemi kaptanı, gemi zabiti, yardımcı zabitleri ve stajyerler dışında kalan gemiadamları
Tehlike Hattı(Kurtarma Kerterizi)	Gemileri seyir açısından tehlikeli mevkiden uzak tutmak için, belirli bir noktadan geçen tespit edilmiş bir kerteriz hattıdır. Gemiler bu hattın tehlikeli olan tarafından seyretmezler.
Tekne	Su üstünde kalarak seyreden ve deniz uçakları dahil, su üzerinde taşıma aracı olarak kullanılmakta olan veya kullanılmaya elverişli bulunan her türlü deniz aracı.
Tel Sapan	Yük kaldırmada kullanılan her iki çıması kasalı veya radansalı tel halat.
Tensip	Uygun görme.
Tente	Güverteyi yağmur ve güneşten korumak için güverte üzerine açılan branda veya başka bir malzemeden yapılmış örtü.
Tente Kemeresi	Tentelerin aşağı doğru sarkmasını önlemek için bir ucu tente gönderi üzerine diğer ucu alabandadaki tente punteli üzerindeki yuvasına oturan, omurgaya dik ağaç kütükler.
Tente Kulağı	Tenteleri gergin tutmak için tentelerin köşelerinde bulunan kamçılar.
Tente Lentiyesi	Filikalarla botların üzerlerine açılan tentelerin düzgün durması için tentelerin kenarlarına bağlanıp alabandaya alınan ince savlolar.
Tente Matafyonu	Tentelerin yakalarına açılmış bulunan radansalı delikler.
Tente Omurgası	Tentenin orta kısmına ve altına konulan ağaç.
Tente Punteli	Tente vardevelesinin borda etrafında dolaştırılması için belirli aralıklarla güverteye dik olarak konulmuş punteller.
Tente tirnelesi	Tentelerin yan yakalarını vardevele zincirlerine veya halatlarına bağlamakta kullanılan ve birer çımalarından tente matafyonlarına dikilmiş olan savlolar.
Tersane	Gemi yapılan onarılan fabrika, tezgah veya sanayi merkezi.
Tesviye Şişesi	Kazan veya sarnıçların seviyelerini gösteren cam tüpler.
Tevzi Tablosu	Elektriğin dağıtımının yapıldığı tablo.
Tıraka	Gemi bordasında boya veya temizlik yapmak için halat ile bordalara güverteden sarkıtılan tahta.
Tırfil Palangası	Biri sabit ve kamçılı diğeri hareketli ve kancalı iki tornodan oluşan bir palanga.
Tırnak	Demirin kollarının ucundaki tırnak şeklindeki kısım.
Tırpanto	Tel halatlar üzerine vurulan palanga sapanlarının tel üzerinde kaymaması için halat üzerine sarılan ip.
Ticaret Gemisi	Denizde ve iç sularda kazanç sağlamak amacıyla kullanılan gemi.
Tik ağacı	Gemi veya yat inşasında kullanılan Hint meşesi.
Tirenti	Bir halatın çekilen çıması
Tirgüverte	Tezgahlarda ağır armadorluk işleri yapan sanatkar veya bu işlerin yapıldığı yer.
Tirim	Bir geminin baş ve kıç taraflarında çektiği suyun farklı olması hali. Kıçtan çektiği su fazla ise kıçlı,baştan çektiği su fazla ise başlı denir.
Tirim Tutturmak	Bir gemiyi istenilen trimde yüklemek
Tirim Yapmak	Dökme katı yükleri ambarlara yayarak düzlemek.
Tirimli Gemi	Baştan ve kıçtan çektiği suları farklı olan gemi
Tirinket	Pruva direğinde en altta bulunan ana seren.
Tirinket Yelkeni	Tirinket sereni üzerine çekilen yelken.
Tiriz	Çarpma ve sürtmelerden korumak için güvertesiz teknelerin direk ve dubaların dış kenarlarına takılan tahta yada halat örgüsünden yapılmış çıkıntı.
Tirnele	Tente yakalarını vardevele zincirine veya teline bağlamak için birer çımaları yakaların üzerindeki matafyonlara dikilmiş tel ve mürnellerden örülmüş kısa kamçılar.
Tize Etmek	Halatı germek
Tize Tizeye	Halatın bir yere ucu ucuna erişmesi.
Toca	Bir halat veya zincirin dolaşıp kördüğüm olması.
Toka Etmek	Bir şeyi yerine kadar kaldırmak yukarıya çekmek.
Toka Sancak	Harp gemilerinde sabahları saat 08:00'da sancağın kıç göndere veya gize merasim töreni ile çekilmesi
Tomar	Topların haznelerine hartuç ve mermiyi sürüp yerleştirmekte kullanılan ucu takozlu bir gönder.(5 pusluk toplarda kullanılır)
Tonaj	Bir ticaret gemisinin iç hacminin hesaplanması ile bulunan taşıma kapasitesi.
Tonilato	Gemilerin iç hacimlerinin ifadesinde kullanılan ve 2.83 metreküpe eşit olan hacim birimi
Tonoz Demiri	Gemileri belirli bir istikamette tutmak için gemilerin kıç taraflarından bir tele bağlı olarak attıkları demir. Tonoz demirleri göz demirlerinin üçte biri ağırlığındadır.
Top Dirisası	Bir topun sağa veya sola döndürülmesi.
Top Kundağı	Topun beşiğini kürsüye bağlayan tertibat.
Top Palangası	Ağır işlerde kullanılan iki dilli iki makaradan yapılmış palanga.
Topaç	Filika küreklerinin filikadan içeride kalan ve tutulan kısımları
Topuk	Dik vaziyette duran direk çubukların güverteye bakan alt tarafları. Kanca gönderlerinin kancasız olan alt tarafları
Topuk Atlamak	Seyir halindeki bir geminin bir sığlıktan omurgasının sığlığa sürtünerek geçmesi
Topuz	Resmi günlerde alay sancakları ile beraber veya alay sancağı çekilmeksizin yalnız olarak direk şapkalarına çekilen milli bayrak.Topuz Bayrağı mezestre edilmez.
Tornaçark	Uzun müddet makine/cihazlar çalıştırılmadığı zamanlarda makine /cihazların aksamının tutmaması ve alışması ve olabilecek arızaların tespiti maksadıyla makine ve cihazların çalıştırılması işlemi.
Tornistan	Gemi veya teknelerin makinelerini çalıştırarak geriye doğru gitmeleri
Torno	Bir dilli makara
Tramola	Yelken seyrinde rüzgar üstüne çıkarak kontra değiştirmek.
Trandil	Ege/Akdeniz balıkçı/süngerci yelkenli teknesi.
Transatlantik	Okyanuslar ötesi, okyanuslar arası
Transit Gemi	Yabancı bir limandan başka bir yabancı limana gitmek üzere ülke karasularından(durmaksızın veya dursa bile yük/yolcu indirmeden) geçen gemi.
Transit Kerterizi	Değişik iki mevkide bulunan maddelerin bir doğru üzerinde bulunduğu an ve bu iki maddeden alınan kerteriz
Trata	Balıkçılık için yapılmış ortaları havuzlu şalopalar
Travers Yapmak	Açıkta eğlenmek
Tuca	Halatların, merkezden çevreye doğru tek kat olarak roda edilme şeklidir.
Tul	Boylam
Tumba	Herhangi bir şeyi altüst etmek.
Tumba Tirinket	Orsa alabanda tramola manevrasında pruva serenlerinin pırasya edilip bir kuntradan diğer kuntraya geçmesi için verilen komut
Uçkurluk	Milli ve işaret sancakları ile fors ve flandraların, içinden uçkurluk savlolarının geçtiği beyaz kumaştan yapılmış kısım.
Uçkurluk Savlosu	Uçkurlukların içinden geçen ve çımalarında işaret sancak kilidi bulunan savlo.
Uçkuru Sarkmak	Donanım halatlarının gemiciliğe uygun olmayan çirkin bir şekilde sarkıp sallanması
Uçurmak	Fırtına nedeniyle arma seren ve yelkenlerin kopup uçması (Arma budatmak)
Umman	Okyanus
Uskuna	Pruva direği kabasorta armalı, grandi direği sübye armalı iki direkli yelkenli tekne.
Uskunca	Topun namlu içini temizlemek için birbirine viralı olarak geçen ve bir ucunda tel veya kıl fırçası bulunan gönder.
Uskundura	Çift pervaneli gemilerin pervaneleri hizasında ve su kesiminin biraz yukarısında bulunan ve küçük deniz araçlarının su çekmesi sebebiyle pervanelere yaklaşmalarını önleyen yarım daire şeklindeki çıkıntılar.
Uskur	Pervane
Uskuta	Yelkenleri açmak yada tutturmak için alt köşelerine bağlanan donanım ipleri
Usturmaça	Birbirinin üzerine veya rıhtıma yanaşan teknelerin bordalarının zarar görmemesi için araya koydukları ağaç, lastik, plastik veya halatlardan yapılmış olan, balon, silindir, tekerlek biçimindeki yastık.
Usturmaça Tutmak	Yanaşan bir geminin bordasından rıhtımın yeteri kadar altında usturmaçayı elle tutarak indirmek.
Usturpa	Gemilerde temizlik işlerinde kullanılan bez yada halat parçası.
Uzatma Ağları	Kıyıdan denize uzatılan bir tür balık ağı.
Uzun Düdük	Dört ila altı saniye süreli düdük sesi.
Üç Direkli Gabyalı Uskuna	Pruva direğinde yalnız gabya ve babafingo yelkeni bulunan ve iki direği sübye donanım olan uskunalar
Üç Direkli Sübye Armalı Uskuna	Üç direği de yan yelkenleri ile donatılmış yelken gemisi.
Üst Tava	Borda iskelelerinin güverte hizasında bulunan düz kısmı.
Üstüpü	Katranlı halat eskilerinin didiklenmiş hali.Paspas,temizlik veya kalafat yapmakta kullanılır
Üzerine Düşmek	Rüzgar yada akıntı veya yanlış manevra sonucu bir deniz vasıtasının başka bir deniz vasıtasına çarpma durumuna gelmesi
Varagele	İki nokta arasında gerilmiş olan kuvvetlice bir halat üzerinde hareket eden bir makaraya bağlı sepet veya iskemle donanımlı insan veya eşya taşımak için kullanılan donanım.Denizde seyreden iki gemi arasında personel nakli veya ikmal için kullanılır.
Varagele Halatı	Varagele için iki yer arasına gerilen ve üzerinde tek dilli makaralar bulunan halat
Varda	Dikkat, savul, uzaklaş anlamında
Vardabandıra	Gemiden gemiye, gemiden sahile veya sahilden gemiye görünür muhabere cihazlarıyla (simafor, ışıldak,muhabere sancakları vb.) verilen mesajları okumak, yazmak üzere yetiştirilmiş personel.
Vardabaşo	Demir atılacağı zaman veya ambara yük indirilirken çevrede bulunanları uyarmak için kullanılan deyim.
Vardakorda	Ana çarmıklara sürtünen selviçelerin aşınıp kopmamaları için çarmıklar üzerine konulan oluklu ağaçlar.
Vardakosta	Eskiden kıyı koruma gemileri için kullanılan deyim.
Vardakova	Vasıtaların tutunup bağlamaları için yan mataforalardan sarkan dikey halatlar.
Vardamana	Borda iskelesine yanaşan vasıtadan çıkan personelin tutunmaları için iskelenin vardevele puntellerinden geçirilen halatlar.
Vardamana Cevizi	Vardamana halatının çımasına yapılan ceviz
Vardasilo	Vardeveleler üzerine açılan yan tenteler;Gemilerde bir yerden diğer yerin görünmemesi için yelken bezinden yapılan bölme;Gemilerin sahile verdikleri iskelelerin vardevele puntelleri üzerine geçirilmiş gemi ismi ve borda numaraları yazılmış yelken bezi.
Vardevele Halatı/Teli	Teknelerin küpeştelerinde ve borda iskelelerinde yolcu/mürettebatın korunması için dikilmiş bulunan sabit veya yatar-kalkar puntellerin üzerine yatay olarak geçirilmiş halat veya tel.
Vardevele Punteli	Vardevele halatlarının geçmesi için yalı kütükleri üzerindeki papuçları geçirilen ve üzerinde delikleri bulunan puntel.
Vardiya	Gemilerde birbirini izleyen genellikle dörder saatlik nöbet
Vardiya Subayı	Gemilerde gemi komutanın verdiği seyirle ilgili görevleri yerine getiren, geminin seyir emniyeti için gerekli seyir hesaplarını yapan ve vardiyada bulunan personeli kontrol eden subay.
Vardiyan	Komutan veya vardiya ve nöbetçi subayları tarafından verilen emirleri ilgililere ulaştırmak için seyirlerde köprüüstünde, limanda demirli iken lumbarağzında bulunan personel.
Vardiyan Halatı	Şamandıraya bağlı yatan gemilerin sakin havalarda şamandıra üzerine giderek çatmaması için civadra veya uskundura civadralarının cundasından donatılarak şamandıranın anelesine bağlanan halat
Varka	Kaba ve iri yapılı ayna kıçlı bir tür kayık
Vasat	Bir geminin orta kısmı.
Veçhe	Yön, bakış açısı
Veledibarka	Fırtınalı havalarda pruva ana istiralyası üzerine açılan flok yelkeni.
Velena	Direkler arasında istrelyalar üzerine açılan üçgen yelken(ler).
Velestralya	Pruva ana direklerinin gerisinde ve üzerinde bulunan yarım serenler
Velestralya Yelkeni	Velestralyalar üzerine açılan yelkenlere denir.
Vento	Bumbaları ve mataforaları bir taraftan diğer tarafa dirisa edebilmek ve sabit tutabilmek için cundalarından alınan halatlar. Bu halatlar gerekirse palangalara da bağlanır.
Veta	Bir palangada halatın makaralar arasında işleyen bölümü
Vetet	Kıyı boyunca yapılan ölçümlerde yönleri kestirilecek noktalara dikilen direk.
Viğle	Harp ve ticari gemilerin direklerine gözcülerin nöbet tutmaları için yapılmış yer.
Vinç	Gemiye yük alıp vermede kullanılan, ambar ağızlarına yakın olarak konmuş hidrolik/elektrik ile çalışan makineler.
Vira	Vidayı, cıvatayı, ırgat veya vinci sarma yönünde çevirmek için verilen komut.
Vira Demir	Fundo edilmiş demirin ırgat vasıtasıyla gemiye çekilmesi için verilen komut.
Vira Etmek	Çekmek,Kaldırmak
Viya	Gemi ve veya teknenin istenilen rotaya döndükten sonra, bulunulan rotada seyredilmesi için serdümene verilen komut.
Vizita	Resmi ziyaret;Gemi doktorunun hasta eratı muayenesi.
Voli Yeri	Deniz ve iç sularda su ürünleri istihsaline elverişli, sahile bitişik ve sınırları belli su sahaları.
Volta	Bir halatın babaya veya biteye bir kez dolaştırılıp, çımasının bedeni yönünde bulundurulması.
Volta Atmak/Etmek	Halatı bir yere birkaç kez dolayarak bağlamak.
Yağcı	Ticari gemilerde makine bölümünde çalışan, makinaların yağ durumuyla ilgili gemi adamı
Yaka	Yelkenlerin kenar ve köşelerine denir. Köşeler:Çördek köşesi: Üçgen (Markoni) yelkenlerde yelkenlerin basıldığı (hisa edildiği) mandarın bağlı olduğu üst köşe.Karula köşesi: Ana yelkende direk veya ıstralya dibindeki köşe. Iskota köşesi: Iskotanın bağlandığı (flok, cenova) veya yakın olduğu köşe.Yakalar:Orsa yakası: Rüzgarın girdiği (direk veya ıstralya) kenarı.Altabaşo yakası: Alt yaka, bumba veya güverteye yakın olan kenar.Güngörmez yakası: Rüzgarın çıktığı kenar
Yakada Tut	Yelkenli teknelerde rüzgarı orsada tutması için verilen komut
Yakamoz	Gece denizde balıkların , tek hücrelilerin veya küreklerin kımıldanışıyla oluşan parıltı.
Yalı Kütüğü	Kemereleri kemere astarı üzerine iyice bindirmek için kullanılan ve güverteden birazca yüksekçe olarak içten geminin etrafını kuşatan kuşaklar;Üst güverte kenarlarında suların akması için küpeşte boyunca yapılmış yarısı açık oluklar.
Yalı Kütüğü Astarı	Ağaç gemilerde yalı kütükleri üzerine alabandaya boydan boya vurulan kalın kaplamalar.
Yalpa	Dalgaların bordadan alınması ile  teknenin sancaktan iskeleye, iskeleden sancağa sallanması
Yalpa Omurgası	Teknelerin yalpalamasını azaltmak için karina kısmına baştan kıça doğru uzanan omurga biçimindeki çıkıntı.
Yalpa Paleti	Gemiler seyir halinde iken yalpaya düştüklerinde üzerlerinde bulunan vasıtaların düşmemesi veya hasar olmaması maksadıyla vasıta mataforaları cundalarından matafora üzerindeki koç boynuzlarına volta edilmiş bosalara çapraz olarak ve vasıtaların üzerinden dolaştırılan bez veya halattan yapılmış kuşaklar.
Yan Mataforası	Bordalara dik olarak bulunan içeri ve dışarı albura edilebilen limanda denize indirilmiş vasıtaların bağlandığı üzerinde personelin inip çıkması için şeytan çarmıkları donatılmış matafora
Yan Yelkenler	Yarım serenler ve gizler üzerine açılan yelkenler ve floklar.
Yanaşmak	Aborda.
Yandan Çarklı	Yandan pervaneli (davlumbaz)gemiler.
Yapışmak	Bir halatı kuvvetli tutup çekmek.
Yaprak	Yelkenleri oluşturan branda bezlerinin ve sancakları oluşturan şalilerin enine denir. Milli sancakların büyüklükleri yaprak adetleri ile ölçülür; bir, iki ve üç yapraklı gibi ifade edilir.
Yapraklamak	Yelkenlerin boşalarak bayrak gibi dalgalanması.
Yarda	0.941 metre uzunluğunda ölçü birimi. Bir mil 2000 yarda.
Yardım	Bir geminin veya gemide bulunan şeylerin, üçüncü kişilerin yardımıyla deniz kazasından kurtarılması.
Yardımcı Makine	Gemilerin ana makinelerinin çalışmalarına yardımcı akaryakıt tulumbaları, hava körükleri, su tulumbaları, jeneratörler gibi makineler.
Yarım Latin Yelkeni	Bosa yakaları latin yelkenine göre biraz uzun olan ve genellikle aşırmalı olarak kullanılan yelken.
Yarım Oturak	Filikalarda kürek çekerken ayak dayanılan ağaç basamak.
Yarımay Iskarmoz	Küreklerin çekilmesi için küpeşte üzerindeki deliklere geçirilen ve uç kısımları hilal şeklinde olan ıskarmoz.
Yaslamak	Bir teknenin hareket kabiliyetini kaybederek, akıntı veya rüzgar etkisi ile bir rıhtıma veya başka bir tekne üzerine düşmesi yamanması.
Yatı	Askeri öğrencilerin veya eratın müsaade edilen akrabalarında gece kalma izni
Yatım	Gemi direklerinin kıç tarafa doğru olan eğimi.
Yatmak	Bir geminin sancak veya iskeleye yatık olması; Bir mevkide demirleyip zamanı orada geçirmek.
Yedeğe Almak	Bir geminin bir başka gemiyi bağlayıp çekmesi (yedekleme).
Yedeğe Girmek	Bir geminin başka bir gemi tarafından çekilmesi (yedeklenmek).
Yedek Bitası	Yedekleme halatını volta etmede kullanılan baba.
Yedek Boyu	Yedek çeken geminin kıçı ile yedeklenen geminin başı arasında kalan yatay mesafe.
Yedek Halatı	Yedekleme işleminde kullanılan halat.
Yedirmek	Maruz kalınan bir şiddetin etkisini ağır ağır azaltmak maksadıyla karşı konulan eylem; Denizli havalarda dönüşlerin birden yapılmaması küçük küçük dümen açısıyla dönülmesi.
Yeke	Dümen başına takılıp dümenin istenilen tarafa basılması için kullanılan demir veya ağaçtan yapılmış kol.
Yelken	Rüzgar kuvvetiyle hareket eden gemilerde rüzgarı toplamak için yan yana dikilmiş bezlerden meydana getirilmiş ve kullanıldığı yerlere göre değişik biçimlerde olan yüzeyler. Yelkenler direklere, çubuklara, serenlere, istiralyalara açılırlar ve üzerine açıldıkları yerlerin isimleri ile söylenirler. Yelkenler kare, dört köşe ve üç köşeli olmak üzere yapılır.
Yelken Açmak/Basmak	Yelkenleri açıp hareket etmek.
Yelken Boşaltmak	Orsa alabanda tramola ederken yelkendeki rüzgarı çıkarmak.
Yelken Doldurmak	Yelkenleri rüzgarla şişecek biçimde dümen kullanmak.
Yelken Körletmek	Yelkenleri uçurmamak için fırtına öncesinde yelkenleri tamamen sarmak veya camadana vurmak.
Yelken Söndürme	Rüzgarların fazla artması durumunda yelkenlerin azaltılması.
Yelken Uçurmak	Rüzgar şiddetinden ötürü yelkenin parçalanması.
Yelken Üzerinde	Yelkenle seyir durumu.
Yelkenel	Yelken biçen, tamir eden usta.
Yelkenli Tekne	Varolsa bile yürüten makinesinin kullanılmaması şartıyla, yelken ile seyreden tekne.
Yelpaze	Dümenin su içindeki en geniş kısmı.
Yetişen Tekne	Aynı kontra ve yönde giden ve öndekine yaklaşan tekne.
Yıldız	Kuzeyden esen rüzgar.
Yisa	Bir halatı hamle hamle çekmek; hep birlikte yapılan işlerde çalışanları gayrete getirmek için bağırılan sözcük.
Yisa Beraber	Hep beraber, topluca.
Yisa Kürek	Küreklerin topaçlarına basarak kürek palalarının yukarıya gelecek şekilde kaldırılması için verilen komut.
Yol Kesmek	Bir geminin hızının azaltılması.
Yol Vermek (Yolundan çıkmak)	Bir geminin hızının arttırılması veya çarpışma rotasında iken sancak veya iskeleye dönerek mevcut rotadan ayrılmak.
Yola Elverişli Gemi	Denize elverişli olan gemi. Teşkilatı, yükleme durumu, yakıtı, kumanyası, gemi adamlarının yeterliliği ve sayısı bakımlarından yapacağı yolculuğun tehlikelerine karşı koyabilmek için gerekli nitelikleri bünyesinde bulunduran gemi.
Yolcu Gemisi	Onikiden çok yolcu taşıyan ticaret gemisi.
Yolcu Motoru	Tam boyları 42 metreden az olan ve liman sefer bölgesi içinde veya merkez iskelesinden 25 milden uzaklaşmadan günübirlik yolcu taşıyan ticaret gemisi.
Yollu Gitmek	Bir geminin mümkün olduğu kadar süratle ilerlemesi durumu.
Yoma	5-8 burgatalık, 3 veya 4 kollu, sağa bükümlü olarak yapılmış kalın lif halat. Yomalar rıhtım ve şamandıralara bağlamada ve yedek halatı olarak kullanılır.
Yoma Bağı	Aynı kalınlıkta olmayan iki halatı birbirine bağlayan bağ.
Yoma Bükümü	Halat kolları bükümünün tersine bükülmesi ile yapılan üç kollu halat.
Yufka Su	Sığ su.
Yumru	Sandal veya gemi bordalarına yapılan koruyucu ağaç çıkıntılar.
Yük	Bir geminin taşımak için aldığı mal.
Yük Gemisi	Yük taşıyan ve taşıyacağı yolcu sayısı onikiyi (dahil) geçmeyen ticaret gemisi.
Yük Kaportası	Yüklerin bordalardan alınıp çıkarılması için gemilerin bordalarında ve su kesimlerinin yukarısında açılmış kaportalar.
Yükleme	Ticari yüklerin yükleme planına uygun olarak gemi ambarlarına alınması.
Yükleme Limanı	Geminin taşıyacağı yükleri aldığı/alacağı liman.
Yüklemek	Gemiye yük almak.
Yükleyici	Gemiye yük veren.
Yüklü Su Hattı	Geminin alabileceği azami yükün değerini belirleyen ve geminin bordasında, markalanmış olan hattır. S…….WL olarak gösterilmiştir.
Yükselmek	Bir yelken gemisinin yaptığı orsasına seyirlerde rüzgaraltına düşmeyip istenilen tarafa doğru seyretmesi.
Yüzdürmek	Batmış veya karaya oturmuş bir gemiyi yüzer duruma getirmek.
Yüzer Havuz	Gemilerin karina ve sintine bakımları ile diğer onarımlarının yapılabilmesi için gemilerin içine girdikleri ve bölmelerine su alarak dalan sonra suyu tahliye ederek su üzerine çıkabilen saçtan yapılmış yapı.
Zabit	Ticaret gemilerinde emir ve komuta yetkisine sahip gemi adamı. Silahlı Kuvvetlerde subay.
Zahiri Rüzgar	Hakiki rüzgarın sıfır olduğu bir ortamda hareketin aksine bir rüzgar oluşur. Seyir halindeki bir geminin hareketi ile oluşan böyle rüzgara geminin rüzgarı denir. Geminin rüzgarı ile hakiki rüzgarın birleşimi ile oluşan ve gemide hissedilen rüzgara da (ZAHİRİ RÜZGAR) denir.
Zehirli Boya	Deniz yaratıklarının gemi karinasına tutunmalarını, üremelerini önlemek için kullanılan boya
Zeval	Öğle zamanı.
Zımba Varakolası	Zımbaları çakmakta kullanılan büyük çekiç
Zıpkın	Eskiden büyük balıkları avlamada, günümüzde ise dalarak avlanmada kullanılan bir ucu damaklı diğer ucu savlo ile tüfeğe bağlı kargı.
Zıpkıncı	Büyük balık avlamada zıpkın atanlar.
Zırh Güverte	Eski zırhlı harp gemilerinde mermilerin delip geçmemesi için konan çelik güverte
Zıvana	Dik olarak durması gereken direk veya dikmelerin topuk kısımlarının kare veya yuvarlak şekilde yontulması ile meydana gelen kısım. Zıvanalar ıskaçalara geçirilmek suretiyle oturtulurlar.
Zifos	Direk şapkası ile kontra babafingo çubuğu arasındaki genellikle beyaza boyanan kısım.
Zincir	Baklaların birbirine eklenmesiyle suretiyle meydana gelen ve çeşitli maksatlar için kullanılan çekme gücü kuvvetli madeni halkalar dizisi.
Zincir Bosa	Demirledikten sonra zincir ağırlığının ırgata binmemesi için bir çıması güvertedeki bir mapaya sağlamca kilitlenmiş üzerinde liftin uskuru ve bosa kilidi bulunan kısa zincir.
Zincir Boya İşaretleri	Her kilit zincirin sonunda bulunan açılır baklaların her iki tarafındaki baklalara vurulan boya.
Zincir Güverte Loçası	Demir zincirinin, zincirliğe ırgattan aşağıya inerken içinden geçtiği sağlam yapılı boru.
Zincir Kaloması	Demir üzerinde bulunan gemilerin denizde bulunan zincir miktarına denir. Kaloma, demir mevkiine göre verilir. Bu da genel olarak çok derin olan yerlerde derinliğin 5 misli, çok derin olmayan yerlerde derinliğin 3 misli olarak kabul edilir.
Zincir Kilidi	Zincirlerin bakımlarına ve gerektiğinde değiştirilmelerini kolaylaştırmak amacı ile yekpare zincir yerine kullanılan 12,5 veya 15 kulaçlık uzunluğa ayrılmış zincir bölümüne (BİR KİLİT ZİNCİR) denir.
Zincir Manikası	Zincirlikten güverteye çıkan zincirin çevreye hasar vermemesi için yapılmış kalın saç boru
Zincir Sapan	Ağır yüklerin kaldırılması için yapılmış sapan
Zincirlik	Teknelerin baş tarafında başaltında demir zincirlerinin muhafaza edildiği yer.
Zoka	Uç tarafında sarımsak dilimi biçiminde kurşun bulunan bir çeşit balık iğnesi [olta]

Beaufort Rüzgar skalası

• Sir Kaptan Francis Beaufort tarafından bulunmuş olan ve gemicilikte rüzgâr ve deniz durumunu görsel müşahedelere göre belirlemeye çalışan skaladır. Bofor skalası diye okunur. 
• Skala rüzgâr hızını ölçebilen mekanik anemometrelerin geliştirilmesiyle birlikte önemini yitirmesine rağmen hava tahminciler ve gemiciler tarafından hâlâ bilinmekte ve deniz raporlarında kullanılmaktadır. Rüzgârların şiddeti, Beufort ölçeğinden yararlanılarak tahmin edilir. Bu ölçeği İngiliz Amiral Sir Francis Beaufort (1774-1857) savaş gemilerinde kullanılması amacıyla geliştirmiştir. Son yıllarda olağanüstü derecede güçlü rüzgârlar da tabloya alınmış ve bunlar 13'ten 17'ye kadar numaralandırılmıştır. 
•  Bu ölçekteki Beaufort sayısı ve ortalama rüzgâr hızı uluslararası değerlerdir; ama rüzgârların adı ve tanımlanan belirtileri ülkeden ülkeye değişebilir. Hareket halindeki bir hava kütlesi, yere sürtündüğü yerlerde yavaşlar ve bu nedenle yüzeye yakın kesimlerde rüzgâr daha yavaş eser. Rüzgârın hızı yerden 10 metre yüksekte ölçülür. Denizin yüzeyi yere oranla daha düzgün olduğundan, denizlerin üzerinde rüzgâr hızı karalardaki gibi yüksekliğe bağlı olarak hızla artmaz. 
• Rüzgâr hızının yükseklikle birlikte artması, yerden yaklaşık 500 metre yükseğe kadar sürer.

BÜYÜTMEK İÇİN RESME TIKLA

Seyirtme(Sırtı)ile Balık Avı

Seyirtme (sırtı-sürtme) ile balık avcılığı esas olarak hareket halindeki bir tekneden denizde yüzen bir balık izlenimi verecek şekilde kaşığın, yemin, yünlü veya seyirtmenin çekilmesi şeklide özetleyebiliriz. Tekne vasıtası ile hareket kazandırılan yem hızla ve acemice (özellikle) yüzdüğünden predatör (yırtıcı) balıkların dikkatini çekerek onların yeme atlayıp kapmasını ve dolayısı ile yakalanmasını sağlar. Seyirtme genel olarak yırtıcı balıkların avlanmasında kullanılan bir avlanma şeklidir ve temel olarak ikiye ayrılır. Bunlardan birincisi yukarıda da belirtildiği gibi hareket halindeki teknenin arkasından sürükleme metodudur ve bu metotla oltanın ucundaki avlanma aletinizi uzun mesafeler boyunca olası balık mahallerinde gezdirirsiniz. Diğer bir yöntem de Boğazlar gibi akıntılı yörelere has olan teknenin akıntıya karşı motor üstünde (motoru çalışır vaziyette) tutulup, avlanma aletinin akıntıya bırakılıp yüzdürülmesi esasına dayanır. Bu iki temel yöntemin yanı sıra yine hareketli tekneden ancak çok yavaş olarak, ya elektrikli motorla ya da genellikle kürekle yapılan levrek sürtmesi vardır.

Balık adı	Kullanılacak yem	Takım	Avlanma Şekli
Akya	Zargana,İlerya,Sübye,Kalamar Ahtapot, İri kolyoz,Uskumru	Ağır Takım	Kaşıkla,Yapay Yemle  veya canlı yemle
Ahtapot	Tirsi,Isparoz veya her hangi ölü balık	Orta ağırlıkta takım	Yapay yemle,Ahtapot çaparisi
Kalamar	Genellikle yemsiz	Hafif takım	Yapay yemle,Yapay yemle kıyıdan
Lahoz	Kupez,ispari,Kolyoz-Uskumru,ilerya	Orta ağırlıkta takım	Dip sürtmesi,Yapay yemle
Levrek	Zargana,İlerya,Gümüş,Karides(Teke)	Hafif takım	Uzunolta,Kıyısürtmesi, Kaşıkla,Yapay Yemle
Lüfer	Zargana,izmarit,İstavrit	Hafif takım	Uzunolta,Kaşıkla
Mercan	Sübye,Kalamar	Orta ağırlıkta takım	Dip sürtmesi
Orfoz	Kolyos,Uskumru,Kupez,Sübye,Kalamar	Orta ağırlıkta takım	Dip sürtmesi
Orkinos	Torik,Palamut,Kefal	Çok ağır takım	Yemli sürtme
Palamut	Gümüş;tirsi,İstavrit	Hafif takım	Yüksük seyirtme
Sarıgöz	Zargana,İlerya	Ağır takım	Akya avcılığının aynıdır
Sarıkuyruk	Zargana,İlerya	Ağır takım	Akya avcılığının aynıdır
Sinarit	İskarpit,Gelincik,Kolyoz-Uskumru	Orta ağırlıkta takım	Dip sürtmesi,Kaşıkla
Tranca	Sübye,Kalamar,Kolyoz-Uskumru	Orta ağırlıkta takım	Dip sürtmesi veya kaşıkla
Zargana	Gümüş,Sardalya	İnce takım	İpekle,canlı yemle

Mamun Çıkartılması

+ Büyük Halini Görmek İçin Resme Tıklayınız

Canlı Yemler

Mamun
Canlı yem olarak kullandığımız bir yemdir.Bütün balıkların reddemiyeciği yemlerin başında gelir.  Bu yüzden mamunları aldıktan sonra ıslak bez içinde tutarak muhafaza etmemiz avımızın bereketli geçmesi açısından önemlidir.. Mamun çıkartılması (Bilgi için tıklayınız!)

Yengeç
Özellikle çipura avında canlı olarak kullanabileceğimiz yemlerin başında gelir.Diğer yemlerin aksine küçük balıkların pek rağbet etmemesinden dolayı çipura avında kullanabileceğimiz bir yemdir. Yengeç çıkartılması (Bilgi için tıklayınız!) Canlı Yengeç iğneye takılışı(Bilgi için tıklayınız!)

Boru Kurdu
Dışı kumla kaplı, uzun ve içi yuvarlak bir zar içinde kendini korur. Bu yüzden boru kurdu diye adlandırılır. Diğer balık yemlerine nazaran daha yumuşak ve dayanıksızdır. Avda kullanılacak boru kurdu'nun taze ve canlı olması çok önemlidir. Ölü yada sıcakta beklemiş boru kurdu yumuşar ve iğneye takılması zorlaşır, tabiki ölü boru kurdu'da avın verimsiz geçmesine neden olur

Karides(Teke)

Karidese benzeyen küçük deniz canlılarına teke adı verilir. Ülkemiz denizlerinde bu gruba giren bir kaç tür mevcuttur. Otluk sığ yerlerde gargoloz ile toplanırlar. Teke, mamun gibi yumuşak yemlerdendir. Bu nedenle oltaya takıldığında küçük balıklarca kolayca parçalanabilir. Sonbaharda lüfer avında değerli bir yemdir. Ayrıca her türlü dip balığı avında da kullanılabilir. Levrek avında  en popüler yemlerin başında gelir..Canlı olarak kullanılması tercih edilir. Teke çıkartılması(Bilgi için tıklayınız!) Canlı teke İğneye takılışı(Bilgi için tıklayınız.

Canlı Balık
İstavrit, İzmarit, İstrangilos, Kolyoz, Uskumru, Zargana,İskorpit gibi balıklardan elde edilen yemlerdir. Canlı Balık iğneye takılışı(Bilgi için tıklayınız!)

Deniz Hıyarı

Deniz hıyarları, derisidikenlilerin Holothuroidea sınıfından omurgasız hayvanlar. Vücutları, ağızla anüsten geçen eksen istikametinde uzamış olup, sosis veya hıyara benzer. Ağız ve anüs karşılıklı iki uca yerleşmiştir. Diğer derisidikenlilerden, kutuplar yönünden geçen eksenin uzamasıyla farklılaşmıştır. Bu uzama hayvanın yan yatmasına sebeb olur. Ağız çevresinde çelenk şeklinde 10-30 kadar duyu, dokunma ve av yakalamaya yarayan tentaküller (dokunaçlar) vardır. Genellikle 3-27 cm boyundadırlar. 60 cm uzunlukta olanları da vardır. 900 kadar türü bilinmektedir. Denizlerin kıyılara yakın sığ yerlerinde rastlanır. Ambulakral tüp ayaklarla yavaş hareket ederler. Tüp ayaklarını duyu organı olarak da kullanırlar. Tüp ayakları olmayan deniz hıyarları diplerde U şeklindeki oyuklarda yaşarlar. Solunumları vücut boşluğunda uzanan bir çift suakciğeri veya solunumağacı denen organlarla sağlanır. Kendilerini yenileme özelliğine sahiptirler. Yumurtlayarak ürerler, erkek ve dişilerinin şekli birbirine çok benzer. Bazıları hermofrodit (çift cinsiyetli)dir. Tentakülleriyle yakaladıkları plankton ve çamurlardaki organik maddelerle beslenirler. Çeşitli renkte veya cam gibi saydam olanları da vardır. Güneydoğu Asya ve Avustralya sahil insanları deniz hıyarlarını deniz suyunda pişirip, kurutur. Yeneceği zaman tatlı suda kaynatıp, özellikle çorbasını yaparlar. Tehlikeyle karşı karşıya kaldıklarında ise etkileyici stratejiler uygularlar. Bazı türler beyaz bir tubül salgılayarak avını hareketsiz bırakabilir.Yerliler bu tubülü sağarak resif ayakkabılar ve sargı bezi yapar. Diğer etkileyici özelliği ise midelerini anüslerinden çıkarıp , bulunduğu çevreyi toksik bir çorbaya bular.Ortalama bir akvaryum dolusu balığı öldürebilir fakat kendi de ölür. Bazı türler kendilerini futbol topu kadar şişirebilir , bazıları ise su püskürterek çakıl taşı gibi görünebilir. En önemli özellikleri ise vücutlarının her yanındaki yakalama kollajeni adlı yapı sayesinde kendini sıvıya dönüştürme gibi muazzam becerileridir.Sıvı haldeyken küçük çatlaklardan geçebilir ve tekrar eski haline dönebilirler. Deniz hıyarı (Deniz patlıcanı) Yem olarak kullanılan kısım canlının içerisinde kazınarak çıkartılan ufak bir deri parçasıdır. . Bu parçanın çıkartılmasında yemek kaşığından yararlanılır. Kaşıkla diğer yerler kazınır beyazımsı bu parça ayrılır. Hayvanın dışındaki kabuğu ve barsakları dışında kalan bir deri parçası gibi olan bu eti çıkartmak oldukça zahmetlidir.

Yengeç Çıkartılması

Gargaloz la yengeç çıkartılması (Resim 1)

• Yengeç çipuranın en popüler yemlerinden biridir.
• Denizdeki sığ ve otluk bölgelerinden gargaloz(resim 1) ile sürülerek toplanır.
• Çıkarılan safra lar içinden özellikle tırnak büyüklüğünde olanları seçilerek toplanır.
• Etrafı küçük delikli ağzı kapaklı plastik kaplarda deniz suyunun içinde canlı olarak muhafaza edilirler.

Gargaloz (Resim2)



 *Gargaloz etrafı yarım daire şeklinde çevrili ağ.(resim 2)

Ahtapot Oltası ve Avcılığı

Ahtapot Olta yapımı

Şekil 1

Üstteki resimde(Büyütmek için tıklayınız. Şekil 1) görüldüğü gibi hazır sahte yeme bir veya 2 adet 2- 3 no iğne ince sağlam bir iple sıkıca sarılıp düğümlenerek sabitlenir.Yemin halkasına 0.35 veya 0.40 mm 50 cm beden misina,ucuna da kurşunu geriye geçirmeyecek kalınlıkta fırdöndü,Fırdöndünün boşta kalan halkasına da iki tarafı delikli olan  kurşununu 0.45 mm misinanın ucundan geçirerek fırdöndüye bağlanır.Burada dikkat edilecek nokta bağlanan iğnelerin kancaları yukarıya gelmesidir.

Büyütmek için tıklayınız.

Büyütmek için tıklayınız.

(Resim 1)Büyütmek için tıklayınız.

Hazır sahte yeme iğnenin bağlanması  ve eski oltaların ahtapot avı için onarılması üsteki fotoğraflar (Bakınız Resim 1)

Ahtopot avı

(Resim 2) Büyütmek için tıklayınız

Ahtapot avı da da tıpkı kalamar ve sübye avcılığı gibidir.Tekne ile av mahalline gelindiğinde tekne akıntıya bırakılıp oltalar suya bırakılır  (Bakınız Resim 2 )ahtapot oltaya vurduğunda oltada bir ağırlık hissedilir.Normal balığın vuruşunun aksine oltaya sert hareket yapılmadan bir kaç saniye bekledikten sonra olta yavaşça çekilir.Ahtapot yemi gördüğü zaman kollarını açarak yemin üzerine kapaklanır.Zaten olta ağırlaştığını hissettiğiniz an oltaya takılmıştır. yakalanan ahtapot kepçe veya kafadan tutularak tekneye alınır.Yakalanan ahtapotu boş bir naylon çuvala koyup ağzını iple bağlayarak kapatmak gerekir.Aksi halde ahtapotu teknede zapt etmek zordur.Teknenin herhangi bir yerine yapışmasına izin verilmemelidir.

Ahtapot çaparisi

Çaparilerde, cezbedici olarak kullanılacak krom levhalar ve
 beyaz polietilen parçalar 5-15 cm ve 5-10 cm olmak üzere
 2 boy hazırlanır. Diktörtgen şeklinde kesilmiş olan parçaların köşeleri
 yuvarlatılır. Ara beden ve ana bedende 100’lük misina kullanılır.
 Levhaların ara bedene tutturulmasında 2 numara üçlü fırdöndüler ve küçük halkalar kullanılır.
 Yakalayıcı kısımda ise 6/0 numara düz iğnelerden hazırlanmış bir çarpma,
 ağırlık olarak ise 500 gr kurşunlar kullanılır.
 Çaparilerin hazırlanmasında her bir çapari için altı adet levha kullanılır.
 Cezbedici levhalar 15 cm ara ile bağlanmış olup, üçlü fırdöndülere küçük halkalar yardımı
ile tutturulur. Yakalayıcı kısım olarak çarpma ise; iğnelerin, 20 cm uzunluğunda ve 2 cm çapında
 yuvarlak ahşap parçaya tutturulması ile oluşturulur.(Bakınız Şekil  3)

Şekil  3 Büyütmek için tıklayınız.

 Ahşap materyalin üst kısmı inceltilerek, incelen yerden üst üste iki delik açılır.
 Misina bu deliklerden geçirildikten sonra ucuna ağırlık bağlanır. Burada çarpmaların zemine
 takılmaması için misina önce alt sonra üst delikten geçirilir (Bakınız Şekil  3).
 Böylece ağırlık aşağıya doğru asıldıkça çarpmanın ucu zemini taramadan kısmen yükselmiş olarak gelir.
 Ahtapot çaparisinde olta yemi olarak ısparoz kullanılır.
 Avcılık sırasında çapariler zemine deyinceye kadar bırakılır.
 Avcılık esnasında eğer rüzgar ve akıntı var ise tekne bırakılarak sürüklenmesi sağlanır.
 Böylelikle takımlar da hareket halinde olur. Durgun bir hava varsa tekneye çok yavaş olmak
 üzere yol vererek takımın yavaş yavaş dipten sürüklenmesi sağlanır. Aynı zamanda el ile de çapari
 yavaş yavaş aşağı yukarı hareket ettirilerek takımın hareketliliği sayesinde cezbedici olarak
 kullanılan parlak krom ve beyaz polietilenden hazırlanmış parçaların aşağı yukarı inip çıkması sağlanır.
 Böylece çaparinin ahtapot tarafından daha kolay fark edilmesi sağlanmış olur.
 Eğer çaparinin aşağı yukarı hareketi esnasında ağırlık hissedilirse muhtemelen
 yakalanan bir ahtapot vardır. Bu durumda çapari dikkatli bir şekilde çekilerek
 yakalanmış olan ahtapot tekneye alınır ve kafa kısmından tutularak geniş naylon veya bez çuvala koyularak ağzı bağlanır ve ava devam edilir.

Sübye(Mürekkep Balığı) Oltası ve avcılığı

Mürekkep balığı(SÜBYE)OLTASI

+ Büyük Halini Görmek İçin Resme Tıklayınız

Sübye(Mürekkep Balığı)  avcılığı
Mürekkep balığı da tıpkı kalamar avcılığı gibidir.Tekne ile av mahalline gelindiğinde tekne akıntıya bırakılıp oltalar suya bırakılır sübye(Mürekkep Balığı) oltaya vurduğunda oltada bir ağırlık hissedilir.Normal balığın vuruşunun aksine oltaya sert hareket yapılmadan bir kaç saniye bekledikten sonra olta yavaşça çekilir ve kepçenin de yardımıyla yakalanan sübye tekneye alınır.Dikkat edilmesi gereken sübye her kafadan bacaklılar gibi kendini korumak için mürekkep püskürtür kepçeye alırken bir müddet kepçenin içinde bekletilerek alınması önerilir.Yoksa yüzünüz ve üstünüz mürekkep olabilir.
NOT:Olta ile Kalamar, mürekkepbalığı(Sübye) ve Ahtapot avının en verimli ayları Kasım,Aralık,Ocak,Şubat

Kalamar Oltası ve avcılığı

Kalamar oltası

Şekil 1

Kalamar avı her ne kadar karadan yapılsa da,tekneyle avlanmak her zaman daha iyi neticeler verebilmektedir.Yukarıdaki resimde de görüldüğü gibi olta tekli veya üçlü olarak hazırlanır.(Şekil 1) Görmek için tıklayınız.)

Tekne ile Kalamar avı
Şekil 2

Avcılığı Tekne ile av mahalline gelindiğinde tekne akıntıya bırakılıp oltalar suya salınır.(Şekil 2) Görmek için tıklayınız.) Kalamar oltaya vurduğunda oltada bir ağırlık hissedilir. Normal balığın aksine oltaya sert hareket yapılmadan bir kaç saniye bekledikten sonra olta yavaş yavaş çekilir. Aşağıda kalamar varsa oltayı çekerken tıpkı çaparide olduğu gibi üçlü olta dolar ve ağırlaşır,kepçenin de yardımıyla kalamar'lar tekneye alınır.

Kıyıdan kalamar avı

(Şekil 3)

Kıyıdan avcılığı ise (Şekil 3) Görmek İçin Resme Tıklayınız )tekli olta tercih edilmeli,kamış yardımı ile atabildiğiniz uzaklığa kadar atıp olta dibe batmadan orta suda çekilmeli.Eğer ahtapot veya sübye yakalamak isteniyorsa olta dipten  yavaş çekilmeli.

Serbest yemli Beden

Ölü bütün balıklar yem olarak kullanılması

Ölü bütün balıklar yem olarak kullanılırken dikkat edilmesi gereken iğnenin yemin baş tarafına oturmuş olmasıdır. Bu şekilde bütün balıkları yem olarak sunabilirsiniz. Yukarıdaki şekillerde büyük balık için, büyük iğneye çok sayıda küçük balık ile yem hazırlanması ve yassı balıkların yem olarak kullanılması gösterilmiştir.

Sübye(Mürekkep Balığı)yem olarak kullanılması

Sübye, Kalamar ve Ahtapot gibi kafadan bacaklılar boylarına ve avlanacak balığa göre ölü bütün ve parçalar halinde kullanılırlar.
Parçalar;  (bir arada veya tek tek), kafa ve  gövde ve gövdeden kesilmiş şeritler şeklinde kullanılır

Alttaki resimde bir kafadan bacaklı dan kesilmiş şerit şeklindeki yemin kullanılışı gösterilmektedir

Yem Olarak kullanılan hamurlar

HAMUR Malzemeler: 1/2 kg. Buğday unu 1 adet Yumurta 1 su bardağı Yoğurt suyu veya Peynir salamura suyu 1/5 tüp Ançues pasta (macun) Hazırlanışı: Un yumurta ile karıştırılır ve peynir salamura suyu veya yoğurt suyu ile kıvama getirilir ve Ancues karıştırılarak 2-3 saat bekletilir. Daha sonra ullanılacak iğneyi örtecek büyüklüklerde toplar halinde ayrılıp 1-2 dakika kaynayan suya atılır ve un dolu bir kaba kullanmak üzere istiflenir. Bu şekilde hazırlanan hamur derin ve/veya akıntılı sularda uzun süre dağılmadan kullanılabilir.

2. HAMUR Malzemeler: 1/2 kg. Kepekli un 1 bardak peynir salamura suyu 1 fincan ayçiçek yağı 1 fincan şeker 1 kaşık hardal 100 gr. Midye eti Hazırlanışı: Midye eti ve/veya balık eti bir mikseden geçirilerek macun kıvamında çekilir. Tüm malzeme karıştırılarak sert, kıvamlı bir hamur hazırlanır, dış tarafı bol unlu olareak bir tülbende sarılır ve parçalar kopartılarak yem olarak kullanılır. Bu şekilde hazırlanan hamur yemlemede ve iğneye takıldıgında dağılarak balıkları çekmesi dolayısı ile yaygın olarak kullanılır.

Yengeç iğneye takılışı

Küçük balıkların bol olduğu yerlerde özellikle  çipura  yakalamak istiyorsak küçük balıkların bozamayacağı yemleri seçmemiz gerekir.O zaman yanımızda mutlaka yengeç bulundurmalıyız.Yengeç her balığın hemen tırtıklayıp yok edebileceği yemlerden olmadığı gibi,Eğer çipuranın gezindiği sularda isek yengeçle şansımız daha da artacaktır.

Sert kabuklu deniz hayvanları (krustaseler) yem olarak kullanılıldığında iğne bir parça ibrişim yardımı ile gövdelerine sabitlenir. Krustaseler eğer canlı olarak kullanılacak ise bacaklı olarak ( resim1-2) yok eğer ölü olarak kullanılacak ise bacaksız ve eğer var ise iğne gibi çıkıntıları kırılmış olarak kullanılır (Resim 3).

Resim 2 

Resim 3

Krustaseler nedir

Terazi beden

Bırakma Bedeni

Şamandıralı dip bedeni

Uzun köstek dip bedeni

Yemli Dip Bedeni

Şamandıralı serbest beden

Kabuklular

Çift Kabuklular
Çift kabuklular - Bivalvia- yemli balıkçılıkta oldukça önemli bir yer kaplar. Sert kabuğun içindeki et birçok canlının iştahını çeker.Yukarıda soldan sağa sırası ile; Sulina, üstte kıllı midye,midye,pina,istiridye yer almaktadır. Çift kabuklular bütün veya parça kullanılmadan kısa bir süre evvel ayıklanıp, ayıklanan  etin suyu süzdürülüp, rüzgar veya güneşte bir süre kurutulmasında yarar vardır..

Kaya midyesi(Şapka veya Şemsiye)

Kaya midyesi deniz kıyılarında taşlara yapışık olarak yaşarlar.Şekil olarak şemsiyeye benzediği için bazı yerlerde şemsiye veya şapka olarak adlandırılırlar.Bir bıçak yardımıyla çıkarılan midyenin etli kısmı çıkartılarak iğneye bir kaç kez dolandırılarak takılır.Özellikle kıyıdan çipura avı için kullanışlı bir yem olup.Küçük balıkların yemi tırtıklamasına aldırış etmeden beklemek gerekir.Çipura bir hamlede yemi alması hissedildiği an Kısa ve sert bir tasma ile iğne damağa oturtulur ve boşluk vermeden çekilir

Madya

Gerektiğinde temin edilebilirse her balık avında kullanılan mükemmel bir yem çeşididir.Özellikle çipura avında çok tercih edilmektedir,Denizlerde taşlık ve kumluk yerlerde bol olarak bulunan kabuklu bir su canlısıdır. Zemin üzerinde yaşar.Yüzerek ve gözlük takılarak bol olarak toplanabilir. Ortamda küçük balık bol ve yumuşak yemleri bozuyorsa madya tercih edilebilir. Kabuk içinden çıkarılması kabuğun çekiçle veya taşla kırılması ile olur. Kırılan kabuktan ayrılan canlının kapak olarak kullanıldığı tırnak şeklindeki sert kısmında bıçakla kesilerek atılması ve bundan sonra yem olarak takılması gerekir. Mercan ve çipura avında kullanılabilir.

Zokalı beden

Paraketa





Paragatla Balık Avı!

Yemli Çapari Oltası

Yemli Beden oltası





Kurtçuklar

Kurtçuklarla avlanılırken dikkat edilmesi gereken en önemli nokta; kurtçuk iğneye takıldıktan sonra yukarıda da siyah çizgi ile de belirtildiği gibi, balığın yemi iğneden çekip alabileceği şekilde fazlalık bırakmamaktır (alt şekil).

Avlanmaya giderken hangi türden olursa olsun kurtçuklar bir kap içine doğal ortamları (çamur,su,cürümüş otlar vs.) ile beraber konurlar ve böylece uzun bir süre bozulmadan durmaları sağlanır

Ortasu Bırakma oltası

Canlı teke iğneye takılışı

Karides türleri (Marmara karidesi, çalı karidesi -teke-,kaplan veya Mersin karidesi) yem olarak kullanılırken eğer bütün olarak kullanılacaksa, muhakkak başının önünde yer alan sivri testere gibi boynuzu (Rostrum) kırmak gerekir. Et olarak kullanılacağı zaman ise eğer karidesler taze ise direkt soyarak kuyruk kısmını, yok eğer taze değil iseler kısa bir süre kaynatmadan sonra yine soyarak kuyruk kısmı eti bütün olarak veya ufak parçalar kalinde kullanılır.

Akyem

İstavrit, İzmarit, İstrangilos, Kolyoz, Uskumru, Zargana gibi balıklardan elde edilen yeme "AKYEM" adı verilir